Proverbs 20

شراب انسان را به کارهای احمقانه وادار می‌کند و مشروب باعث جنگ و دعوا می‌شود. کسانی‌که معتاد به مشروب می‌شوند، احمقند.

Şarap insanı alaycı, içki gürültücü yapar, Onun etkisiyle yoldan sapan bilge değildir.

خشم پادشاه مانند غرّش شیر است. هرکسی که خشم او را برانگیزاند، جان خود را به خطر می‌اندازد.

Kralın öfkesi genç aslanın kükreyişine benzer, Onu kızdıran canından olur.

دوری از نزاع برای انسان عزّت می‌آورد. فقط آدمهای احمق هستند که نزاع برپا می‌کنند.

Kavgadan kaçınmak insan için onurdur, Oysa her ahmak tartışmaya hazırdır.

شخص تنبل به موقع زمین خود را شخم نمی‌زند، بنابراین هنگام برداشت محصول هرچه می‌گردد، چیزی نمی‌یابد.

Sonbaharda çift sürmeyen tembel, Hasatta aradığını bulamaz.

افکار شخص مانند آب در ته چاه است و شخص دانا آن را بیرون می‌کشد.

İnsanın niyetleri derin bir kuyunun suları gibidir, Akıllı kişi onları açığa çıkarır.

اشخاص زیادی ادّعا می‌کنند که باوفا هستند، امّا چه کسی می‌تواند شخصی را پیدا کند که واقعاً باوفا باشد؟

İnsanların çoğu, “Vefalıyım” der. Ama sadık birini kim bulabilir?

فرزندان شخص صادق و درستکار در زندگی سعادتمند خواهند شد.

Doğru ve dürüst bir babaya Sahip olan çocuklara ne mutlu!

پادشاهی که برمسند قضاوت می‌نشیند، به دقّت جوانب امر را می‌سنجد و حق را از باطل تشخیص می‌دهد.

Yargı kürsüsünde oturan kral, Kötülüğü gözleriyle ayıklar.

چه کسی می‌تواند بگوید که دل خود را پاک نگاه داشته‌ام و بی‌گناه هستم؟

Kim, “Yüreğimi pak kıldım, Günahımdan arındım” diyebilir?

خداوند از کسانی‌که در معامله از وزنه و پیمانه‌های تقلّبی استفاده می‌کنند، متنفّر است.

RAB hileli tartıdan da, hileli ölçüden de tiksinir.

حتّی کودک را می‌توان از طرز رفتارش شناخت و فهمید که آنچه را انجام می‌دهد، پاک و راست است یا نه.

Çocuk bile eylemleriyle kendini belli eder, Yaptıkları pak ve doğru mu, değil mi, anlaşılır.

گوش شنوا و چشم بینا، هر دو هدیهٔ خداوند هستند.

İşiten kulağı da gören gözü de RAB yaratmıştır.

اگر خواب را دوست داشته باشی، فقیر می‌گردی پس بیدار باش تا سیر شوی.

Uykuyu seversen yoksullaşırsın, Uyanık durursan ekmeğin bol olur.

خریدار به جنس می‌نگرد و می‌گوید: «بد است!» امّا وقتی آن را خرید، از آن تعریف می‌کند.

Alıcı, “İşe yaramaz, işe yaramaz” der, Ama alıp gittikten sonra aldığıyla övünür.

سخنان حکیمانه گرانبهاتر از طلا و کمیاب‌تر از جواهر است.

Bol bol altının, mücevherin olabilir, Ama bilgi akıtan dudaklar daha değerlidir.

از کسی‌که ضامن شخص بیگانه می‌شود، گرو بگیر.

Tanımadığı birine kefil olanın giysisini al; Bir yabancı için yapıyorsa bunu, Giysisini rehin tut.

نانی که از راه فریبکاری به دست می‌آید؛ لذیذ است، امّا سرانجام کام را تلخ می‌کند.

Hileyle kazanılan yiyecek insana tatlı gelir, Ama sonra ağza dolan çakıl gibidir.

نقشه‌هایت را بدون مشورت با دیگران عملی نکن و بدون تدبیر به جنگ نرو.

Tasarılarını danışarak yap, Yöntemlere uyarak savaş.

شخص سخن‌چین رازها را فاش می‌کند، پس با چنین شخصی معاشرت نکن.

Dedikoducu sır saklayamaz, Bu nedenle ağzı gevşek olanla arkadaşlık etme.

چراغ زندگی کسی‌که والدین خود را لعنت کند، خاموش خواهد شد.

Annesine ya da babasına sövenin Işığı zifiri karanlıkta sönecek.

مالی که به آسانی به دست آمده باشد، برکتی نخواهد داشت.

Tez elde edilen mirasın Sonu bereketli olmaz.

مگو که خودم انتقام خواهم گرفت، بلکه بر خداوند توکّل نما و او تو را یاری خواهد کرد.

“Bu kötülüğü sana ödeteceğim” deme; RAB’bi bekle, O seni kurtarır.

خداوند از اشخاصی که در معامله از ترازو و وزنه‌های تقلّبی استفاده می‌کنند، نفرت دارد.

RAB hileli tartıdan tiksinir, Hileli teraziden hoşlanmaz.

خداوند راه زندگی ما را تعیین می‌کند، پس انسان چگونه می‌تواند بفهمد که راه زندگی او به کجا ختم می‌گردد؟

İnsanın adımlarını RAB yönlendirir; Öyleyse insan tuttuğu yolu nasıl anlayabilir?

هرگز نسنجیده نذر نکن، زیرا ممکن است گرفتار شوی.

Düşünmeden adakta bulunmak Sakıncalıdır.

پادشاه دانا مردم بدکار را تشخیص می‌دهد و آنها را شدیداً مجازات می‌کند.

Bilge kral kötüleri ayıklar, Harman döver gibi cezalandırır.

وجدان انسان، چراغ خداوند است که تمام رازهای پنهانی او را آشکار می‌سازد.

İnsanın ruhu RAB’bin ışığıdır, İç varlığın derinliklerine işler.

اگر پادشاه مهربان و درستکار باشد، سلطنتش پایدار می‌ماند.

Sevgi ve sadakat kralın güvencesidir. Onun tahtını sağlamlaştıran sevgidir.

جلال و شکوه جوانان، قوّت آنهاست و عزّت پیران موی سفید آنها.

Gençlerin görkemi güçleri, Yaşlıların onuru ağarmış saçlardır.

تازیانه و تنبیه سخت، دلها را از بدی پاک می‌کنند.

Yaralayan darbeler kötülüğü temizler, Kötek iç varlığın derinliklerini paklar.