Luke 1

تقدیم به عالیجناب تئوفیلوس: تا به حال نویسندگان بسیاری به نوشتن شرح وقایعی كه در بین ما رخ داده است، اقدام کرده‌اند

Eftersom mange har tatt sig fore å sette op en fortelling om de ting som er fullbyrdet iblandt oss,

و آنچه را كه به وسیلهٔ شاهدان عینی اوّلیه و اعلام کنندگان آن پیام به ما رسیده است به قلم آورده‌اند.

således som de som fra først av var øienvidner og blev ordets tjenere, har overgitt oss det,

من نیز به نوبهٔ خود، به عنوان کسی‌که جریان كامل این وقایع را جزء به جزء مطالعه و بررسی كرده است، صلاح دیدم كه این پیشامدها را به ترتیب تاریخ وقوع برای تو بنویسم

så har også jeg foresatt mig, efterat jeg nøie har gransket alt sammen fra først av, å nedskrive det i sammenheng for dig, gjæveste Teofilus,

تا به حقیقت همهٔ مطالبی كه از آن اطّلاع یافته‌ای، پی ببری.

forat du kan lære å kjenne hvor pålitelige de lærdommer er som du er oplært i.

در زمان سلطنت هیرودیس، پادشاه یهودیه، كاهنی به نام زكریا از افراد گروه ابیا، زندگی می‌کرد. همسر او نیز از خاندان هارون بود و الیزابت نام داشت.

I de dager da Herodes var konge i Jødeland, var det en prest ved navn Sakarias, av Abias skifte, og han hadde en hustru av Arons døtre, og hennes navn var Elisabet.

این دو نفر در نظر خدا درستكار بودند و بدون کوتاهی، كلّیهٔ احكام و دستورات خداوند را رعایت می‌کردند.

De var begge rettferdige for Gud, og vandret ulastelig i alle Herrens bud og forskrifter.

امّا فرزندی نداشتند زیرا الیزابت نازا بود و هر دو سالخورده بودند.

Og de hadde ikke barn; for Elisabet var ufruktbar, og de var begge kommet langt ut i årene.

چون نوبت خدمت روزانه در معبد بزرگ به گروه زكریا رسید، او به عنوان كاهن مشغول انجام وظایف خود شد.

Men det skjedde mens han gjorde prestetjeneste for Gud, da raden var kommet til hans skifte,

‌طبق رسوم كاهنان قرعه به نام او درآمد كه به داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ وارد شود و بُخور بسوزاند.

at det efter preste-tjenestens sedvane tilfalt ham å gå inn i Herrens tempel og ofre røkelse;

در وقت سوزاندن بُخور، تمام جماعت در بیرون ایستاده و دست به دعا برداشته بودند.

og hele folkemengden stod utenfor og bad i røkofferets stund.

در آنجا فرشتهٔ خداوند به او ظاهر شد و در سمت راست آتشدان بُخور ایستاد.

Da åpenbarte en Herrens engel sig for ham og stod på høire side av røkoffer-alteret.

زكریا از دیدن این منظره تكانی خورد و ترسید.

Og da Sakarias så ham, blev han forferdet, og frykt falt på ham.

امّا فرشته به او گفت: «ای زكریا نترس. دعاهای تو مستجاب شده و همسرت الیزابت برای تو پسری خواهد زایید و او را یحیی خواهی نامید.

Men engelen sa til ham: Frykt ikke, Sakarias! din bønn er hørt, og din hustru Elisabet skal føde dig en sønn, og du skal kalle ham Johannes;

شادی و سرور نصیب تو خواهد بود و بسیاری از تولّد او شادمان خواهند شد.

og han skal bli dig til glede og fryd, og mange skal glede sig over hans fødsel.

زیرا او در نظر خداوند بزرگ خواهد بود و هرگز به شراب و باده لب نخواهد زد. از همان ابتدای تولّد از روح‌القدس پُر خواهد بود

For han skal være stor for Herren, og han skal ikke drikke vin og sterk drikk, og han skal fylles med den Hellige Ånd like fra mors liv;

و بسیاری از بنی‌اسرائیل را به سوی خداوند، خدای آنان باز خواهد گردانید.

og han skal omvende mange av Israels barn til Herren deres Gud,

با روح و قدرت الیاس مانند پیشاهنگی در حضور خداوند قدم خواهد زد تا پدران و فرزندان را آشتی دهد و سركشان را به راه نیكان آورد و مردمانی مستعد برای خداوند آماده سازد.»

og han skal gå i forveien for ham i Elias' ånd og kraft, for å vende fedres hjerter til barn og ulydige til rettferdiges sinnelag, for å berede Herren et velskikket folk.

زكریا به فرشته گفت: «چطور می‌توانم این را باور كنم؟ من پیر هستم و زنم نیز سالخورده است.»

Og Sakarias sa til engelen: Hvorav skal jeg vite dette? Jeg er jo en gammel mann, og min hustru er langt ute i årene.

فرشته به او پاسخ داد: «من جبرائیل هستم كه در حضور خدا می‌ایستم و فرستاده شده‌ام تا با تو صحبت كنم و این مژده را به تو برسانم.

Og engelen svarte ham: Jeg er Gabriel, som står for Guds åsyn, og jeg er utsendt for å tale til dig og forkynne dig dette glade budskap;

پس توجّه كن: تو تا هنگام وقوع این امور لال خواهی شد و نیروی تكلّم را از دست خواهی داد زیرا سخنان مرا كه در وقت مقرّر به حقیقت خواهد پیوست باور نكردی.»

og se, du skal bli målløs, og ikke kunne tale før den dag da dette skjer, fordi du ikke trodde mine ord, som skal fullbyrdes i sin tid.

جماعتی كه منتظر زكریا بودند از اینكه او آن‌همه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ ماند، متعجّب گشتند.

Og folket stod og ventet på Sakarias, og de undredes over at han blev så lenge i templet.

وقتی بیرون آمد و یارای سخن گفتن نداشت، آنان فهمیدند كه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ رؤیایی دیده است و چون نمی‌توانست حرف بزند ایما و اشاره می‌کرد.

Men da han kom ut, kunde han ikke tale til dem, og de skjønte at han hadde sett et syn i templet, og han nikket til dem, og var og blev stum.

زكریا وقتی‌که دورهٔ خدمت كهانت خود را در معبد بزرگ به انجام رسانید به خانه بازگشت.

Og det skjedde da hans tjenestedager var til ende, da drog han hjem til sitt hus.

بعد از آن همسرش الیزابت حامله شد و مدّت پنج ماه در خلوت به سر برد و با خود می‌گفت:

Men efter disse dager blev hans hustru Elisabet fruktsommelig, og hun trakk sig tilbake i ensomhet i fem måneder, og sa:

«این كار را خداوند برای من كرده است و با این لطف خود، رسوایی مرا پیش مردم از میان برداشته است.»

Så har Herren gjort med mig i de dager da han så til mig for å bortta min vanære iblandt menneskene.

در ماه ششم، جبرائیل فرشته از جانب خدا به شهری به نام ناصره، كه در استان جلیل واقع است

Men i den sjette måned blev engelen Gabriel sendt fra Gud til en by i Galilea som heter Nasaret,

به نزد دختر باکره‌ای كه در عقد مردی به نام یوسف -‌از خاندان داوود- بود، فرستاده شد. نام این دختر مریم بود.

til en jomfru som var trolovet med en mann ved navn Josef, av Davids hus, og jomfruens navn var Maria.

فرشته وارد شد و به او گفت: «سلام، ای کسی‌که مورد لطف هستی، خداوند با توست.»

Og engelen kom inn til henne og sa: Vær hilset, du benådede! Herren er med dig; velsignet er du blandt kvinner!

امّا مریم از آنچه فرشته گفت بسیار مضطرب شد و ندانست كه معنی این سلام چیست.

Men hun blev forferdet over hans ord, og grundet på hvad dette skulde være for en hilsen.

فرشته به او گفت: «ای مریم، نترس زیرا خداوند به تو لطف فرموده است.

Og engelen sa til henne: Frykt ikke, Maria! for du har funnet nåde hos Gud;

تو آبستن خواهی شد و پسری خواهی زایید و نام او را عیسی خواهی گذارد.

og se, du skal bli fruktsommelig og føde en sønn, og du skal kalle ham Jesus.

او بزرگ خواهد بود و به پسر خدای متعال ملقّب خواهد شد. خداوند، خدا تخت پادشاهی جدّش داوود را به او عطا خواهد فرمود.

Han skal være stor og kalles den Høiestes Sønn, og Gud Herren skal gi ham hans far Davids trone,

او تا به ابد برخاندان یعقوب فرمانروایی خواهد كرد و پادشاهی او هرگز پایانی نخواهد داشت.»

og han skal være konge over Jakobs hus evindelig, og det skal ikke være ende på hans kongedømme.

مریم به فرشته گفت: «این چگونه ممكن است؟ من باکره هستم.»

Men Maria sa til engelen: Hvorledes skal dette gå til, da jeg ikke vet av mann?

فرشته به او پاسخ داد: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد و قدرت خدای متعال بر تو سایه خواهد افكند و به این سبب آن نوزاد مقدّس، پسر خدا نامیده خواهد شد.

Og engelen svarte henne: Den Hellige Ånd skal komme over dig, og den Høiestes kraft skal overskygge dig; derfor skal også det hellige som fødes, kalles Guds Sønn.

بدان كه خویشاوند تو الیزابت در سن پیری پسری در رحم دارد و آن کسی‌که نازا به حساب می‌آمد اكنون شش ماه از حاملگی او می‌گذرد.

Og se, Elisabet, din slektning, har også undfanget en sønn i sin alderdom, og hun, som kaltes ufruktbar, er nu i sin sjette måned.

زیرا برای خدا هیچ چیز محال نیست.»

For ingen ting er umulig for Gud.

مریم گفت: «باشد، من كنیز خداوند هستم، همان‌طور كه تو گفتی بشود.» و فرشته از پیش او رفت.

Da sa Maria: Se, jeg er Herrens tjenerinne; mig skje efter ditt ord! Og engelen skiltes fra henne.

در آن روزها مریم عازم سفر شد و باشتاب به شهری واقع در كوهستان یهودیه رفت.

Men Maria stod op i de dager og skyndte sig til fjellbygdene, til en by i Juda,

او به خانهٔ زكریا وارد شد و به الیزابت سلام كرد.

og hun kom inn i Sakarias' hus og hilste på Elisabet.

وقتی الیزابت سلام مریم را شنید، بچّه در رَحمش تكان خورد. الیزابت از روح‌القدس پُر شد

Og det skjedde da Elisabet hørte Marias hilsen, da sprang fosteret i hennes liv, og Elisabet blev fylt med den Hellige Ånd

و با صدای بلند گفت: «تو در بین زنها متبارک هستی و مبارک است ثمرهٔ رحم تو.

og ropte med høi røst og sa: Velsignet er du blandt kvinner, og velsignet er ditt livs frukt!

من كیستم كه مادر خداوندم به دیدنم بیاید؟

Og hvorledes times mig dette, at min Herres mor kommer til mig?

همین‌که سلام تو به گوش من رسید، بچّه از شادی در رحم من تكان خورد.

For se, da lyden av din hilsen nådde mitt øre, sprang fosteret i mitt liv med fryd.

خوشا به حال آن زنی كه باور می‌کند که وعدهٔ خداوند برای او به انجام خواهد رسید.»

Og salig er hun som trodde; for fullbyrdes skal det som er sagt henne av Herren.

مریم گفت: «جان من خداوند را می‌‌ستاید

Da sa Maria: Min sjel ophøier Herren,

و روح من در نجات‌دهندهٔ من، خدا، شادی می‌کند،

og min ånd fryder sig i Gud, min frelser,

چون او به كنیز ناچیز خود نظر لطف داشته است. از این پس همهٔ نسلها مرا خوشبخت خواهند خواند،

han som har sett til sin tjenerinnes ringhet. For se, fra nu av skal alle slekter prise mig salig,

زیرا آن قادر مطلق كارهای بزرگی برای من كرده است. نام او مقدّس است.

fordi han har gjort store ting imot mig, han, den mektige, og hellig er hans navn,

رحمت او پشت در پشت برای كسانی است كه از او می‌ترسند.

og hans miskunn er fra slekt til slekt over dem som frykter ham.

دست خداوند با قدرت كار كرده است، متكبّران را با خیالات دلشان تارومار كرده

Han gjorde veldig verk med sin arm, han adspredte dem som var overmodige i sitt hjertes tanke;

و زورمندان را از تختهایشان به زیر افكنده و فروتنان را سربلند كرده است.

han støtte stormenn fra deres høiseter og ophøiet de små;

گرسنگان را با چیزهای نیكو سیر نموده و ثروتمندان را تهی‌دست روانه كرده است.

hungrige mettet han med gode gaver, og rikmenn lot han gå bort med tomme hender.

به‌خاطر محبّت پایدار خود، از بندهٔ خود اسرائیل حمایت كرده است،

Han tok sig av Israel, sin tjener, for å komme miskunn i hu

همان‌طور كه به اجداد ما یعنی به ابراهیم و به فرزندان او تا به ابد وعده داد.»

- således som han talte til våre fedre - mot Abraham og hans ætt til evig tid.

مریم در حدود سه ماه پیش الیزابت ماند و بعد به منزل خود بازگشت.

Og Maria blev hos henne omkring tre måneder, og vendte så hjem igjen til sitt hus.

وقت زایمان الیزابت فرا رسید و پسری به دنیا آورد.

Men for Elisabet kom tiden da hun skulde føde, og hun fødte en sønn,

وقتی همسایگان و خویشاوندان او باخبر شدند كه خداوند چه لطف بزرگی در حق او كرده است مانند او شاد و خوشحال گشتند.

og hennes granner og frender fikk høre at Herren hadde gjort sin miskunn stor mot henne, og de gledet sig med henne.

پس از یک هفته آمدند تا نوزاد را ختنه نمایند و در نظر داشتند نام پدرش زكریا را بر او بگذارند.

Og det skjedde på den åttende dag, da kom de for å omskjære barnet, og de vilde kalle ham Sakarias efter hans far.

امّا مادرش گفت: «خیر، نام او باید یحیی باشد.»

Da tok hans mor til orde og sa: Nei, han skal hete Johannes.

آنها گفتند: «امّا در خاندان تو هیچ‌کس چنین نامی ندارد.»

Og de sa til henne: Men det er jo ingen i din ætt som har dette navn.

و با اشاره از پدرش پرسیدند كه تصمیم او دربارهٔ نام طفل چیست.

De gjorde da tegn til hans far for å få vite hvad han vilde han skulde hete.

او تخته‌ای خواست و در برابر تعجّب همگی نوشت: «نام او یحیی است.»

Og han bad om en tavle og skrev disse ord: Johannes er hans navn. Og de undret sig alle.

ناگهان زبانش باز شد و به ستایش خدا پرداخت.

Men straks blev hans munn oplatt og hans tunge løst, og han talte og lovet Gud.

تمام همسایگان ترسیدند و كلّیهٔ این اخبار در سرتاسر كوهستان یهودیه انتشار یافت.

Og det kom frykt på alle dem som bodde deromkring, og i alle Judeas fjellbygder talte de med hverandre om alle disse ting,

همهٔ کسانی‌که این موضوع را می‌شنیدند دربارهٔ آن فكر می‌کردند و می‌گفتند: «این كودک چه خواهد شد؟ در واقع دست خداوند با اوست.»

og alle som hørte det, la det på hjerte og sa: Hvad skal det da bli av dette barn? For Herrens hånd var med ham.

پدر او زكریا، از روح‌القدس پُر شد و چنین نبوّت كرد:

Og hans far Sakarias blev fylt med den Hellige Ånd og talte profetiske ord og sa:

«خداوند، خدای اسرائیل را سپاس باد. زیرا به یاری قوم خود آمده و آنان را رهایی داده است.

Lovet være Herren, Israels Gud, han som så til sitt folk og forløste det!

از خاندان بندهٔ خود داوود، رهانندهٔ نیرومندی بر افراشته است.

Og han opreiste oss et frelsens horn i sin tjener Davids hus,

او از قدیم از زبان انبیای مقدّس خود وعده داد

således som han talte gjennem sine hellige profeters munn fra fordums tid av,

كه ما را از دست دشمنانمان رهایی بخشد و از دست همهٔ کسانی‌که از ما نفرت دارند، آزاد سازد

en frelse fra våre fiender og fra alle deres hånd som hater oss,

و با نیاکان ما به رحمت رفتار نماید و پیمان مقدّس خود را به‌خاطر آورد.

for å gjøre miskunn mot våre fedre og komme sin hellige pakt i hu,

برای پدر ما ابراهیم سوگند یاد كرد

den ed han svor Abraham, vår far,

كه ما را از دست دشمنان نجات دهد و عنایت فرماید كه او را بدون ترس

for å fri oss av våre fienders hånd og gi oss å tjene ham uten frykt

با پاكی و نیكی تا زنده‌ایم، عبادت نماییم.

i hellighet og rettferdighet for hans åsyn alle våre dager.

و تو، ای فرزند، نبیِ خدای متعال نامیده خواهی شد، زیرا جلوی قدمهای خداوند خواهی رفت تا راه او را آماده سازی

Men også du, barn, skal kalles den Høiestes profet; for du skal gå frem for Herrens åsyn for å rydde hans veier,

و به قوم او خبر دهی كه با آمرزش گناهانشان رستگار می‌شوند،

for å lære hans folk frelse å kjenne ved deres synders forlatelse

زیرا از رحمت و دلسوزی خدای ماست كه خورشید صبحگاهی از آسمان بر ما طلوع خواهد كرد

for vår Guds miskunnelige hjertelags skyld, som lot solopgang fra det høie gjeste oss,

تا بر کسانی‌که در تاریكی و در سایهٔ مرگ به سر می‌برند بتابد و قدمهای ما را به راه صلح و سلامتی هدایت فرماید.»

for å lyse for dem som sitter i mørke og dødsskygge, for å styre våre føtter inn på fredens vei.

و امّا طفل بزرگ می‌شد و در روح قوی می‌گشت و تا روزی كه علناً به قوم اسرائیل ظاهر شد در بیابان به سر می‌برد.

Men barnet vokste og blev sterkt i ånden, og han var i ødemarkene til den dag da han blev ført frem for Israel.