Proverbs 24

Kei hae koe ki te hunga kino, kaua hoki e hiahia hei hoa mo ratou.

Vær ikke misunnelig på onde mennesker, og ha ikke lyst til å være med dem!

Ko ta to ratou ngakau hoki e whakaaro ai, he tukino, ko ta o ratou ngutu e korero ai, he whanoke.

For deres hjerte tenker bare på å ødelegge, og deres leber taler ulykke.

Ma te whakaaro nui ka hanga ai te whare, a ma te matauranga ka u ai:

Ved visdom bygges et hus, og ved forstand blir det trygget,

Ma te mohio hoki ka ki ai nga ruma i nga taonga utu nui katoa, i nga mea ahuareka.

og ved kunnskap fylles kammerne med all slags kostelig og herlig gods.

He kaha te tangata whakaaro nui; ae, e whakanuia ana e te tangata mohio te kaha.

En vis mann er sterk, og en kyndig mann øker sin kraft.

Na kia pai te ngarahu ina anga koe ki te whawhai: kei te tokomaha hoki o nga kaiwhakatakoto whakaaro te ora.

Du skal søke veiledning når du fører krig; hvor det er mange rådgivere, er det frelse.

He tiketike rawa te whakaaro nui mo te wairangi: e kore e kuihi tona mangai i te kuwaha.

Visdom er for høi for dåren; i byporten lukker han ikke sin munn op.

Ko te tangata e whakaaro ana ki te kino, ka kiia he whanoke.

Den som tenker ut onde råd, blir kalt en renkesmed.

He hara te whakaaro wairangi: he mea whakarihariha ano ki te tangata te tangata whakahi.

Dårskaps råd er synd, og en spotter er en vederstyggelighet blandt folk.

Ki te ngoikore koe i te ra o te he, he iti tou kaha.

Viser du dig motløs på trengselens dag, så er din kraft ringe.

Whakaorangia te hunga e kawea atu ana ki te mate, a puritia mai hoki e koe te hunga e meatia ana kia whakamatea.

Frels dem som hentes til døden, og hold tilbake dem som føres skjelvende bort til retterstedet!

Ki te mea koe, Nana, kihai tenei i mohiotia e matou: kahore ianei te kaipauna ngakau i te whakaaro ki tera? a, ko te kaitiaki o tou wairua, kahore ranei ia e mohio? e kore ranei e homai e ia ki te tangata kia rite ki tana mahi?

Når du sier: Se, vi visste ikke noget om det, mon da ikke han skjønner det, han som veier hjertene, og han som gir akt på din sjel, mon ikke han vet det og gjengjelder enhver efter hans gjerninger?

Kainga, e taku tama, te honi, he pai hoki; me te honikoma, he mea reka hoki ki tou mangai:

Et honning, min sønn, for den er god, og fin honning er søt for din gane!

Ka mohio ai koe ki te whakaaro nui, he mea ki tou wairua: ki te kitea e koe, he tukunga iho ano tona, e kore hoki tau i tumanako ai e hatepea.

Akt visdommen like så gagnlig for din sjel! Har du funnet den, så er det en fremtid for dig, og ditt håp skal ikke bli til intet.

Kaua, e te tangata kino, e whanga ki te nohoanga o te tangata tika; kei tukino koe ki tona takotoranga.

Lur ikke som en ugudelig på den rettferdiges bolig, ødelegg ikke hans hjem!

E hinga ana hoki te tangata tika, e whitu hinganga, ka ara ake ano: ka whakataka ia te hunga kino e te he.

For syv ganger faller den rettferdige og står op igjen, men de ugudelige kastes over ende når ulykken kommer.

Kaua e harakoa ki te hinga tou hoariri, kaua hoki tou ngakau e hari ina taka ia:

Når din fiende faller, må du ikke glede dig, og når han snubler, må ikke ditt hjerte fryde sig,

Kei kite a Ihowa, a ka he ki tana titiro, a ka tahuri atu tona riri i a ia.

forat ikke Herren skal se det og mislike det, så han vender sin vrede fra ham.

Kei mamae koe, he mea mo nga kaimahi i te kino, kei hae hoki ki te hunga kino.

La ikke din vrede optendes over de onde, bli ikke harm over de ugudelige!

Kahore hoki he mutunga pai ki te tangata kino; ka keto hoki te rama a te hunga kino.

For de onde har ingen fremtid, de ugudeliges lampe slukner.

E taku tama, e wehi ki a Ihowa, ki te kingi hoki: a, kaua e whakauru noa atu ki te hunga e mea ana ki te whakaputa ke.

Frykt Herren, min sønn, og kongen! Med folk som setter sig op mot dem, må du ikke ha noget å gjøre;

No te mea ka puta tata te aitua mo ratou: a ko wai ka mohio ki te whakangaromanga o raua tokorua?

for ulykken kommer brått over dem, og ødeleggelsen fra dem begge - hvem kjenner den?

He whakatauki ano hoki enei na te hunga whakaaro nui. Ehara i te mea pai kia whakaaro ki te kanohi tangata ina whakawa.

Også disse ordsprog er av vismenn: Dommeren bør ikke gjøre forskjell på folk.

Ko te tangata e mea ana ki te tangata kino, He tika koe; ka kanga nga iwi ki a ia, ka whakarihariha nga tauiwi ki a ia.

Den som sier til den skyldige: Du er uskyldig, ham vil folkeslagene forbanne, ham vil folkene ønske ondt over;

Otiia ka koa nga ngakau o te hunga e riria ai tona he, ka tau iho ano hoki te manaaki pai ki runga ki a ratou.

men dem som straffer ham, skal det gå vel, og lykke og velsignelse skal komme over dem.

Ka kihia e ia nga ngutu e whakahoki ana i nga kupu tika.

Kyss på leber gir den som svarer med rette ord.

Meinga kia takoto pai tau mahi i waho, kia rite hoki hei meatanga mau i te mara; muri iho ka hanga i tou whare.

Fullfør din gjerning der ute og gjør den ferdig på marken! Siden kan du bygge ditt hus.

Kaua koe e tu hei kaiwhakaatu he mo tou hoa, i te mea kahore he take; a kaua e tinihanga ki ou ngutu.

Vær ikke vidne mot din næste uten årsak! Eller skulde du gjøre svik med dine leber?

Kaua e ki, Ka meatia ano e ahau ki a ia tana i mea ai ki ahau; ka rite ki ta te tangata mahi taku e whakahoki ai ki a ia.

Si ikke: Som han har gjort mot mig, således vil jeg gjøre mot ham; jeg vil gjengjelde enhver efter hans gjerninger.

I haere ahau i te taha o te mara a te mangere, i te taha hoki o te mara waina a te tangata kahore ona mahara;

Jeg kom gående forbi en lat manns mark, et uforstandig menneskes vingård,

Na, kua tupuria katoatia e te tataramoa, kapi tonu te mata o te mara i te ongaonga, a ko to reira taiepa kohatu kua oti te wahi.

og se, den var helt overgrodd med tistler; nesler skjulte dens bunn, og stengjerdet om den var revet ned.

Katahi ahau ka titiro, ka ata whakaaroaro: ka kite ahau, a ka hopu mai hei ako moku.

Og jeg, jeg blev det var, jeg gav akt på det; jeg så det og tok lærdom av det:

Kia iti ake nei te wahi e parangia ai, kia iti ake nei te moe, kia iti ake te kotuituitanga o nga ringa ka moe ai:

Sier du: La mig ennu sove litt, blunde litt, folde mine hender litt og hvile -

Ka pera te haerenga mai o tou muhore ano he kaipahua; o tou rawakore hoki ano he tangata mau patu.

så kommer armoden over dig som en landstryker, og nøden som en mann med skjold.