Proverbs 1

Men pwovèb Salomon, pitit David la, ki te wa peyi Izrayèl.
Притчи на Соломон, син на Давид, цар на Израил,
Pwovèb sa yo la pou fè moun konnen sa ki rele gen sajès ak bon levasyon, pou yo konprann lè moun lespri ap pale ak yo.
за познаване на мъдрост и наставление, за разбиране на думи на разум,
Pwovèb sa yo la tou pou moutre moun jan pou yo viv avèk konprann, pou yo gen bon kondit, pou yo pa fè lenjistis, pou yo mache dwat nan lavi.
за приемане на наставление за благоразумие, правда, съд и правота,
Y'ap louvri lespri moun ki manke konprann, y'ap bay jenn gason yo konesans ak konprann.
за даване на ум на простите, знание и разсъдливост на младежа.
Se pou moun ki gen konesans koute sa ki nan pwovèb yo, pou yo ka mete sou sa yo konnen deja. Se pou moun ki gen lespri koute sa ki nan pwovèb yo, pou yo ka konnen ki jan pou yo mennen bak yo pi byen,
Мъдрият нека слуша и ще увеличи знание и разумният ще получи мъдър съвет,
konsa, y'a ka konprann sans tout pwovèb ak tout parabòl, sans tout pawòl k'ap soti nan bouch moun ki gen bon konprann yo ak koze tout moun pa ka konprann.
за да разбира притча и дълбока реч, думите на мъдрите и техните загадки.
Lè ou gen krentif pou Bondye, se lè sa a ou konmanse gen konesans. Moun fou pa konn valè sa yo rele gen konesans, yo refize aprann.
Страхът от ГОСПОДА е началото на познанието, а безумните презират мъдрост и наставление.
Pitit mwen, koute papa ou non lè l'ap ba ou bon levasyon! Pa janm bliye sa manman ou te moutre ou!
Сине мой, слушай наставлението на баща си и не отхвърляй закона на майка си,
Menm jan bèl foula mare nan tèt ak kolye pase nan kou bay pi bèl aparans, konsa tou konsèy papa ou ak manman ou ap fè anpil pou ou.
защото те ще бъдат благодатен венец за главата ти и огърлица за шията ти.
Pitit mwen, lè moun k'ap fè sa ki mal vle detounen ou, pa kite yo pran tèt ou.
Сине мой, ако грешниците те примамват, не се съгласявай.
Si yo di ou: Vini ak nou non! Ann anbiske kò nou pou n' touye moun. Ann pare pèlen pou nou pran inonsan yo, san yo pa gen anyen ak nou.
Ако кажат: Ела с нас, нека направим засада за кръв, нека причакаме без причина невинния,
Ann vale yo tou vivan, tankou simityè ki pa janm refize mò. Ann vale yo tout ankè tankou kadav y'ap antere.
нека ги погълнем живи като Шеол и цели, като онези, които слизат в рова;
N'a jwenn tout kalite gwo richès, n'a plen kay nou ak tout bagay n'a pran.
ще намерим всякакви скъпоценни притежания, ще напълним къщите си с плячка;
W'a jwenn pa ou nan tou sa n'a pran. Va gen yon sèl kès pou nou tout.
хвърли жребия си сред нас, една кесия ще имаме всички!
Pitit mwen, pa mache avèk moun konsa! Pa mete pye ou kote moun sa yo pase!
Сине мой, не ходи с тях в пътя, възпирай крака си от тяхната пътека,
Yo toujou dèyè pou fè sa ki mal. Pou ti krik ti krak, yo mete san deyò.
защото краката им тичат към зло и бързат да проливат кръв.
Kisa ou konprann ou fè lè ou kite zwezo wè ou ap tann pèlen pou li?
Защото напразно се простира мрежа пред очите на която и да било птица.
Se konsa moun sa yo pran nan pèlen yo menm yo pare a. Yo tonbe nan pyèj yo mete a, yo mouri.
Но тези поставят засада против своята си кръв, причакват своите си души.
Nan chache genyen sa ki pa pou ou, se ou ki lakòz malè rive ou. Se sa menm ki pou rive tout moun ki pa wè pase vòlò.
Такива са пътищата на всеки, който ламти за нечестна придобивка — тя отнема живота на своя притежател.
Koute byen. Sajès ap rele nan lari, l'ap pale byen fò sou plas piblik.
Мъдростта вика навън, издига гласа си по площадите,
L'ap rele nan tout kalfou, nan pòtay lavil yo, toupatou kote tout moun ka tande.
провиква се на най-шумните места, при входовете на портите, в града говори думите си:
L'ap di: Bann egare! Kilè n'a sispann renmen fè tenten? Kilè n'a sispann pran plezi nou nan pase tout bagay nan betiz? Kilè moun fou yo va soti pou yo aprann?
Докога, пр'ости, ще обичате невежеството и присмивачите ще се наслаждават на присмиванията си, и безумните ще мразят знанието?
Se pou n' koute m' lè m'ap rale zòrèy nou. M'ap di nou tou sa ki nan tèt mwen, m'ap fè nou konnen tou sa m' konnen.
Обърнете се към моето изобличение! Ето, аз ще излея духа си на вас, ще ви известя словата си.
Ki jan nou ye konsa? Mwen rele nou, nou fè tankou nou pa tande m'. Mwen lonje men ban nou, nou fè tankou nou pa wè m'.
Понеже аз виках, а вие отказахте, простирах ръката си, а никой не обърна внимание,
Anhan! Se konsa sa ye? Nou voye tout konsèy mwen te ban nou yo jete byen lwen nou. Nou refize kite m' korije nou.
и отхвърлихте всичките ми съвети, и не искахте изобличението ми,
Konsa, lè n'a nan ka, m'a ri nou. Lè malè va fè nou tranble, m'a pase nou nan rizib.
то аз също ще се смея на вашето нещастие, ще се присмея, когато дойде вашият ужас,
Lè malè va tonbe sou nou tankou yon van siklòn, lè tray va pase sou nou tankou yon toubouyon, lè lapenn ak kè sere va pran nou,
когато дойде вашият ужас като буря и нещастието ви връхлети като вихрушка, когато притеснение и страх дойдат върху вас.
le sa a, n'a rele m', mwen menm yo rele sajès, men mwen p'ap reponn nou. N'a mache chache m' toupatou, men nou p'ap jwenn mwen.
Тогава те ще ме призоват, но аз няма да отговоря; ревностно ще ме търсят, но няма да ме намерят.
Nou pa t' vle wè konesans, nou te toujou refize gen krentif pou Bondye.
Понеже намразиха знанието и не избраха страха от ГОСПОДА,
Nou pa t' janm vle koute konsèy m' t'ap ban nou, nou te toujou derefize koute m' lè m' t'ap korije nou.
не приеха съвета ми и презряха цялото ми изобличение,
Se pou nou rekòlte sa nou te simen an. Se pou nou sibi konsekans vye konsèy nou t'ap swiv yo.
затова ще ядат от плодовете на своя си път и ще се наситят от своите си измислици.
Moun ki san esperyans yo mouri paske yo refize aprann. Bann moun fou yo menm, yo pa pran anyen pou anyen, se sa k'ap pèdi yo tou.
Защото отстъплението на простите ще ги убие и безгрижието на безумните ще ги погуби.
Men, moun ki koute sa m' di yo jwenn lasirans, y'a viv ak kè poze, yo p'ap bezwen pè anyen.
Но който ме слуша, ще живее безопасно и ще бъде спокоен, без да се бои от зло.