Proverbs 23

Raha mipetraka hiara-komana amin'ny mpanapaka ianao, Dia hevero tsara izay eo anatrehanao,
Quando te assentares a comer com um governador, atenta bem para aquele que está diante de ti;
Ka andraso antsy ny tendanao, Raha dia liana loatra ianao.
e põe uma faca à tua garganta, se fores homem de grande apetite.
Aza mitsiriritra ny hanim-piny, Fa hani-mamitaka izany.
Não cobices os seus manjares gostosos, porque é comida enganadora.
Aza manasa-tena hanan-karena, Aza entina amin'izany ny fahendrenao.
Não te fatigues para seres rico; dá de mão à tua própria sabedoria:
Moa hampanarahinao azy va ny masonao, nefa tsy ao intsony izy? Fa maniry elatra tokoa izy Ka manidina toy ny voromahery ho eny amin'ny lanitra.
Fitando tu os olhos nas riquezas, elas se vão; pois fazem para si asas, como a águia, voam para o céu.
Aza homana ny mofon'izay ratsy fijery, Ary aza mitsiriritra ny hanim-piny;
Não comas o pão do avarento, nem cobices os seus manjares gostosos.
Fa tahaka ny heviny ao am-pony ihany no toetrany: Hoy izy aminao: Mihinàna, misotroa; Kanjo tsy sitrany ianao.
Porque, como ele pensa consigo mesmo, assim é; ele te diz: Come e bebe; mas o seu coração não está contigo.
Izay sombiny kely voatelinao aza dia mbola haloanao, Ka ho very foana ny teny mahafinaritra nataonao.
Vomitarás o bocado que comeste, e perderás as tuas suaves palavras.
Aza miteny amin' ny adala;Fa hohamavoiny foana ny fahendren'ny teninao.
Não fales aos ouvidos do tolo; porque desprezará a sabedoria das tuas palavras.
Aza manakisaka ny fari-tany ela, Ary aza manitatra mankamin'ny sahan'ny kamboty;
Não removas os limites antigos; nem entres nos campos dos órfãos,
Fa mahery ny Mpanavotra azy, Izy no hisolo vava azy amin'ny adiny aminao.
porque o seu redentor é forte; ele lhes pleiteará a causa contra ti.
Ampiekeo famaizana ny fonao, Sy tenim-pahalalana ny sofinao.
Aplica o teu coração à instrução, e os teus ouvidos às palavras do conhecimento.
Aza tsy manafay zanaka, Fa tsy dia ho faty izy tsy akory na dia asianao ny hazo aza;
Não retires da criança a disciplina; porque, fustigando-a tu com a vara, nem por isso morrerá.
Raha mamely azy amin'ny hazo ianao, Dia ho voavonjinao tsy ho any amin'ny fiainan-tsi-hita ny fanahiny.
Tu a fustigarás com a vara e livrarás a sua alma da cova.
Anaka, raha hendry ny fonao,Dia ho faly koa ny foko, dia ny foko;
Filho meu, se o teu coração for sábio, alegrar-se-á o meu coração, sim, ó, meu próprio;
Eny, ho ravoravo ny fanahiko, Raha miteny marina ny molotrao.
e exultará o meu coração, quando os teus lábios falarem coisas retas.
Aoka tsy hialona ny mpanota ny fonao; Fa matahora an'i Jehovah mandritra ny andro;
Não tenhas inveja dos pecadores; antes conserva-te no temor do Senhor todo o dia.
Fa raha mbola hisy koa ny farany, Dia tsy ho foana ny fanantenanao.
Porque deveras terás uma recompensa; não será malograda a tua esperança.
Mihainoa ianao, anaka, ka hendre, Ary ampizory amin'ny lalana ny fonao.
Ouve tu, filho meu, e sê sábio; e dirige no caminho o teu coração.
Aza misakaiza amin'izay mpiboboka divay Sy izay fatra-pitia hena;
Não estejas entre os beberrões de vinho, nem entre os comilões de carne.
Fa halahelo izay mpiboboka sy izay fatra-pitia hena; Ary ny fitiavan-torimaso mampitafy voro-damba.
Porque o beberrão e o comilão caem em pobreza; e a sonolência cobrirá de trapos o homem.
Maneke ny rainao izay niteraka anao. Ary aza manamavo ny reninao, saingy efa antitra izy.
Ouve a teu pai, que te gerou; e não desprezes a tua mãe, quando ela envelhecer.
Vidio ny marina, ka aza amidy, Dia ny fahendrena sy ny fananarana ary ny fahazavan-tsaina.
Compra a verdade, e não a vendas; sim, a sabedoria, a disciplina, e o entendimento.
Hifaly dia hifaly ny rain'ny marina, Ary izay miteraka zaza hendry hanampifaliana aminy.
Grandemente se regozijará o pai do justo; e quem gerar um filho sábio, nele se alegrará.
Aoka ho faly ny rainao sy ny reninao, Eny, aoka ho ravoravo ny reninao izay niteraka anao.
Alegrem-se teu pai e tua mãe, e regozije-se aquela que te deu à luz.
Anaka, atolory ahy ny fonao, Ary aoka ny masonao ho faly mijery ny lalako;
Filho meu, dá-me o teu coração; e deleitem-se os teus olhos nos meus caminhos.
Fa ny vehivavy jejo dia hady lalina, Ary ny vahiny janga lavaka etỳ;
Porque cova profunda é a prostituta; e poço estreito é a aventureira.
Eny, manotrika toy ny jiolahy ireny Ary mahamaro ny olona mpivadika.
Também ela, como o salteador, se põe a espreitar; e multiplica entre os homens os prevaricadores.
An'iza ny Indrisy? An'iza ny Endrey? An'iza ny fifandirana? An'iza ny fitolokoana? An'iza ny ratra tsy ahoan-tsy ahoana? An'iza ny maso mivoara-mena?
Para quem são os ais? Para quem os pesares? Para quem as pelejas, para quem as queixas? Para quem as feridas sem causa? E para quem os olhos vermelhos?
An'izay mikikitra amin'ny divay, Eny, an'izay mandeha hanandrana divay voaharoharo zavatra.
Para os que se demoram perto do vinho, para os que andam buscando bebida misturada.
Aza mijery ny divay noho ny hamenany Sy ny fanganohanony eo anaty gilasy Ary ny fikoriany mahafinaritra;
Não olhes para o vinho quando se mostra vermelho, quando resplandece no copo e se escoa suavemente.
Fa amin'ny farany dia hanaikitra toy ny bibilava izy Ary hanindrona toy ny menarana.
No seu fim morderá como a cobra, e como o basilisco picará.
Koa ny masonao dia hijery vehivavy jejo, Ary ny fonao hieritreri-dratsy.
Os teus olhos verão coisas estranhas, e tu falarás perversidades.
Eny, ho sahala amin'izay mandry ao amin'ny ranomasina ianao Sady ho tahaka izay mandry eo an-tendron'ny andrin-tsambo.
Serás como o que se deita no meio do mar, e como o que dorme no topo do mastro.
Nokapohiny aho, hoy ianao, fa tsy reko naharary ahy, Nandalasiny aho, fa tsy tsaroako; Rahoviana ange aho no hifoha mba hitadiavako azy indray?
E dirás: Espancaram-me, e não me doeu; bateram-me, e não o senti; quando virei a despertar? Ainda tornarei a buscá-lo outra vez.