Proverbs 1

امثال سلیمان، پسر داوود، پادشاه ‌اسرائیل.

LOS proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:

این مثلها به شما کمک می‌کنند تا حکمت و نصیحت مفید را تشخیص داده و سخنان پر معنی را بفهمید.

Para entender sabiduría y doctrina; Para conocer las razones prudentes;

آنها می‌توانند به شما یاد دهند که چگونه عاقلانه و با عدالت و انصاف زندگی کنید.

Para recibir el consejo de prudencia, Justicia, y juicio y equidad;

آنها می‌توانند به اشخاص بی‌تجربه، ذکاوت ببخشند و به جوانان، کاردانی.

Para dar sagacidad á los simples, Y á los jóvenes inteligencia y cordura.

این مثلها حتّی می‌توانند حکمت دانایان را افزون نموده و تحصیل‌کردگان را راهنمایی نمایند تا بتوانند اسرار پیچیدهٔ مثلها و معماهای دانایان را درک نمایند.

Oirá el sabio, y aumentará el saber; Y el entendido adquirirá consejo;

این مثلها حتّی می‌توانند حکمت دانایان را افزون نموده و تحصیل‌کردگان را راهنمایی نمایند تا بتوانند اسرار پیچیدهٔ مثلها و معماهای دانایان را درک نمایند.

Para entender parábola y declaración; Palabras de sabios, y sus dichos oscuros.

ترس از خداوند، ابتدای حکمت است. امّا مردم احمق توجهی به آن نمی‌نمایند و علم را رد می‌کنند.

El principio de la sabiduría es el temor de JEHOVÁ: Los insensatos desprecian la sabiduría y la enseñanza.

ای فرزند من، نصیحت پدر خود را بشنو و تعالیم مادرت را فراموش مکن.

Oye, hijo mío, la doctrina de tu padre, Y no desprecies la dirección de tu madre:

تعالیم و نصایح آنها مانند تاج عزّت و جلال بر سرت و گردنبند زیبایی و شکوه بر گردنت خواهند بود.

Porque adorno de gracia serán á tu cabeza, Y collares á tu cuello.

ای فرزند من، وقتی گناهکاران کوشش می‌کنند تو را فریب دهند، تسلیم نشو.

Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, No consientas.

اگر بگویند: «بیا با هم متّحد شویم تا یک نفر را بکشیم و کمین کنیم تا خون بی‌گناهان را بریزیم،

Si dijeren: Ven con nosotros, Pongamos asechanzas á la sangre, Acechemos sin motivo al inocente;

بیا تا مثل قبر آنها را زنده‌زنده ببلعیم و مانند مرگ بر سر آنها نازل شویم،

Los tragaremos vivos como el sepulcro, Y enteros, como los que caen en sima;

هرگونه اموال گرانبها به دست می‌آوریم و خانه‌های خود را از اموال دزدی پر می‌کنیم.

Hallaremos riquezas de todas suertes, Henchiremos nuestras casas de despojos;

بیا جزو دستهٔ ما باش تا هرچه بدزدیم با هم قسمت کنیم.»

Echa tu suerte entre nosotros; Tengamos todos una bolsa:

ای فرزند من، با آنها همراه مشو و از ایشان دوری کن.

Hijo mío, no andes en camino con ellos; Aparta tu pie de sus veredas:

چون پاهای ایشان به سوی شرارت می‌دود و برای ریختن خون می‌شتابند.

Porque sus pies correrán al mal, É irán presurosos á derramar sangre.

گذاشتن دام در مقابل چشمان پرنده کار بیهوده‌ای است.

Porque en vano se tenderá la red Ante los ojos de toda ave;

امّا این قبیل افراد، برای خود دام می‌گسترانند، دامی که در آن هلاک خواهند شد.

Mas ellos á su propia sangre ponen asechanzas, Y á sus almas tienden lazo.

دزدی، عاقبت باعث هلاکت دزد می‌شود. عاقبت کسانی‌که با قتل و غارت زندگی می‌کنند، مرگ و نابودی است.

Tales son las sendas de todo el que es dado á la codicia, La cual prenderá el alma de sus poseedores.

حکمت در کوچه‌ها و در خیابانها با صدای بلند، همه را صدا می‌زند.

La sabiduría clama de fuera, Da su voz en las plazas:

در دروازهٔ شهرها و هر جایی که مردم دور هم جمع می‌شوند فریاد می‌کند:

Clama en los principales lugares de concurso; En las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:

«ای مردم احمق تا کی می‌خواهید احمق باشید؟ تا کی می‌خواهید از مسخره کردن دانایی لذّت ببرید؟ آیا شما هرگز خواهید آموخت؟

¿Hasta cuándo, oh simples, amaréis la simpleza, Y los burladores desearán el burlar, Y los insensatos aborrecerán la ciencia?

وقتی شما را صدا می‌‌زنم، گوش دهید. پندهای خوبی می‌دهم و آنچه می‌دانم به شما می‌آموزم.

Volveos á mi reprensión: He aquí yo os derramaré mi espíritu, Y os haré saber mis palabras.

چندین بار شما را صدا کردم ولی نیامدید. دستهای خود را به طرف شما دراز کردم، اعتنا نکردید.

Por cuanto llamé, y no quisisteis: Extendí mi mano, y no hubo quien escuchase;

نصایح مرا قبول نکردید و نخواستید که شما را اصلاح کنم.

Antes desechasteis todo consejo mío, Y mi reprensión no quisisteis:

پس وقتی گرفتار شوید، به شما می‌خندم و هنگامی‌که دچار ترس و وحشت شوید، شما را مسخره می‌کنم.

También yo me reiré en vuestra calamidad, Y me burlaré cuando os viniere lo que teméis;

وقتی ترس مثل توفان به شما حمله کند و مصیبت مانند گردباد دور شما را بگیرد، وقتی‌که به تنگدستی و پریشانی دچار شوید.

Cuando viniere como una destrucción lo que teméis, Y vuestra calamidad llegare como un torbellino; Cuando sobre vosotros viniere tribulación y angustia.

آنگاه مرا صدا خواهید کرد، ولی جواب نخواهم داد. همه‌جا به دنبال من خواهید گشت ولی مرا پیدا نخواهید کرد.

Entonces me llamarán, y no responderé; Buscarme han de mañana, y no me hallarán:

زیرا شما هرگز به حکمت توجّه نکردید و از خداوند اطاعت ننمودید.

Por cuanto aborrecieron la sabiduría, Y no escogieron el temor de JEHOVÁ,

هرگز با من مشورت نکردید و به نصیحتهای من توجّه ننمودید.

Ni quisieron mi consejo, Y menospreciaron toda reprensión mía:

بنابراین، آنچه کاشته‌اید درو خواهید کرد و کارهای شما، شما را گرفتار می‌سازد.

Comerán pues del fruto de su camino, Y se hartarán de sus consejos.

مردم نادان که حکمت را قبول نمی‌کنند، نابود می‌شوند و بی‌توجّهی ایشان، آنها را هلاک خواهد کرد.

Porque el reposo de los ignorantes los matará, Y la prosperidad de los necios los echará á perder.

امّا کسانی‌که به من گوش دهند در آرامش زندگی خواهند کرد و از هیچ چیزی نخواهند ترسید.»

Mas el que me oyere, habitará confiadamente, Y vivirá reposado, sin temor de mal.