Proverbs 25

اینها نیز از امثال سلیمان است که کاتبان حزقیا، پادشاه یهودا آنها را نوشته‌اند:

Még ezek is Salamon példabeszédei, melyeket összeszedegettek Ezékiásnak, a Júda királyának emberei.

عظمت خدا در پوشاندن اسرار اوست، امّا عظمت پادشاه در جستجو کردن امور.

Az Istennek tisztességére van a dolgot eltitkolni; a királyoknak pedig tisztességére van a dolgot kikutatni.

پی بردن به افکار پادشاه مانند پی بردن به بلندی آسمان و عمق زمین، غیر ممکن است.

Az ég magasságra, a föld mélységre, és a királyoknak szíve kikutathatatlan.

ناخالصی را از نقره جدا کن تا زرگر بتواند از آن ظرفی بسازد.

Távolítsd el az ezüstből a salakot, és abból edény lesz az ötvösnek:

مأموران شریر پادشاه را از او دور کن تا تخت او در عدالت پایدار بماند.

Távolítsd el a bűnöst a király elől, és megerősíttetik igazsággal az ő széke.

وقتی به حضور پادشاه می‌روی، خود را شخص بزرگی مپندار و در جای بزرگان منشین،

Ne dicsekedjél a király előtt, és a nagyok helyére ne állj;

چون بهتر است به تو گفته شود: «بالاتر بنشین»، تا اینکه تو را در برابر چشمان بزرگان در جای پایین‌تر بنشانند.

Mert jobb, ha *azt* mondják néked: jer ide fel; hogynem mint levettetned néked a tisztességes előtt, a kit láttak a te szemeid.

وقتی با همسایه‌ات اختلاف داری، با شتاب به دادگاه نرو، زیرا اگر در آخر ثابت شود که حق با او بوده است، تو چه خواهی کرد؟

Ne indulj fel a versengésre hirtelen, hogy *azt* ne *kelljen kérdened,* mit cselekedjél az után, mikor gyalázattal illet téged a te felebarátod.

وقتی با همسایه‌ات دعوا می‌کنی، رازی را که از دیگران شنیده‌ای فاش نکن،

A te ügyedet végezd el felebarátoddal; de másnak titkát meg ne jelentsd;

زیرا در این صورت دیگر کسی به تو اطمینان نخواهد کرد و بدنام خواهی شد.

Hogy ne gyalázzon téged, a ki hallja; és a te gyalázatod el ne távozzék.

سخنی که بجا گفته شود، مانند نگین طلاست که در ظرف نقره‌ای نشانده شده باشد.

*Mint az* arany alma ezüst tányéron: *olyan* a helyén mondott ige!

نصیحت شخص دانا برای گوش شنوا، مانند حلقهٔ طلا و جواهر، با ارزش است.

*Mint az* arany függő és színarany ékesség: *olyan* a bölcs intő a szófogadó fülnél.

خدمتکار امین همچون آب سرد در گرمای تابستان، روح آقای خود را تازه می‌کند.

Mint a havas hideg az aratásnak idején: olyan a hív követ azoknak, a kik őt elbocsátják; mert az ő urainak lelkét megvidámítja.

کسی‌که دَم از سخاوت می‌زند، امّا چیزی به کسی نمی‌بخشد، مانند ابر و بادی است که باران نمی‌آورد.

*Mint a* felhő és szél, melyekben nincs eső: *olyan* a férfiú, a ki kérkedik hamis ajándékkal.

شخص صبور می‌تواند حتّی حاکم را قانع سازد و زبان نرم می‌تواند هر مانع قوی را از بین بردارد.

Tűrés által engeszteltetik meg a fejedelem, és a szelíd beszéd megtöri a csontot.

اگر به عسل دست یافتی، به اندازهٔ کافی بخور، وگرنه آن را استفراغ خواهی کرد.

Ha mézet találsz, egyél a mennyi elég néked; de sokat ne egyél, hogy ki ne hányd azt.

بیش از حد به خانهٔ همسایه‌ات نرو، مبادا از تو متنفّر شود.

Ritkán tedd lábadat a te felebarátodnak házába; hogy be ne teljesedjék te veled, és meg ne gyűlöljön téged.

شهادت دروغ برضد همسایه، مانند تبر و شمشیر و تیرِ تیز، صدمه می‌زند.

Pőröly és kard és éles nyíl az olyan ember, a ki hamis bizonyságot szól felebarátja ellen.

اعتماد کردن به شخص خائن در زمان سختی، مانند جویدن غذا با دندان لق و دویدن با پای شکسته است.

*Mint a* romlott fog és kimarjult láb: *olyan a* hitetlennek bizodalma a nyomorúság idején.

آواز خواندن برای شخص غمگین، مانند لخت شدن در هوای سرد و پاشیدن نمک بر زخم است.

*Mint a* ki leveti ruháját a hidegnek idején, *mint* az eczet a sziksón: olyan, a ki éneket mond a bánatos szívű ember előtt.

اگر دشمنت گرسنه باشد، به او غذا بده و اگر تشنه باشد، او را آب بنوشان.

Ha éhezik, a ki téged gyűlöl: adj enni néki kenyeret; és ha szomjúhozik: adj néki inni vizet;

این کار تو او را شرمنده می‌سازد و خداوند به تو پاداش می‌دهد.

Mert elevenszenet gyűjtesz az ő fejére, és az Úr megfizeti néked.

همان‌طور که باد شمال باران می‌آورد، بدگویی هم خشم و عصبانیّت به بار می‌آورد.

Az északi szél esőt szül; és haragos ábrázatot a suttogó nyelv.

سکونت در گوشهٔ بام، بهتر است از زندگی کردن با زن غرغرو در یک خانه.

Jobb lakni a tetőnek ormán, mint a háborgó asszonynyal, és közös házban.

خبر خوشی که از دیار دور می‌رسد، همچون آب سردی برای آدم تشنه است.

*Mint* *a* hideg víz a megfáradt embernek, *olyan *a messze földről való jó hírhallás.

سازش آدم درستکار با شخص شریر مانند آلوده کردن منبع آب و گِل آلود ساختن چشمه است.

*Mint a* megháborított forrás és megromlott kútfő, *olyan *az igaz, a ki a gonosz előtt ingadozik.

همان‌طور که زیاده روی در خوردن عسل ضرر دارد، انتظار شنیدن تعریف و تمجید از مردم نیز ناپسند است.

Igen sok mézet enni nem jó; hát a magunk dicsőségét keresni dicsőség?

کسی‌که بر نفس خویش تسلّط ندارد، مثل شهر بی‌دیوار، ناامن است.

*Mint* a megromlott és kerítés nélkül való város, *olyan *a férfi, a kinek nincsen birodalma az ő lelkén!