Proverbs 23

Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:

Als gij aangezeten zult zijn om met een heerser te eten, zo zult gij scherpelijk letten op dengene, die voor uw aangezicht is.

Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.

En zet een mes aan uw keel, indien gij een gulzig mens zijt;

Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.

Laat u niet gelusten zijner smakelijke spijzen, want het is een leugenachtig brood.

Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.

Vermoei u niet om rijk te worden; sta af van uw vernuft.

E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.

Zult gij uw ogen laten vliegen op hetgeen niets is? Want het zal zich gewisselijk vleugelen maken gelijk een arend, die naar den hemel vliegt.

Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.

Eet het brood niet desgenen, die boos is van oog, en wees niet belust op zijn smakelijke spijzen;

Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.

Want gelijk hij bedacht heeft in zijn ziel, alzo zal hij tot u zeggen: Eet en drink! maar zijn hart is niet met u;

Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.

Uw bete, die gij gegeten hebt, zoudt gij uitspuwen; en gij zoudt uw liefelijke woorden verderven.

Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.

Spreek niet voor het oor van een zot, want hij zou het verstand uwer woorden verachten.

Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:

Zet de oude palen niet terug; en kom op de akkers der wezen niet;

No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.

Want hun Verlosser is sterk; Die zal hun twistzaak tegen u twisten.

Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.

Begeef uw hart tot de tucht, en uw oren tot de redenen der wetenschap.

Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.

Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven.

Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga.

Gij zult hem met de roede slaan, en zijn ziel van de hel redden.

E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:

Mijn zoon! zo uw hart wijs is, mijn hart zal blijde zijn, ja, ik.

Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.

En mijn nieren zullen van vreugde opspringen, als uw lippen billijkheden spreken zullen.

Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.

Uw hart zij niet nijdig over de zondaren; maar zijt te allen dage in de vreze des HEEREN.

He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.

Want zekerlijk, er is een beloning; en uw verwachting zal niet afgesneden worden.

Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.

Hoor gij, mijn zoon! en word wijs, en richt uw hart op den weg.

Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:

Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;

No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.

Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen dragen.

Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.

Hoor naar uw vader, die u gewonnen heeft; en veracht uw moeder niet, als zij oud geworden is.

Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.

Koop de waarheid, en verkoop ze niet, mitsgaders wijsheid, en tucht, en verstand.

Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.

De vader des rechtvaardigen zal zich zeer verheugen; en die een wijzen zoon gewint, zal zich over hem verblijden.

Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.

Laat uw vader zich verblijden, ook uw moeder; en laat haar zich verheugen, die u gebaard heeft.

E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.

Mijn zoon! geef mij uw hart, en laat uw ogen mijn wegen bewaren.

No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.

Want een hoer is een diepe gracht, en een vreemde vrouw is een enge put.

Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.

Ook loert zij als een rover; en zij vermenigvuldigt de trouwelozen onder de mensen.

Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?

Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?

Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.

Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengden drank na te zoeken.

Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.

Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij recht opgaat;

Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.

In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.

E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.

Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.

Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.

En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste van den mast slaapt.

A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.

Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!