Proverbs 24

Pa anvye sò mechan yo. Pa chache fè zanmi ak yo.
NO tengas envidia de los hombres malos, Ni desees estar con ellos:
Yon sèl bagay ki nan tèt yo, se fè mechanste. Yon sèl pawòl ki nan bouch yo, se fè moun mal.
Porque su corazón piensa en robar, É iniquidad hablan sus labios.
Bon konprann ap fè kay ou kanpe. Bon konesans ap fè l' kanpe fèm.
Con sabiduría se edificará la casa, Y con prudencia se afirmará;
Kote ki gen konesans, pyès kay yo plen ak bon bagay ki koute chè.
Y con ciencia se henchirán las cámaras De todo bien preciado y agradable.
Pito ou gen bon konprann pase ou gen fòs. Wi, moun ki gen konesans vo plis pase moun ki gwonèg.
El hombre sabio es fuerte; Y de pujante vigor el hombre docto.
Paske, se pou ou ranje plan ou anvan ou antre nan batay. Plis ou gen moun k'ap ba ou konsèy, plis ou gen chans pou ou genyen batay la.
Porque con ingenio harás la guerra: Y la salud está en la multitud de consejeros.
Pawòl moun konprann twò wo pou moun san konprann. Yo pa gen anyen pou yo di kote koze serye ap pale.
Alta está para el insensato la sabiduría: En la puerta no abrirá él su boca.
Lè yon moun tout tan ap kalkile jan pou l' fè sa ki mal, y'ap rele l' malveyan.
Al que piensa mal hacer Le llamarán hombre de malos pensamientos.
Tou sa moun san konprann gen lide fè, se fè sa ki mal. Konsa tou, moun pa vle wè moun k'ap plede pase moun nan betiz.
El pensamiento del necio es pecado: Y abominación á los hombres el escarnecedor.
Si jou malè ou pa gen kouraj pou kenbe, ou pa t' janm gen fòs vre.
Si fueres flojo en el día de trabajo, Tu fuerza será reducida.
Delivre moun y'ap trennen pou y' al touye. Sove moun y'ap bourade pou y' al egzekite.
Si dejares de librar los que son tomados para la muerte, Y los que son llevados al degolladero;
Si ou pran pòz ou pa t' konn sa, chonje Bondye. Li menm k'ap jije sa ki nan kè moun, l'ap wè sa. Li menm k'ap veye tou sa w'ap fè, l'ap konn sa. L'ap fè tout moun peye pou sa yo fè.
Si dijeres: Ciertamente no lo supimos; ¿No lo entenderá el que pesa los corazones? El que mira por tu alma, él lo conocerá, Y dará al hombre según sus obras.
Pitit mwen, bwè siwo myèl, sa bon pou ou. Menm jan siwo myèl k'ap koule soti nan gato myèl dous nan bouch ou,
Come, hijo mío, de la miel, porque es buena, Y del panal dulce á tu paladar:
se konsa konesans ak bon konprann bon pou nanm ou. Si ou genyen yo, w'a fè chemen ou nan lavi. Sa w'ap tann lan, lavalas p'ap pote l' ale.
Tal será el conocimiento de la sabiduría á tu alma: Si la hallares tendrá recompensa, Y al fin tu esperanza no será cortada.
Pa janm fè plan tankou mechan yo pou chache fofile kò ou anndan kay moun k'ap mache dwat. Pa chache devalize kote l' rete a.
Oh impío, no aceches la tienda del justo, No saquees su cámara;
Paske, moun k'ap mache dwat yo te mèt tonbe sèt fwa. Pa pè, y'ap toujou leve ankò. Men, nan mechanste yo, mechan yo ap tonbe, yo p'ap ka leve ankò.
Porque siete veces cae el justo, y se torna á levantar; Mas los impíos caerán en el mal.
Pa prese fè kè ou kontan lè malè rive lènmi ou. Pa kouri fè fèt lè li bite.
Cuando cayere tu enemigo, no te huelgues; Y cuando tropezare, no se alegre tu corazón:
Seyè a ap wè sa. Sa p'ap fè l' plezi. Li ka rive pa pini l' poutèt sa.
Porque JEHOVÁ no lo mire, y le desagrade, Y aparte de sobre él su enojo.
Pa kite moun k'ap fè sa ki mal fè ou pèdi tèt ou. Pa anvye sò mechan yo.
No te entrometas con los malignos, Ni tengas envidia de los impíos;
Paske mechan yo pa pral lwen. Lavi yo tankou yon lanp k'ap mouri.
Porque para el malo no habrá buen fin, Y la candela de los impíos será apagada.
Pitit mwen, gen krentif pou Seyè a. Respekte wa a. Ou pa gen anyen pou ou wè ak moun k'ap kenbe tèt ak yo.
Teme á JEHOVÁ, hijo mío, y al rey; No te entrometas con los veleidosos:
Moun sa yo ap rete konsa, malè ap tonbe sou yo. Ou pa janm konnen ki kalite malè Seyè a osinon wa a ka fè rive sou ou.
Porque su quebrantamiento se levantará de repente; Y el quebrantamiento de ambos, ¿quién lo comprende?
Men lòt pawòl moun ki gen bon konprann yo te di ankò. Sa pa bon pou yon jij gade sou figi moun lè l'ap rann jijman.
También estas cosas pertenecen á los sabios. Tener respeto á personas en el juicio no es bueno.
Lè yon jij di yon moun ki fè sa ki mal: Se ou ki gen rezon, jij sa a, tout moun gen pou madichonnen l'. Y'ap rayi l' toupatou sou latè.
El que dijere al malo, Justo eres, Los pueblos lo maldecirán, y le detestarán las naciones:
Men, jij ki pini moun ki antò a va gen kè kontan. Bondye va beni l'. Tout zafè l' va mache byen.
Mas los que lo reprenden, serán agradables, Y sobre ellos vendrá bendición de bien.
Lè ou bay yon bon repons, ou aji tankou yon bon zanmi.
Besados serán los labios Del que responde palabras rectas.
Regle tout zafè ou. Mete jaden ou anfòm. Apre sa, ou mèt tabli.
Apresta tu obra de afuera, Y disponla en tu heredad; Y después edificarás tu casa.
Pa leve pale sou do frè parèy ou san rezon. Pa bay manti sou li.
No seas sin causa testigo contra tu prójimo; Y no lisonjees con tus labios.
Pa janm di li fè m', m'ap fè l' tou. M'ap fè l' peye sa li fè a.
No digas: Como me hizo, así le haré; Daré el pago al hombre según su obra.
Mwen pase bò jaden yon nonm parese, bò jaden rezen yon moun ki san konprann.
Pasé junto á la heredad del hombre perezoso, Y junto á la viña del hombre falto de entendimiento;
Pikan te fin pran jaden an nèt. Move zèb t'ap pouse toupatou. Lantouraj jaden yo te fin tonbe.
Y he aquí que por toda ella habían ya crecido espinas, Ortigas habían ya cubierto su haz, Y su cerca de piedra estaba ya destruída.
Lè mwen wè sa, mwen kalkile. Mwen gade, sa ban m' yon leson.
Y yo miré, y púselo en mi corazón: Vi lo, y tomé consejo.
Dòmi, kabicha, kouche sou do, kwaze men ou dèyè tèt ou... Se bon!
Un poco de sueño, cabeceando otro poco, Poniendo mano sobre mano otro poco para dormir;
W'ap rete konsa, w'ap wè ou pòv. Mizè ap tonbe sou ou tankou yon ansasen san ou pa atann.
Así vendrá como caminante tu necesidad, Y tu pobreza como hombre de escudo.