Proverbs 24

Ne irígykedjél a gonosztevőkre, se ne kivánj azokkal lenni.

Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

Mert pusztítást gondol az ő szívök, és bajt szólnak az ő ajkaik.

Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

Bölcseség által építtetik a ház, és értelemmel erősíttetik meg.

Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

És tudomány által telnek meg a kamarák minden drága és gyönyörűséges marhával.

Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

A bölcs férfiú erős, és a tudós ember nagy erejű.

Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

Mert az eszes tanácsokkal viselhetsz hadat hasznodra; és a megmaradás a tanácsosok sokasága által van.

Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

Magas a bolondnak a bölcseség; a kapuban nem nyitja meg az ő száját.

Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

A ki azon gondolkodik, hogy gonoszt cselekedjék, azt cselszövőnek hívják.

Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

A balgatag dolognak gondolása bűn; és a rágalmazó az ember előtt útálatos.

Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

Ha lágyan viselted magadat a nyomorúságnak idején: szűk a te erőd.

Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

Szabadítsd meg azokat, a kik a halálra vitetnek, és a kik a megöletésre tántorognak, tartóztasd meg!

Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

Ha azt mondanád: ímé, nem tudtuk ezt; nemde, a ki vizsgálja az elméket, ő érti, és a ki őrzi a te lelkedet, ő tudja? és kinek-kinek az ő cselekedetei szerint fizet.

Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

Egyél, fiam, mézet, mert jó; és a színméz édes a te ínyednek.

Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

Ilyennek ismerd a bölcseséget a te lelkedre nézve: ha azt megtalálod, akkor lesz jó véged, és a te reménységed el nem vész!

Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

Ne leselkedjél, oh te istentelen, az igaznak háza ellen, ne pusztítsd el az ő ágyasházát!

Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

Mert ha hétszer elesik is az igaz, ugyan felkél azért; az istentelenek pedig *csak egy* nyavalyával is elvesznek.

Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

Mikor elesik a te ellenséged: ne örülj; és mikor megütközik: ne vígadjon a te szíved,

Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

Hogy az Úr meg ne lássa és gonosz ne legyen szemeiben, és el ne fordítsa arról az ő haragját *te reád.*

Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

Ne gerjedj haragra a gonosztevők ellen, ne irígykedjél az istentelenekre;

Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

Mert a gonosznak nem lesz *jó* vége, az istentelenek szövétneke kialszik.

Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

Féld az Urat, fiam, és a királyt; a pártütők közé ne elegyedjél.

Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

Mert hirtelenséggel feltámad az ő nyomorúságok, és e két rendbeliek büntetését ki tudja?

Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

Ezek is a bölcsek *szavai.* Személyt válogatni az ítéletben nem jó.

I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

A ki azt mondja az istentelennek: igaz vagy, ezt megátkozzák a népek, megútálják a nemzetek.

Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

A kik pedig megfeddik *a bűnöst,* azoknak gyönyörűségökre lesz, és jó áldás száll reájok!

Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

Ajkakat csókolgat az, a ki igaz beszédeket felel.

Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

Szerezd el kivül a te dolgodat, és készíts elő a te meződben; annakutána építsd a házadat.

Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

Ne légy bizonyság ok nélkül a te felebarátod ellen; avagy ámítanál-é *valakit* a te ajkaiddal?

Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

Ne mondd ezt: a miképen cselekedett én velem, úgy cselekszem ő vele; megfizetek az embernek az ő cselekedete szerint.

Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

A rest embernek mezejénél elmenék, és az esztelennek szőleje mellett.

Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

És ímé, mindenütt felverte a tövis, és színét elfedte a gyom; és kőgyepüje elromlott vala.

A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

Melyet én látván gondolkodám, és nézvén, *ezt* a tanulságot vevém abból:

Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

Egy kis álom, egy kis szunynyadás, egy kis kézösszetevés az alvásra,

Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

És így jő el, mint az útonjáró, a te szegénységed, és a te szükséged, mint a paizsos férfiú.

A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.