Proverbs 23

Koskas istus ja syöt jonkun herran kanssa, niin ota visu vaari, kuka edessäs on.

Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;

Ja pane veitsi kaulaas, jos sinä tahdot henkes pitää.

Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.

Älä himoitse hänen herkustansa; sillä se on petollinen leipä.

Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.

Älä vaivaa sinuas tullakses rikkaksi, ja lakkaa sinun viisaudesta.

Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.

Älä lennätä silmiäs sen jälkeen, jota et sinä taida saada; sillä se tekee itsellensä siivet niinkuin kotka, ja lentää taivasta päin.

Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.

Älä syö leipää kateen kanssa, ja älä himoitse hänen hänen herkkuansa.

Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.

Sillä niinkuin hän itse sydämessänsä ajattelee, niin se on; hän sanoo sinulle: syö ja juo, ja ei kuitenkaan ole hänen mielensä sinun kanssas.

Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.

Sinun palas, jotka syönyt olet, pitää sinun oksentaman, ja sinun ystävälliset puhees pitää hukkaan tuleman.

La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.

Älä puhu hullun korvissa; sillä hän katsoo sinun toimellisen puheen ylön.

En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.

Älä siirrä takaperin entisiä rajoja,ja älä mene orpoin pellolle.

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.

Sillä heidän lunastajansa on voimallinen: hän toimittaa heidän asiansa sinua vastaan.

Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.

Anna sydämes kuritukseen, ja korvas toimelliseen puheesen.

Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.

Älä lakkaa lasta kurittamasta; sillä jos sinä häntä vitsalla lyöt, niin ei hän kuole.

Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.

Sinä lyöt häntä vitsalla, vaan sinä vapahdat hänen sielunsa helvetistä.

Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol.

Poikani, jos sinä viisas olet, niin myös sydämeni iloitsee.

Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.

Ja minun munaskuuni ovat riemuiset, koska sinun huules puhuvat, mikä oikia on.

Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.

Älköön sinun sydämes kiivoitelko syntisiä, vaan olkoon Herran pelvossa joka päivä.

Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.

Sillä se on sinulle viimein hyväksi, ja ei sinun odottamises puutu.

Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.

Kuule, poikani, ja ole viisas, ja johdata sydämes tielle.

Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.

Älä ole juomarien ja syömärien seassa.

Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;

Sillä juomarit ja syömärit köyhtyvät, ja unikeko pitää ryysyissä käymän.

Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.

Kuule isääs, joka sinun siittänyt on, ja älä katso äitiäs ylön, kuin hän vanhaksi tulee.

Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.

Osta totuutta, ja älä sitä myy, niin myös viisautta, oppia ja ymmärrystä.

Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.

Vanhurskaan isä suuresti riemuitsee; ja joka viisaan siittänyt on, hän iloitsee hänestä.

Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.

Anna isäs ja äitis iloita; ja riemuitkaan se, joka sinun synnyttänyt on.

Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.

Anna minulle, poikani, sydämes, ja sinun silmäs pitäköön minun tieni.

Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.

Sillä portto on syvä kuoppa, ja vieras vaimo on ahdas kaivo.

Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.

Ja hän väijyy niinkuin saalista, ja saattaa monta tottelemattomaksi ihmisten seassa.

Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.

Kussa on kipu? kussa murhe? kussa tora? kussa valitus? kenellä haavat ilman syytä? kenellä punaiset silmät?

Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?

Siinä, kussa viinan tykönä viivytään, ja tullaan tyhjentämään, mitä sisälle pantu on.

Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.

Älä katsele viinaa, vaikka se punoittaa, ja on selkiänä lasissa, ja huokiasti menee alas;

Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:

Vaan viimeiseltä puree se niinkuin käärme, ja pistää niinkuin kyykäärme.

En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.

Niin katsovat sinun silmäs muita vaimoja, ja sinun sydämes puhuu toimettomia asioita,

Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.

Ja sinä tulet niinkuin se, joka makaa keskellä merta, ja niinkuin se joka makaa ylhäällä haahden pielen päässä.

Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.

Sinä sanot; he löivät minua, vaan en minä kipua tuntenut; he sysivät minua, ja en minä tiennyt. Kuin minä herään, niin tahdon minä vielä niin tehdä, ja sitä enempi etsiä.

Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.