Proverbs 1

Ordsprog av Salomo, Davids sønn, Israels konge.

Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:

Av dem kan en lære visdom og tukt og å skjønne forstandige ord;

Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;

av dem kan en motta tukt til klokskap og lære rettferdighet og rett og rettvishet;

Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;

de kan gi de enfoldige klokskap, de unge kunnskap og tenksomhet.

Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.

Den vise skal høre på dem og gå frem i lærdom, og den forstandige vinne evne til å leve rett.

Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,

Av dem kan en lære å forstå ordsprog og billedtale, vismenns ord og deres gåter.

Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.

Å frykte Herren er begynnelsen til kunnskap; visdom og tukt foraktes av dårer.

La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.

Hør, min sønn, på din fars tilrettevisning og forlat ikke din mors lære!

Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;

For de er en fager krans for ditt hode og kjeder om din hals.

Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.

Min sønn! Når syndere lokker dig, da samtykk ikke!

Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.

Når de sier: Kom med oss! Vi vil lure efter blod, sette feller for de uskyldige uten grunn;

Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;

vi vil sluke dem levende som dødsriket, med hud og hår, likesom det sluker dem som farer ned i graven;

Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon;

vi vil finne alle slags kostelig gods, fylle våre hus med rov;

Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;

du skal få kaste lodd om det med oss, vi skal alle ha samme pung -

Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:

slå da ikke følge med dem, min sønn, hold din fot borte fra deres sti!

Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,

For deres føtter haster til det onde, og de er snare til å utøse blod;

Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.

til ingen nytte blir garnet utspent så alle fuglene ser det;

Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.

de lurer efter sitt eget blod, de setter feller for sig selv.

Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.

Så går det hver den som søker urettferdig vinning; den tar livet av sine egne herrer.

Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.

Visdommen roper høit på gaten, den lar sin røst høre på torvene;

La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;

på hjørnet av larmfylte gater roper den, ved portinngangene, rundt omkring i byen taler den og sier:

Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.

Hvor lenge vil I uforstandige elske uforstand og spotterne ha lyst til spott og dårene hate kunnskap?

Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?

Vend om og gi akt på min tilrettevisning! Da vil jeg la min ånd velle frem for eder, jeg vil kunngjøre eder mine ord.

Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.

Fordi jeg ropte, og I ikke vilde høre, fordi jeg rakte ut min hånd, og ingen gav akt,

Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;

fordi I forsmådde alle mine råd og ikke vilde vite av min tilrettevisning,

Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:

så vil også jeg le når ulykken rammer eder, jeg vil spotte når det kommer som I reddes for,

Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.

når det I reddes for, kommer som et uvær, og eders ulykke farer frem som en stormvind, når trengsel og nød kommer over eder.

Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:

Da skal de kalle på mig, men jeg svarer ikke; de skal søke mig, men ikke finne mig.

Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.

Fordi de hatet kunnskap og ikke vilde frykte Herren,

Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,

fordi de ikke vilde vite av mitt råd og foraktet all min tilrettevisning,

Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:

derfor skal de ete frukten av sine gjerninger, og av sine onde råd skal de mettes.

Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.

For de uforstandiges selvrådighet dreper dem, og dårenes trygghet ødelegger dem;

Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.

men den som hører på mig, skal bo trygt og leve i ro uten frykt for ulykke.

Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.