Proverbs 17

Jobb a száraz falat, melylyel van csendesség; mint a levágott barmokkal teljes ház, melyben háborúság van.

Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.

Az értelmes szolga uralkodik a gyalázatos fiún, és az atyafiak között az örökségnek részét veszi.

Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.

Az olvasztótégely az ezüst számára van, és a kemencze az aranyéra; a szívek vizsgálója pedig az Úr.

Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.

A gonosztevő hallgat az álnok beszédekre, a csalárd hallgat a gonosz nyelvre.

Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.

A ki megcsúfolja a szegényt, gyalázattal illeti annak Teremtőjét; a ki gyönyörködik *másnak* nyomorúságában, büntetlen nem lészen!

Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.

A véneknek ékessége az unokák, és a fiaknak ékessége az atyák.

Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.

Nem illik a bolondnak az ékes beszéd; még kevésbbé a tisztességesnek a hazug beszéd.

Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.

Drága kő az ajándék elfogadójának szemei előtt; mindenütt, a hova csak fordul, okosan cselekszik.

Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.

Elfedezi a vétket, a ki keresi a szeretetet; a ki pedig ismétlen előhoz egy dolgot, elszakasztja egymástól a barátságosokat is.

Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.

Foganatosb a dorgálás az eszesnél, mint ha megvernéd a bolondot százszor is.

Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.

Csak ellenkezést keres a gonosz, végre kegyetlen követ bocsáttatik ellene.

Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.

Találjon valakire a fiától megfosztott medve, csak ne a bolond az ő bolondságában.

Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.

A ki fizet gonoszt a jóért, nem távozik el a gonosz annak házától.

Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.

*Mint* a ki árvizet szabadít el, *olyan* a háborúság kezdete; azért minekelőtte kihatna, hagyd el a versengést.

Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.

A ki igaznak mondja a bűnöst, és kárhoztatja az igazat, útálatos az Úrnak egyaránt mind a kettő.

Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.

Miért van a vétel ára a bolondnak kezében a bölcseség megszerzésére, holott nincsen néki elméje?

Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?

Minden időben szeret, a ki *igaz* barát, és testvérül születik a nyomorúság idejére.

Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.

Értelmetlen ember az, a ki kezét adja, fogadván kezességet barátja előtt.

Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.

Szereti a gonoszt, a ki szereti a háborúságot; a ki magasbítja kapuját, romlást keres.

Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.

Az elfordult szívű ember nem nyerhet jót, és a ki az ő nyelvével gonosz, esik nyomorúságba.

Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.

A ki szül bolondot, *szüli* ő magának bánatra; és nem örvendez a bolondnak atyja.

Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.

A vidám elme jó orvosságul szolgál; a szomorú lélek pedig megszáraztja a csontokat.

Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.

A kebelből *kivett* ajándékot az istentelen elveszi, a törvény útának elfordítására.

Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.

Az eszesnek orczájából kitetszik a bölcseség; a bolondnak pedig szemei *országolnak* a földnek végéig.

Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.

Búsulása az ő atyjának a bolond fiú, és az ő szülőjének keserűsége.

Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.

Még megbirságolni is az igazat nem jó, a tisztességest megverni igazságáért.

Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.

A ki megtartóztatja beszédét, az tudós ember, és a ki higgadt lelkű, az értelmes férfiú.

Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.

Még a bolond is, amikor hallgat, bölcsnek ítéltetik; mikor ajkait bezárja, eszesnek.

Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.