Proverbs 24

Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.
ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis
Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.
quia rapinas meditatur mens eorum et fraudes labia eorum loquuntur
Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:
sapientia aedificabitur domus et prudentia roborabitur
Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.
in doctrina replebuntur cellaria universa substantia pretiosa et pulcherrima
He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.
vir sapiens et fortis est et vir doctus robustus et validus
Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.
quia cum dispositione initur bellum et erit salus ubi multa consilia sunt
He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.
excelsa stulto sapientia in porta non aperiet os suum
Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.
qui cogitat malefacere stultus vocabitur
He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.
cogitatio stulti peccatum est et abominatio hominum detractor
Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.
si desperaveris lassus in die angustiae inminuetur fortitudo tua
Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.
erue eos qui ducuntur ad mortem et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses
Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?
si dixeris vires non suppetunt qui inspector est cordis ipse intellegit et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua
Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:
comede fili mi mel quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo
Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.
sic et doctrina sapientiae animae tuae quam cum inveneris habebis in novissimis et spes tua non peribit
Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.
ne insidieris et quaeras impietatem in domo iusti neque vastes requiem eius
E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.
septies enim cadet iustus et resurget impii autem corruent in malum
Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:
cum ceciderit inimicus tuus ne gaudeas et in ruina eius ne exultet cor tuum
Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.
ne forte videat Dominus et displiceat ei et auferat ab eo iram suam
Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.
ne contendas cum pessimis nec aemuleris impios
Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.
quoniam non habent futurorum spem mali et lucerna impiorum extinguetur
E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.
time Dominum fili mi et regem et cum detractoribus non commiscearis
No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?
quoniam repente consurget perditio eorum et ruinam utriusque quis novit
He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.
haec quoque sapientibus cognoscere personam in iudicio non est bonum
Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.
qui dicit impio iustus es maledicent ei populi et detestabuntur eum tribus
Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.
qui arguunt laudabuntur et super ipsos veniet benedictio
Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.
labia deosculabitur qui recta verba respondet
Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.
praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam
Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.
ne sis testis frustra contra proximum tuum nec lactes quemquam labiis tuis
Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.
ne dicas quomodo fecit mihi sic faciam ei reddam unicuique secundum opus suum
I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;
per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri stulti
Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.
et ecce totum repleverant urticae operuerant superficiem eius spinae et maceria lapidum destructa erat
Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.
quod cum vidissem posui in corde meo et exemplo didici disciplinam
Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:
parum inquam dormies modicum dormitabis pauxillum manus conseres ut quiescas
Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.
et veniet quasi cursor egestas tua et mendicitas quasi vir armatus