Proverbs 14

Ny vehivavy hendry dia samy manao ny tranony; Fa ny adala kosa mandrava ny tranony amin'ny tànany.

LA mujer sabia edifica su casa: Mas la necia con sus manos la derriba.

Mandeha mahitsy izay matahotra an'i Jehovah; Fa mivily lalana kosa izay maniratsira Azy.

El que camina en su rectitud teme á JEHOVÁ: Mas el pervertido en sus caminos lo menosprecia.

Eo am-bavan'ny adala misy tsorakazon'ny fiavonavonana; Fa ny molotry ny hendry miaro ny tenany.

En la boca del necio está la vara de la soberbia: Mas los labios de los sabios los guardarán.

Raha tsy misy omby, dia foana ny fihinanam-bilona; Fa be ny fitomboan-karena azo amin'ny herin'ny omby.

Sin bueyes el granero está limpio: Mas por la fuerza del buey hay abundancia de pan.

Ny vavolombelona mahatoky tsy mba mety mandainga; Fa mamoaka lainga kosa ny vavolombelona tsy mahatoky.

El testigo verdadero no mentirá: Mas el testigo falso hablará mentiras.

Ny mpaniratsira mba mitady fahendrena, fa tsy mahita; Fa ny manan-tsaina mora mahazo fahalalana.

Busca el escarnecedor la sabiduría, y no la halla: Mas la sabiduría al hombre entendido es fácil.

Mialà eo anatrehan'ny olona adala, Fa tsy ho hitanao aminy ny molotry ny fahalalana.

Vete de delante del hombre necio, Porque en él no advertirás labios de ciencia.

Ny mitandrina ny alehany no fahendren'ny mahira-tsaina; Fa fitaka ny hadalan'ny adala.

La ciencia del cuerdo es entender su camino: Mas la indiscreción de los necios es engaño.

Ny adala ihomehezan'ny fanati-panonerana; Fa ao amin'ny marina no misy fankasitrahana.

Los necios se mofan del pecado: Mas entre los rectos hay favor.

Ny fo no mahalala ny fangidian'ny alahelony; Ary tsy raharahan'ny olon-kafa ny hafaliany.

El corazón conoce la amargura de su alma; Y extraño no se entrometerá en su alegría.

Ravana ny tranon'ny ratsy fanahy; Fa ambinina ny lain'ny marina.

La casa de los impíos será asolada: Mas florecerá la tienda de los rectos.

Misy lalana ataon'ny olona ho mahitsy, Kanjo lalana mivarina any amin'ny fahafatesana no iafarany.

Hay camino que al hombre parece derecho; Empero su fin son caminos de muerte.

Na dia mihomehy aza, dia ory ihany ny fo, Ary ny faran'ny hafaliana dia alahelo.

Aun en la risa tendrá dolor el corazón; Y el término de la alegría es congoja.

Ny mihemotra am-po dia ho voky ny alehany; Fa ny tsara fanahy kosa ho voky ny azy ihany.

De sus caminos será harto el apartado de razón: Y el hombre de bien estará contento del suyo.

Ny kely saina mino ny teny rehetra; Fa ny mahira-tsaina mandinika ny diany.

El simple cree á toda palabra: Mas el avisado entiende sus pasos.

Ny hendry matahotra ka mivily tsy ho amin'ny ratsy; Fa ny adala fatra-pirehareha ka matokitoky foana.

El sabio teme, y se aparta del mal: Mas el necio se arrebata, y confía.

Izay malaky tezitra dia manao adaladala; Ary ny olona mamoron-tsain-dratsy dia ankahalaina.

El que presto se enoja, hará locura: Y el hombre malicioso será aborrecido.

Ny kely saina dia handova fahadalana; Fa ny mahira-tsaina mahazo ny fahalalana ho satro-boninahiny.

Los simples heredarán necedad: Mas los cuerdos se coronarán de sabiduría.

Ny ratsy fanahy miondrika eo anatrehan'ny tsara fanahy, Ary ny meloka dia eo am-bavahadin'ny marina.

Los malos se inclinarán delante de los buenos, Y los impíos á las puertas del justo.

Ny malahelo dia halan'ny havany aza; Fa ny manan-karena no tian'ny maro.

El pobre es odioso aun á su amigo: Pero muchos son los que aman al rico.

Izay manao tsinontsinona ny namany dia manota; Fa endrey ny fahasambaran'izay mamindra fo amin'ny ory!

Peca el que menosprecia á su prójimo: Mas el que tiene misericordia de los pobres, es bienaventurado.

Tsy mivily va izay manao asa ratsy? Fa famindram-po sy fahamarinana no ho an'izay manao asa tsara.

¿No yerran los que piensan mal? Misericordia empero y verdad alcanzarán los que piensan bien.

Ny fisasarana rehetra misy valiny avokoa; Fa ny molotra mibedibedy foana tsy mba ahazoana na inona na inona.

En toda labor hay fruto: Mas la palabra de los labios solamente empobrece.

Satroboninahitry ny hendry ny hareny; Fa ny fahadalan'ny adala dia fahadalana ihany.

Las riquezas de los sabios son su corona: Mas es infatuación la insensatez de los necios.

Ny vavolombelona marina mamonjy ain'olona; Fa izay mamoaka lainga dia tena fitaka.

El testigo verdadero libra las almas: Mas el engañoso hablará mentiras.

Ny fahatahorana an'i Jehovah dia fiarovana mahatoky, Ary ny zanany hahazo fialofana.

En el temor de JEHOVÁ está la fuerte confianza; Y esperanza tendrán sus hijos.

Ny fahatahorana an'i Jehovah no loharanon'aina, Hanalavirana ny fandriky ny fahafatesana.

El temor de JEHOVÁ es manantial de vida, Para apartarse de los lazos de la muerte.

Ny fahabetsahan'ny vahoaka no voninahitry ny mpanjaka; Fa ny havitsiany kosa no fietreny.

En la multitud de pueblo está la gloria del rey: Y en la falta de pueblo la flaqueza del príncipe.

Be saina izay mahatsindry fo; Fa ny malaky tezitra mampiseho ny fahadalany.

El que tarde se aira, es grande de entendimiento: Mas el corto de espíritu engrandece el desatino.

Ny fo mionona no fiainan'ny nofo; Fa ny fahamaimaizan-tsaina dia mahalò ny taolana.

El corazón apacible es vida de las carnes: Mas la envidia, pudrimiento de huesos.

Izay mampahory ny mahantra dia manala baraka ny Mpanao azy; Fa ny mamindra fo aminy kosa dia manome voninahitra Azy.

El que oprime al pobre, afrenta á su Hacedor: Mas el que tiene misericordia del pobre, lo honra.

Ny ratsy fanahy azera noho ny haratsiany; Fa ny marina matoky, na dia mby ao amin'ny fahafatesana aza.

Por su maldad será lanzado el impío: Mas el justo en su muerte tiene esperanza.

Mandry tsara ao am-pon'ny manan-tsaina ny fahendrena; Fa ny an'ny adala kosa dia miharihary.

En el corazón del cuerdo reposa la sabiduría; Y es conocida en medio de los necios.

Ny fahamarinana manandratra ny firenena; Fa ny ota kosa dia fahafaham-baraka amin'ny olona

La justicia engrandece la nación: Mas el pecado es afrenta de las naciones.

Ny fankasitrahan'ny mpanjaka dia amin'ny mpanompo hendry; Fa ny fahatezerany kosa amin'ny manao izay mahamenatra.

La benevolencia del rey es para con el ministro entendido: Mas su enojo contra el que lo avergüenza.