Proverbs 23

وقتی با حاکم غذا می‌خوری، به‌خاطر داشته باش که با چه کسی نشسته‌ای.

Koskas istus ja syöt jonkun herran kanssa, niin ota visu vaari, kuka edessäs on.

اگر شخص پُرخوری هستی، خودت را کنترل کن

Ja pane veitsi kaulaas, jos sinä tahdot henkes pitää.

و حریص غذاهای لذیذ او نباش، زیرا ممکن است تو را فریب بدهد.

Älä himoitse hänen herkustansa; sillä se on petollinen leipä.

عاقل باش و برای کسب ثروت، خود را خسته نکن،

Älä vaivaa sinuas tullakses rikkaksi, ja lakkaa sinun viisaudesta.

زیرا ثروت پایدار نیست و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود.

Älä lennätä silmiäs sen jälkeen, jota et sinä taida saada; sillä se tekee itsellensä siivet niinkuin kotka, ja lentää taivasta päin.

از سفرهٔ شخص خسیس غذا نخور و برای خوراکهای لذیذ او حریص نباش،

Älä syö leipää kateen kanssa, ja älä himoitse hänen hänen herkkuansa.

زیرا او حساب هرچه را که بخوری در فکر خود نگاه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، امّا این را از صمیم دل نمی‌گوید.

Sillä niinkuin hän itse sydämessänsä ajattelee, niin se on; hän sanoo sinulle: syö ja juo, ja ei kuitenkaan ole hänen mielensä sinun kanssas.

لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکّرات تو برباد خواهد رفت.

Sinun palas, jotka syönyt olet, pitää sinun oksentaman, ja sinun ystävälliset puhees pitää hukkaan tuleman.

آدم احمق را نصیحت نکن، زیرا او سخنان حکیمانهٔ تو را بی‌اهمیّت می‌شمارد.

Älä puhu hullun korvissa; sillä hän katsoo sinun toimellisen puheen ylön.

حدود زمین خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را بزور نگیر،

Älä siirrä takaperin entisiä rajoja,ja älä mene orpoin pellolle.

زیرا پشتیبان ایشان قوی است و به داد آنها می‌رسد.

Sillä heidän lunastajansa on voimallinen: hän toimittaa heidän asiansa sinua vastaan.

وقتی معلّم تو را تعلیم می‌دهد، از صمیم دل به سخنان آموزندهٔ او گوش بده.

Anna sydämes kuritukseen, ja korvas toimelliseen puheesen.

از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن، زیرا تنبیه او را نمی‌کشد،

Älä lakkaa lasta kurittamasta; sillä jos sinä häntä vitsalla lyöt, niin ei hän kuole.

بلکه جان او را از هلاکت نجات می‌دهد.

Sinä lyöt häntä vitsalla, vaan sinä vapahdat hänen sielunsa helvetistä.

فرزندم، اگر حکمت بیاموزی، دل من شاد می‌شود،

Poikani, jos sinä viisas olet, niin myös sydämeni iloitsee.

و هنگامی‌که سخن راست بگویی، تمام وجودم شادمان می‌گردد.

Ja minun munaskuuni ovat riemuiset, koska sinun huules puhuvat, mikä oikia on.

به شریران حسادت نورز، بلکه آرزوی تو اطاعت از خداوند باشد؛

Älköön sinun sydämes kiivoitelko syntisiä, vaan olkoon Herran pelvossa joka päivä.

زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو برباد نخواهد رفت.

Sillä se on sinulle viimein hyväksi, ja ei sinun odottamises puutu.

فرزندم، عاقل باش و به سخنانم گوش بده. در راه راست قدم بردار

Kuule, poikani, ja ole viisas, ja johdata sydämes tielle.

و با میگساران و شکم‌پرستان معاشرت نکن،

Älä ole juomarien ja syömärien seassa.

زیرا کسانی‌که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج می‌شوند.

Sillä juomarit ja syömärit köyhtyvät, ja unikeko pitää ryysyissä käymän.

به نصیحت پدرت که تو را به وجود آورده است، گوش بده و مادرت را هنگامی‌که پیر می‌شود، خوار نشمار.

Kuule isääs, joka sinun siittänyt on, ja älä katso äitiäs ylön, kuin hän vanhaksi tulee.

در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و دانش را کسب کن و به هیچ قیمتی آنها را از دست نده.

Osta totuutta, ja älä sitä myy, niin myös viisautta, oppia ja ymmärrystä.

فرزندی درستکار و دانا باش تا باعث خوشی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

Vanhurskaan isä suuresti riemuitsee; ja joka viisaan siittänyt on, hän iloitsee hänestä.

فرزندی درستکار و دانا باش تا باعث خوشی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

Anna isäs ja äitis iloita; ja riemuitkaan se, joka sinun synnyttänyt on.

فرزندم، سخنان مرا بشنو و زندگی مرا سرمشق خود قرار ده.

Anna minulle, poikani, sydämes, ja sinun silmäs pitäköön minun tieni.

بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است.

Sillä portto on syvä kuoppa, ja vieras vaimo on ahdas kaivo.

او مانند راهزن در کمین قربانی‌های خود می‌نشیند و به تعداد مردم خیانتکار می‌افزاید.

Ja hän väijyy niinkuin saalista, ja saattaa monta tottelemattomaksi ihmisten seassa.

مصیبت و بدبختی نصیب چه کسی می‌شود؟ چه کسی همیشه جنگ و دعوا برپا می‌کند؟ چه کسی بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟

Kussa on kipu? kussa murhe? kussa tora? kussa valitus? kenellä haavat ilman syytä? kenellä punaiset silmät?

کسی‌که دایم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود.

Siinä, kussa viinan tykönä viivytään, ja tullaan tyhjentämään, mitä sisälle pantu on.

پس فریفتهٔ شراب سرخ‌فام نشو که در جام به تو چشمک می‌زند و بعد آهسته از گلویت پایین می‌رود.

Älä katsele viinaa, vaikka se punoittaa, ja on selkiänä lasissa, ja huokiasti menee alas;

در آخر، همچون مار، تو را خواهد گزید و مانند افعی تو را نیش خواهد زد.

Vaan viimeiseltä puree se niinkuin käärme, ja pistää niinkuin kyykäärme.

چشمانت چیزهای عجیب و غریب می‌بینند و گرفتار وهم و خیال می‌گردی.

Niin katsovat sinun silmäs muita vaimoja, ja sinun sydämes puhuu toimettomia asioita,

مانند کسی می‌شوی که در دریا خوابیده و با امواج آن دست و پنجه نرم می‌کند.

Ja sinä tulet niinkuin se, joka makaa keskellä merta, ja niinkuin se joka makaa ylhäällä haahden pielen päässä.

می‌گویی: «مرا زدند، امّا دردی را احساس نمی‌کنم. چه وقت به هوش می‌آیم تا یک پیالهٔ دیگر بنوشم؟»

Sinä sanot; he löivät minua, vaan en minä kipua tuntenut; he sysivät minua, ja en minä tiennyt. Kuin minä herään, niin tahdon minä vielä niin tehdä, ja sitä enempi etsiä.