Proverbs 14

زن دانا خانهٔ خود را آباد می‌کند، امّا زن نادان با دست خود خانهٔ خود را خراب می‌سازد.

智慧妇人建立家室；愚妄妇人亲手拆毁。

کسانی‌که با صداقت رفتار می‌نمایند، از خداوند می‌ترسند، ولی اشخاص بدکار او را تحقیر می‌کنند.

行动正直的，敬畏耶和华；行事乖僻的，却藐视他。

پُر حرفی شخص نادان را به زحمت می‌اندازد، امّا سخنان شخص دانا او را محافظت می‌کند.

愚妄人口中骄傲，如杖责打己身；智慧人的嘴必保守自己。

اگر گاو نباشد، انبار از غلّه خالی می‌ماند، با نیرو و قوّت گاو محصول فراوان به دست می‌آید.

家里无牛，槽头干净；土产加多乃凭牛力。

شاهد امین دروغ نمی‌گوید، امّا از دهان شاهد نادرست دروغ می‌بارد.

诚实见证人不说谎话；假见证人吐出谎言。

کسی‌که همه‌چیز را مسخره می‌کند، هرگز نمی‌تواند حکمت را بیابد، ولی شخص عاقل به آسانی آن را به دست می‌آورد.

亵慢人寻智慧，却寻不著；聪明人易得知识。

از مردم نادان دوری کن، زیرا چیزی ندارند که به تو یاد بدهند.

到愚昧人面前，不见他嘴中有知识。

حکمتِ شخص عاقل راهنمای اوست، امّا حماقتِ افراد نادان باعث گمراهی آنها می‌شود.

通达人的智慧在乎明白己道；愚昧人的愚妄乃是诡诈（或译：自叹）。

آدمهای نادان از گناه کردن دست نمی‌کشند، امّا درستکاران رضامندی خدا را می‌خواهند.

愚妄人犯罪，以为戏耍（或译：赎愆祭愚弄愚妄人）；正直人互相喜悦。

تنها دل انسان است که تلخی او را احساس می‌کند و در خوشی او نیز کسی جز خودش نمی‌تواند شریک باشد.

心中的苦楚，自己知道；心里的喜乐，外人无干。

خانهٔ مردم بدکار خراب می‌شود، امّا خانهٔ راستان وسعت می‌یابد.

奸恶人的房屋必倾倒；正直人的帐棚必兴盛。

راهی که فکر می‌‌کنی راست است، ممکن است به مرگ منتهی شود.

有一条路，人以为正，至终成为死亡之路。

خنده می‌تواند اندوه را پنهان کند، امّا هنگامی‌که خنده تمام شود، درد و اندوه بر جای خود باقی می‌ماند.

人在喜笑中，心也忧愁；快乐至极就生愁苦。

آدم خدا نشناس نتیجهٔ کار خود را می‌بیند و شخص نیکو از ثمرهٔ کارهای خود بهره می‌گیرد.

心中背道的，必满得自己的结果；善人必从自己的行为得以知足。

آدم نادان هر حرفی را باور می‌کند، امّا شخص عاقل سنجیده رفتار می‌نماید.

愚蒙人是话都信；通达人步步谨慎。

شخص دانا محتاط است و از خطر دوری می‌کند، ولی آدم نادان از روی غرور، خود را به خطر می‌اندازد.

智慧人惧怕，就远离恶事；愚妄人却狂傲自恃。

شخص تندخو کارهای احمقانه می‌کند و آدم حیله‌گر مورد نفرت قرار می‌گیرد.

轻易发怒的，行事愚妄；设立诡计的，被人恨恶。

حماقت نصیب نادانان می‌شود و حکمت نصیب عاقلان.

愚蒙人得愚昧为产业；通达人得知识为冠冕。

مردم بدکار عاقبت در برابر اشخاص نیک سر تعظیم فرود می‌آورند و محتاج آنها می‌شوند.

坏人俯伏在善人面前；恶人俯伏在义人门口。

ثروتمندان دوستان زیاد دارند، امّا شخص فقیر را حتّی همسایه‌هایش نیز تحقیر می‌کنند.

贫穷人连邻舍也恨他；富足人朋友最多。

تحقیر کردن اشخاص فقیر گناه است، خوشا به حال کسی‌که بر آنها ترحّم کند.

藐视邻舍的，这人有罪；怜悯贫穷的，这人有福。

کسانی‌که نقشه‌های پلید در سر می‌پرورانند، گمراه می‌شوند؛ امّا آنهایی که نیّت خوب دارند، مورد محبّت و اعتماد قرار می‌گیرند.

谋恶的，岂非走入迷途吗？谋善的，必得慈爱和诚实。

کسی‌که زحمت می‌کشد، منفعت عایدش می‌شود؛ امّا شخصی که فقط حرف می‌زند، فقیر می‌گردد.

诸般勤劳都有益处；嘴上多言乃致穷乏。

ثروت نصیب مردم دانا می‌شود، امّا پاداش اشخاص نادان حماقت آنهاست.

智慧人的财为自己的冠冕；愚妄人的愚昧终是愚昧。

شاهد امین جان مردم را نجات می‌دهد، امّا شاهد دروغگو به مردم خیانت می‌کند.

作真见证的，救人性命；吐出谎言的，施行诡诈。

کسی‌که از خدا می‌ترسد، تکیه‌گاه مستحکمی ‌دارد و فرزندانش در امان می‌باشند.

敬畏耶和华的，大有倚靠；他的儿女也有避难所。

خدا‌ترسی چشمهٔ حیات است و انسان را از دامهای مرگ دور نگاه می‌دارد.

敬畏耶和华就是生命的泉源，可以使人离开死亡的网罗。

عظمت یک پادشاه به تعداد مردمی است که بر آنها حکومت می‌کند. پادشاه بدون رعیت نابود می‌شود.

帝王荣耀在乎民多；君王衰败在乎民少。

کسی‌که صبر و حوصله دارد، شخص بسیار دانایی است، امّا از آدم تندخو حماقت سرمی‌زند.

不轻易发怒的，大有聪明；性情暴躁的，大显愚妄。

آرامش فکری به بدن سلامتی می‌بخشد، ولی حسادت استخوان را می‌پوساند.

心中安静是肉体的生命；嫉妒是骨中的朽烂。

کسی‌که به فقرا ظلم می‌کند به آفرینندهٔ آنها اهانت کرده است و هر که به مردم مسکین ترحّم می‌نماید، خدا را احترام نموده است.

欺压贫寒的，是辱没造他的主；怜悯穷乏的，乃是尊敬主。

مردم خداشناس وقتی بمیرند، پناهگاهی خواهند داشت، امّا گناهکاران به وسیلهٔ گناهانشان تباه می‌شوند.

恶人在所行的恶上必被推倒；义人临死，有所投靠。

اشخاص فهمیده حکمت را در دل خود حفظ می‌کنند، ولی آدمهای نادان از حکمت بهره‌ای ندارند.

智慧存在聪明人心中；愚昧人心里所存的，显而易见。

صداقت مایهٔ سرفرازی یک قوم است و گناه باعث رسوایی آن.

公义使邦国高举；罪恶是人民的羞辱。

پادشاه از خدمتگزاران دانا خشنود می‌شود، امّا کسانی‌که شرارت می‌کنند، مورد غضب او قرار می‌گیرند.

智慧的臣子蒙王恩惠；贻羞的仆人遭其震怒。