Proverbs 14

Ko ta te wahine whakaaro nui he hanga i tona whare; ko ta te wahine wairangi, ko ona ringa hei wahi iho.
Toda mulher sábia edifica a sua casa; a insensata, porém, derruba-a com as suas mãos.
Ko te tangata e haere ana i runga i tona tika, e wehi ana i a Ihowa; ko te tangata he parori ki ona ara e whakahawea ana ki i ia.
Quem anda na sua retidão teme ao Senhor; mas aquele que é perverso nos seus caminhos despreza-o.
Kei te mangai o te wairangi he patu whakapehapeha; ma nga ngutu ia o te hunga whakaaro nui ratou ka ora ai.
Na boca do tolo está a vara da soberba, mas os lábios do sábio preservá-lo-ão.
Ki te kahore he kau, ka ma te takotoranga kai; ma te kaha ia o te kau ka nui ai nga hua.
Onde não há bois, a manjedoura está vazia; mas pela força do boi há abundância de colheitas.
E kore te kaiwhakaatu pono e teka; ka puaki ia te teka i te kaiwhakaatu teka.
A testemunha verdadeira não mentirá; a testemunha falsa, porém, se desboca em mentiras.
E rapu ana te tangata whakahi i te whakaaro nui, heoi kahore e kitea e ia; ki te tangata matau ia he mama noa te matauranga.
O escarnecedor busca sabedoria, e não a encontra; mas para o prudente o conhecimento é fácil.
Haere atu ki te aroaro o te kuware, ina kahore e kitea e koe he ngutu matau ona.
Vai-te da presença do homem insensato, pois nele não acharás palavras de ciência.
Ko te whakaaro nui o te tangata tupato, he matau ki tona ara; ko te wairangi o nga kuware, he tinihanga.
A sabedoria do prudente é entender o seu caminho; porém a estultícia dos tolos é enganar.
Ko ta nga wairangi he kata ki te he: na kei te hunga tika te whakaaro pai.
A culpa zomba dos insensatos; mas os retos têm o favor de Deus.
E mohio ana te ngakau ki tona ake mamae, e kore ano hoki tona koa e pikitia e te tangata ke.
O coração conhece a sua própria amargura; e o estranho não participa da sua alegria.
Ka whakangaromia te whare o te hunga kino: ka tupu ia te teneti o te hunga tika.
A casa dos ímpios se desfará; porém a tenda dos retos florescerá.
He huarahi ano tera e tika ana ki ta te tangata titiro, ko tona mutunga ia ko nga huarahi ki te mate.
Há um caminho que ao homem parece direito, mas o fim dele conduz à morte.
Ahakoa e kata ana, e mamae ana te ngakau; a, ko te mutunga o te koa, he pouri.
Até no riso terá dor o coração; e o fim da alegria é tristeza.
Ko te tangata i te ngakau tahuri ke, ka makona i ona ara ake: a ko te tangata pai ka makona i tana ake ano.
Dos seus próprios caminhos se fartará o infiel de coração, como também o homem bom se contentará dos seus.
Ko ta te kuware he whakapono ki nga kupu katoa; tena ko te tangata tupato, ka ata titiro ki tana hikoi.
O simples dá crédito a tudo; mas o prudente atenta para os seus passos.
E wehi ana te tangata whakaaro nui, ka neke atu i te kino; ko te kuware ia ka whakahi, ka tohe.
O sábio teme e desvia-se do mal, mas o tolo é arrogante e dá-se por seguro.
Ko te tangata riri wawe ka mahi i te wairangi; ka kinongia ano hoki te tangata i nga rauhanga kino.
Quem facilmente se ira fará doidices; mas o homem discreto é paciente;
He wairangi te whakarerenga iho mo nga kuware; ko te tangata tupato ia ka karaunatia ki te matauranga.
Os simples herdam a estultícia; mas os prudentes se coroam de conhecimento.
E piko ana te hunga kino ki te aroaro o te hunga pai; a ko te hunga he ki nga kuwaha o te tangata tika.
Os maus inclinam-se perante os bons; e os ímpios diante das portas dos justos.
E kinongia ana te rawakore e tona hoa ake nei ano; he tokomaha ia nga tangata e aroha ana ki te tangata taonga.
O pobre é odiado até pelo seu vizinho; mas os amigos dos ricos são muitos.
Ko te tangata e whakahawea ana ki tona hoa, e hara ana; ko te tangata ia e atawhai ana ki nga rawakore, ka hari.
O que despreza ao seu vizinho peca; mas feliz é aquele que se compadece dos pobres.
He teka ianei e kotiti ke ana nga kaiwhakatakoto i te kino? He atawhai ia, he pono, kei nga kaihanga i te pai.
Porventura não erram os que maquinam o mal? Mas há beneficência e fidelidade para os que planejam o bem.
He hua to nga mauiuitanga katoa; tena ko te korero o nga ngutu e ahu ana ki te rawakore.
Em todo trabalho há proveito; meras palavras, porém, só encaminham para a penúria.
Hei karauna mo nga whakaaro nui o ratou taonga; ko te wairangi ia o nga kuware, he wairangi kau.
A coroa dos sábios é a sua riqueza; porém a estultícia dos tolos não passa de estultícia.
Ka ora nga wairua i te kaiwhakaatu pono: ko te tangata korero teka ia e mea ana kia tinihanga.
A testemunha verdadeira livra as almas; mas o que fala mentiras é traidor.
U tonu, kaha tonu te whakaaro ina wehi ki a Ihowa; ka whai rerenga atu ano hoki ana tamariki.
No temor do Senhor há firme confiança; e os seus filhos terão um lugar de refúgio.
He puna ora te wehi ki a Ihowa, e mahue ai nga reti o te mate.
O temor do Senhor é uma fonte de vida, para o homem se desviar dos laços da morte.
Ma te nui o te iwi ka whai honore ai te kingi; ma te kore o te iwi ka taka ai te rangatira.
Na multidão do povo está a glória do rei; mas na falta de povo está a ruína do príncipe.
He matauranga nui to te tangata manawanui; ko te tangata riri wawe ia, e whakaneke ake ana ia i te wairangi.
Quem é tardio em irar-se é grande em entendimento; mas o que é de ânimo precipitado exalta a loucura.
He ora ki nga kikokiko te ngakau ora; ko te hae ia, he pirau ki nga wheua.
O coração tranquilo é a vida da carne; a inveja, porém, é a podridão dos ossos.
Ko te tangata e tukino ana i te ware, he tawai tana ki tona Kaihanga; ko te tangata ia e atawhai ana i te rawakore, e whakahonore ana i a ia.
O que oprime ao pobre insulta ao seu Criador; mas honra-o aquele que se compadece do necessitado.
E uakina iho ana te tangata kino i runga i tona he; ko te tangata tika ia ka whai tumanakohanga i tona matenga.
O ímpio é derrubado pela sua malícia; mas o justo até na sua morte acha refúgio.
Ka noho te whakaaro nui ki te ngakau o te tangata matau; engari ko te mea kei te wahi ki roto o nga kuware e whakaaturia ana.
No coração do prudente repousa a sabedoria; mas no coração dos tolos não é conhecida.
Ma te tika ka kake ai te iwi; ma te hara ia ka ingoa kino ai nga iwi.
A justiça exalta as nações; mas o pecado é o opróbrio dos povos.
Ka manako te kingi ki te pononga mahara; a ka riri ki te tangata i takea ai te whakama.
O favor do rei é concedido ao servo que procede sabiamente; mas sobre o que procede indignamente cairá o seu furor.