Proverbs 25

Ecco altri proverbi di Salomone, raccolti dalla gente di Ezechia, re di Giuda.

اینها نیز از امثال سلیمان است که کاتبان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نوشته‌اند:

E’ gloria di Dio nascondere le cose; ma la gloria dei re sta nell’investigarle.

عظمت خدا در پوشاندن اسرار اوست، امّا عظمت پادشاه در جستجو کردن امور.

L’altezza del cielo, la profondità della terra e il cuore dei re non si possono investigare.

پی بردن به افکار پادشاه مانند پی بردن به بلندی آسمان و عمق زمین، غیر ممکن است.

Togli dall’argento le scorie, e ne uscirà un vaso per l’artefice;

ناخالصی را از نقره جدا کن تا زرگر بتواند از آن ظرفی بسازد.

togli l’empio dalla presenza del re, e il suo trono sarà reso stabile dalla giustizia.

مأموران شریر پادشاه را از او دور کن تا تخت او در عدالت پایدار بماند.

Non fare il vanaglorioso in presenza del re, e non ti porre nel luogo dei grandi;

وقتی به حضور پادشاه می‌روی، خود را شخص بزرگی مپندار و در جای بزرگان منشین،

poiché è meglio ti sia detto: "Sali qui", anziché essere abbassato davanti al principe che gli occhi tuoi hanno veduto.

چون بهتر است به تو گفته شود: «بالاتر بنشین»، تا اینکه تو را در برابر چشمان بزرگان در جای پایین‌تر بنشانند.

Non t’affrettare a intentar processi, che alla fine tu non sappia che fare, quando il tuo prossimo t’avrà svergognato.

وقتی با همسایه‌ات اختلاف داری، با شتاب به دادگاه نرو، زیرا اگر در آخر ثابت شود که حق با او بوده است، تو چه خواهی کرد؟

Difendi la tua causa contro il tuo prossimo, ma non rivelare il segreto d’un altro,

وقتی با همسایه‌ات دعوا می‌کنی، رازی را که از دیگران شنیده‌ای فاش نکن،

onde chi t’ode non t’abbia a vituperare, e la tua infamia non si cancelli più.

زیرا در این صورت دیگر کسی به تو اطمینان نخواهد کرد و بدنام خواهی شد.

Le parole dette a tempo son come pomi d’oro in vasi d’argento cesellato.

سخنی که بجا گفته شود، مانند نگین طلاست که در ظرف نقره‌ای نشانده شده باشد.

Per un orecchio docile, chi riprende con saviezza è un anello d’oro, un ornamento d’oro fino.

نصیحت شخص دانا برای گوش شنوا، مانند حلقهٔ طلا و جواهر، با ارزش است.

Il messaggero fedele, per quelli che lo mandano, è come il fresco della neve al tempo della mèsse; esso ristora l’anima del suo padrone.

خدمتکار امین همچون آب سرد در گرمای تابستان، روح آقای خود را تازه می‌کند.

Nuvole e vento, ma punta pioggia; ecco l’uomo che si vanta falsamente della sua liberalità.

کسی‌که دَم از سخاوت می‌زند، امّا چیزی به کسی نمی‌بخشد، مانند ابر و بادی است که باران نمی‌آورد.

Con la pazienza si piega un principe, e la lingua dolce spezza dell’ossa.

شخص صبور می‌تواند حتّی حاکم را قانع سازد و زبان نرم می‌تواند هر مانع قوی را از بین بردارد.

Se trovi del miele, mangiane quanto ti basta; che, satollandotene, tu non abbia poi a vomitarlo.

اگر به عسل دست یافتی، به اندازهٔ کافی بخور، وگرنه آن را استفراغ خواهی کرد.

Metti di rado il piede in casa del prossimo, ond’egli, stufandosi di te, non abbia ad odiarti.

بیش از حد به خانهٔ همسایه‌ات نرو، مبادا از تو متنفّر شود.

L’uomo che attesta il falso contro il suo prossimo, è un martello, una spada, una freccia acuta.

شهادت دروغ برضد همسایه، مانند تبر و شمشیر و تیرِ تیز، صدمه می‌زند.

La fiducia in un perfido, nel dì della distretta, è un dente rotto, un piede slogato.

اعتماد کردن به شخص خائن در زمان سختی، مانند جویدن غذا با دندان لق و دویدن با پای شکسته است.

Cantar delle canzoni a un cuor dolente è come togliersi l’abito in giorno di freddo, e mettere aceto sul nitro.

آواز خواندن برای شخص غمگین، مانند لخت شدن در هوای سرد و پاشیدن نمک بر زخم است.

Se il tuo nemico ha fame, dagli del pane da mangiare: se ha sete, dagli dell’acqua da bere;

اگر دشمنت گرسنه باشد، به او غذا بده و اگر تشنه باشد، او را آب بنوشان.

ché, così, raunerai dei carboni accesi sul suo capo, e l’Eterno ti ricompenserà.

این کار تو او را شرمنده می‌سازد و خداوند به تو پاداش می‌دهد.

Il vento del nord porta la pioggia, e la lingua che sparla di nascosto fa oscurare il viso.

همان‌طور که باد شمال باران می‌آورد، بدگویی هم خشم و عصبانیّت به بار می‌آورد.

Meglio abitare sul canto d’un tetto, che in una gran casa con una moglie rissosa.

سکونت در گوشهٔ بام، بهتر است از زندگی کردن با زن غرغرو در یک خانه.

Una buona notizia da paese lontano è come acqua fresca a persona stanca ed assetata.

خبر خوشی که از دیار دور می‌رسد، همچون آب سردی برای آدم تشنه است.

Il giusto che vacilla davanti all’empio, è come una fontana torbida e una sorgente inquinata.

سازش آدم درستکار با شخص شریر مانند آلوده کردن منبع آب و گِل آلود ساختن چشمه است.

Mangiar troppo miele non è bene ma scrutare cose difficili è un onore.

همان‌طور که زیاده روی در خوردن عسل ضرر دارد، انتظار شنیدن تعریف و تمجید از مردم نیز ناپسند است.

L’uomo che non si sa padroneggiare, è una città smantellata, priva di mura.

کسی‌که بر نفس خویش تسلّط ندارد، مثل شهر بی‌دیوار، ناامن است.