Proverbs 14

زن دانا خانهٔ خود را آباد می‌کند، امّا زن نادان با دست خود خانهٔ خود را خراب می‌سازد.

A bölcs asszony építi a maga házát; a bolond pedig önkezével rontja el azt.

کسانی‌که با صداقت رفتار می‌نمایند، از خداوند می‌ترسند، ولی اشخاص بدکار او را تحقیر می‌کنند.

A ki igazán jár, féli az Urat; a ki pedig elfordult az ő útaiban, megútálja őt.

پُر حرفی شخص نادان را به زحمت می‌اندازد، امّا سخنان شخص دانا او را محافظت می‌کند.

A bolondnak szájában van kevélységnek pálczája; a bölcseknek pedig beszéde megtartja őket.

اگر گاو نباشد، انبار از غلّه خالی می‌ماند، با نیرو و قوّت گاو محصول فراوان به دست می‌آید.

Mikor nincsenek ökrök: tiszta a jászol; a gabonának bősége pedig az ökörnek erejétől van.

شاهد امین دروغ نمی‌گوید، امّا از دهان شاهد نادرست دروغ می‌بارد.

A hűséges tanú nem hazud; a hamis tanú pedig hazugságot bocsát szájából.

کسی‌که همه‌چیز را مسخره می‌کند، هرگز نمی‌تواند حکمت را بیابد، ولی شخص عاقل به آسانی آن را به دست می‌آورد.

A csúfoló keresi a bölcseséget, és nincs; a tudomány pedig az eszesnek könnyű.

از مردم نادان دوری کن، زیرا چیزی ندارند که به تو یاد بدهند.

Menj el a bolond férfiú elől; és nem ismerted meg a tudománynak beszédét.

حکمتِ شخص عاقل راهنمای اوست، امّا حماقتِ افراد نادان باعث گمراهی آنها می‌شود.

Az eszesnek bölcsesége az ő útának megértése; a bolondoknak pedig bolondsága csalás.

آدمهای نادان از گناه کردن دست نمی‌کشند، امّا درستکاران رضامندی خدا را می‌خواهند.

A bolondokat megcsúfolja a bűnért való áldozat; az igazak között pedig jóakarat van.

تنها دل انسان است که تلخی او را احساس می‌کند و در خوشی او نیز کسی جز خودش نمی‌تواند شریک باشد.

A szív tudja az ő lelke keserűségét; és az ő örömében az idegen nem részes.

خانهٔ مردم بدکار خراب می‌شود، امّا خانهٔ راستان وسعت می‌یابد.

Az istenteleneknek háza elvész; de az igazaknak sátora megvirágzik.

راهی که فکر می‌‌کنی راست است، ممکن است به مرگ منتهی شود.

Van olyan út, *mely* helyesnek látszik az ember előtt, és vége a halálra menő út.

خنده می‌تواند اندوه را پنهان کند، امّا هنگامی‌که خنده تمام شود، درد و اندوه بر جای خود باقی می‌ماند.

Nevetés közben is fáj a szív; és végre az öröm fordul szomorúságra.

آدم خدا نشناس نتیجهٔ کار خود را می‌بیند و شخص نیکو از ثمرهٔ کارهای خود بهره می‌گیرد.

Az ő útaiból elégszik meg az elfordult elméjű; önmagából pedig a jó férfiú.

آدم نادان هر حرفی را باور می‌کند، امّا شخص عاقل سنجیده رفتار می‌نماید.

Az együgyű hisz minden dolognak; az eszes pedig a maga járására vigyáz.

شخص دانا محتاط است و از خطر دوری می‌کند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر می‌اندازد.

A bölcs félvén, eltávozik a gonosztól; a bolond pedig dühöngő és elbizakodott.

شخص تندخو کارهای احمقانه می‌کند و آدم حیله‌گر مورد نفرت قرار می‌گیرد.

A hirtelen haragú bolondságot cselekszik, és a cselszövő férfi gyűlölséges lesz.

حماقت نصیب نادانان می‌شود و حکمت نصیب عاقلان.

Bírják az esztelenek a bolondságot örökség szerint; az eszesek pedig fonják a tudománynak koszorúját.

مردم بدکار عاقبت در برابر اشخاص نیک سر تعظیم فرود می‌آورند و محتاج آنها می‌شوند.

Meghajtják magokat a gonoszok a jók előtt, és a hamisak az igaznak kapujánál.

ثروتمندان دوستان زیاد دارند، امّا شخص فقیر را حتّی همسایه‌هایش نیز تحقیر می‌کنند.

Még az ő felebarátjánál is útálatos a szegény; a gazdagnak pedig sok a barátja.

تحقیر کردن اشخاص فقیر گناه است، خوشا به حال کسی‌که بر آنها ترحّم کند.

A ki megútálja az ő felebarátját, vétkezik; a ki pedig a szegényekkel kegyelmességet cselekszik, boldog az!

کسانی‌که نقشه‌های پلید در سر می‌پرورانند، گمراه می‌شوند؛ امّا آنهایی که نیّت خوب دارند، مورد محبّت و اعتماد قرار می‌گیرند.

Nemde tévelyegnek, a kik gonoszt szereznek? kegyelmesség pedig és igazság a jó szerzőknek.

کسی‌که زحمت می‌کشد، منفعت عایدش می‌شود؛ امّا شخصی که فقط حرف می‌زند، فقیر می‌گردد.

Minden munkából nyereség lesz; de az ajkaknak beszédéből csak szűkölködés.

ثروت نصیب مردم دانا می‌شود، امّا پاداش اشخاص نادان حماقت آنهاست.

A bölcseknek ékességök az ő gazdagságuk; a tudatlanok bolondsága *pedig csak* bolondság.

شاهد امین جان مردم را نجات می‌دهد، امّا شاهد دروغگو به مردم خیانت می‌کند.

Lelkeket szabadít meg az igaz bizonyság; hazugságokat szól pedig az álnok.

کسی‌که از خدا می‌ترسد، تکیه‌گاه مستحکمی ‌دارد و فرزندانش در امان می‌باشند.

Az Úrnak félelmében erős a bizodalom, és az ő fiainak lesz menedéke.

خدا‌ترسی چشمهٔ حیات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگاه می‌دارد.

Az Úrnak félelme az életnek kútfeje, a halál tőrének eltávoztatására.

عظمت یک پادشاه به تعداد مردمی است که بر آنها حکومت می‌کند. پادشاه بدون رعیت نابود می‌شود.

A nép sokasága a király dicsősége; a nép elfogyása pedig az uralkodó romlása.

کسی‌که صبر و حوصله دارد، شخص بسیار دانایی است، امّا از آدم تندخو حماقت سرمی‌زند.

A haragra késedelmes bővelkedik értelemmel; a ki pedig elméjében hirtelenkedő, bolondságot szerez az.

آرامش فکری به بدن سلامتی می‌بخشد، ولی حسادت استخوان را می‌پوساند.

A szelíd szív a testnek élete; az irígység pedig a csontoknak rothadása.

کسی‌که به فقرا ظلم می‌کند به آفرینندهٔ آنها اهانت کرده است و هر که به مردم مسکین ترحّم می‌نماید، خدا را احترام نموده است.

A ki elnyomja a szegényt, gyalázattal illeti annak teremtőjét; az pedig tiszteli, a ki könyörül a szűkölködőn.

مردم خداشناس وقتی بمیرند، پناهگاهی خواهند داشت، امّا گناهکاران به وسیلهٔ گناهانشان تباه می‌شوند.

Az ő nyavalyájába ejti magát az istentelen; az igaznak pedig halála idején is reménysége van.

اشخاص فهمیده حکمت را در دل خود حفظ می‌کنند، ولی آدمهای نادان از حکمت بهره‌ای ندارند.

Az eszesnek elméjében nyugszik a bölcseség; a mi pedig a tudatlanokban *van,* magát *hamar* megismerheti.

صداقت مایهٔ سرفرازی یک قوم است و گناه باعث رسوایی آن.

Az igazság felmagasztalja a nemzetet; a bűn pedig gyalázatára van a népeknek.

پادشاه از خدمتگزاران دانا خشنود می‌شود، امّا کسانی‌که شرارت می‌کنند، مورد غضب او قرار می‌گیرند.

A királynak jóakaratja van az eszes szolgához; haragja pedig a megszégyenítőhöz.