Proverbs 1

Salomon, Davidin pojan, Israelin kuninkaan sananlaskut;

Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:

Oppia viisautta ja kuritusta, ymmärtää tiedon puhetta,

Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;

Vastaanottaa ymmärryksen neuvoa, vanhurskautta, oikeutta ja siveyttä;

Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;

Että tyhmät viisaaksi tulisivat ja nuorukaiset taidon ja ymmärryksen saisivat.

Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.

Joka viisas on, se kuulkaan, että jän viisaammaksi tulis; ja joka toimellinen on, se ottakoon neuvon,

Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,

Että hän ymmärtäis sananlaskut ja niiden selityksen, viisasten opin ja heidän tapauksensa.

Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.

Herran pelko on viisauden alku; tyhmät hylkäävät viisauden ja opin.

La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.

Poikani kuule isäs kuritusta, ja älä hylkää äitis käskyä!

Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;

Sillä se on sinun sinun pääs päällä otollinen kaunistus, ja käädyt kaulassas.

Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.

Poikani! jos pahanjuoniset sinua sinua houkuttelevat, niin älä heihin suostu.

Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.

Jos he sanovat: käy meidän kanssamme: me väijymme verta, ja viritämme pauloja nuhteettoman eteen ilman syytä;

Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;

Me nielemme hänen, niinkuin helvetti elävältä, ja hurskaan niinkuin hautaan pudotamme;

Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon;

Me löydämme kaikellaista kallista tavaraa, ja täytämme huoneemme saaliista;

Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;

Koettele meidän kanssamme : meillä kaikilla pitää yksi kukkaro oleman:

Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:

Poikani! älä vaella heidän kanssansa: estä jalkas heidän retkiltänsä.

Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,

Sillä heidän jalkansa juoksevat pahuuteen, ja he kiiruhtavat verta vuodattamaan.

Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.

Sillä turhaan verkot viritetään lintuin silmäin edessä.

Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.

Itse he myös väijyvät toinen toisensa verta, ja petoksella seisovat toinen toisensa hengen perään.

Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.

Niin kaikki ahneet tekevät, ja ahneus on isännillensä surmaksi.

Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.

Viisaus ulkona valittaa, ja kadulla äänensä ilmoittaa.

La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;

Hän huutaa kansan edessä portissa, ja tuottaa sanansa edes kaupungissa, sanoen:

Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.

Kuinka kauvan te tyhmät tahdotte olla taitamattomat, ja pilkkakirveet rakastaa naurua? ja te hullut vihata opetusta?

Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?

Kääntäkäät itsenne minun kuritukseni puoleen: katso, ja minä tuon teille henkeni edes, ja ilmoitan teille sanani;

Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.

Että minä kutsuin teitä, ja te estelitte teitänne: minä kokotin käteni, ja ei yksikään ottanut siitä vaaria,

Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;

Te hylkäsitte kaiken neuvoni, ja ette tahtoneet kuritustani;

Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:

Niin minä myös nauran teidän vahinkoanne, ja pilkkaan teitä, kuin teidän päällenne tulee se, jota te pelkäätte,

Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.

Kuin se tulee, jota te pelkäätte, niinkuin rajuilma, ja tuska niinkuin tuulispää; kuin teidän päällenne tulee ahdistus ja vaiva.

Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:

Silloin he minua avuksensa huutavat, ja en minä kuule heitä: varhain he etsivät minua, ja ei löydä minua.

Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.

Että he vihasivat opetusta, ja ei ottaneet vastaan Herran pelkoa,

Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,

Eikä tyytyneet minun neuvooni, mutta laittivat kaiken kuritukseni;

Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:

Niin pitää heidän syömän tiensä hedelmästä, ja neuvostansa ravituksi tuleman.

Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.

Sillä tyhmäin himo tappaa heidät, ja hulluin onni kadottaa heidät.

Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.

Mutta joka minua kuulee, hän asuu turvallisesti, ja ei mitään pahaa pelkää.

Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.