John 6

بعد از این عیسی به طرف دیگر دریای جلیل كه در دریای طبریه است رفت

这事以后，耶稣渡过加利利海，就是提比里亚海。

و عدّهٔ زیادی، كه معجزات او را در شفا دادن به بیماران دیده بودند، به دنبال او رفتند.

有许多人因为看见他在病人身上所行的神迹，就跟随他。

آنگاه عیسی به بالای كوهی رفت و با شاگردان خود در آنجا نشست.

耶稣上了山，和门徒一同坐在那里。

روزهای عید فصح یهودیان نزدیک بود.

那时犹太人的逾越节近了。

وقتی عیسی به اطراف نگاه كرد و عدّهٔ زیادی را دید كه به طرف او می‌آیند، از فیلیپُس پرسید: «از كجا باید نان بخریم تا اینها بخورند؟»

耶稣举目看见许多人来，就对腓力说：我们从那里买饼叫这些人吃呢？

عیسی این را از روی امتحان به او گفت زیرا خود او می‌دانست چه باید بكند.

他说这话是要试验腓力；他自己原知道要怎样行。

فیلیپُس پاسخ داد: «دویست سکّهٔ نقره نان هم كافی نیست كه هر یک از آنها کمی بخورد.»

腓力回答说：就是二十两银子的饼，叫他们各人吃一点也是不够的。

یکی از شاگردانش به نام اندریاس كه برادر شمعون پطرس بود، به او گفت:

有一个门徒，就是西门彼得的兄弟安得烈，对耶稣说：

«پسر بچّه‌ای در اینجا هست كه پنج نان جو و دو ماهی دارد، ولی آن برای این عدّه چه می‌شود؟»

在这里有一个孩童，带著五个大麦饼、两条鱼，只是分给这许多人还算什么呢？

عیسی گفت: «مردم را بنشانید.» در آنجا سبزه بسیار بود، پس مردم كه در حدود پنج هزار مرد بودند، نشستند.

耶稣说：你们叫众人坐下。原来那地方的草多，众人就坐下，数目约有五千。

آنگاه عیسی نانها را برداشت، خدا را شكر كرد و در میان مردم، كه بر روی زمین نشسته بودند تقسیم نمود. ماهیان را نیز همین‌طور هرقدر خواستند تقسیم كرد.

耶稣拿起饼来，祝谢了，就分给那坐著的人；分鱼也是这样，都随著他们所要的。

وقتی همه سیر شدند، به شاگردان گفت: «خورده‌های نان را جمع كنید تا چیزی تلف نشود.»

他们吃饱了，耶稣对门徒说：把剩下的零碎收拾起来，免得有糟蹋的。

پس شاگردان آنها را جمع كردند و دوازده سبد از خورده‌های باقیماندهٔ آن پنج نان جو پُر نمودند.

他们便将那五个大麦饼的零碎，就是众人吃了剩下的，收拾起来，装满了十二个篮子。

وقتی مردم این معجزهٔ عیسی را دیدند گفتند: «در حقیقت این همان نبی موعود است كه می‌بایست به جهان بیاید.»

众人看见耶稣所行的神迹，就说：这真是那要到世间来的先知！

پس چون عیسی متوجّه شد كه آنها می‌خواهند او را بزور برده پادشاه سازند، از آنها جدا شد و تنها به كوهستان رفت.

耶稣既知道众人要来强逼他作王，就独自又退到山上去了。

در وقت غروب، شاگردان به طرف دریا رفتند

到了晚上，他的门徒下海边去，

و سوار قایق شده به آن طرف دریا به سوی كفرناحوم حركت كردند. هوا تاریک شده بود و عیسی هنوز پیش ایشان برنگشته بود.

上了船，要过海往迦百农去。天已经黑了，耶稣还没有来到他们那里。

باد شدیدی شروع به وزیدن كرد و دریا توفانی شد.

忽然狂风大作，海就翻腾起来。

وقتی در حدود شش کیلومتر جلو رفتند، عیسی را دیدند كه بر روی آب قدم می‌زند و به طرف قایق می‌آید. آنها ترسیدند.

门徒摇橹，约行了十里多路，看见耶稣在海面上走，渐渐近了船，他们就害怕。

امّا عیسی به آنها گفت: «من هستم، نترسید.»

耶稣对他们说：是我，不要怕！

می‌خواستند او را به داخل قایق بیاورند، ولی قایق بزودی به مقصد رسید.

门徒就喜欢接他上船，船立时到了他们所要去的地方。

روز بعد مردمی كه در كنارهٔ دیگر دریا ایستاده بودند دیدند كه، به جز همان قایقی كه شاگردان سوار شده بودند، قایق دیگری در آنجا نبود و عیسی هم سوار آن نشده بود، بلكه شاگردان بدون عیسی رفته بودند.

第二日，站在海那边的众人知道那里没有别的船，只有一只小船，又知道耶稣没有同他的门徒上船，乃是门徒自己去的。

ولی قایقهای دیگری از طبریه به نزدیكی همان محلی كه مردم نانها را بعد از شکرگزاری خداوند خورده بودند، رسیدند.

然而，有几只小船从提比里亚来，靠近主祝谢后分饼给人吃的地方。

وقتی مردم دیدند كه عیسی و شاگردانش در آنجا نیستند، سوار این قایقها شده در جستجوی عیسی به كفرناحوم رفتند.

众人见耶稣和门徒都不在那里，就上了船，往迦百农去找耶稣。

همین‌که او را در آن طرف دریا پیدا كردند، به او گفتند: «ای استاد، چه وقت به اینجا آمدی؟»

既在海那边找著了，就对他说：拉比，是几时到这里来的？

عیسی پاسخ داد: «یقین بدانید به علّت معجزاتی كه دیده‌اید نیست كه به دنبال من آمده‌اید، بلكه به‌خاطر نانی كه خوردید و سیر شدید.

耶稣回答说：我实实在在的告诉你们，你们找我，并不是因见了神迹，乃是因吃饼得饱。

برای خوراک فانی تلاش نكنید بلكه برای خوراكی كه تا حیات جاودان باقی می‌ماند یعنی خوراكی كه پسر انسان به شما خواهد داد، زیرا كه پدر او را تأیید كرده است.»

不要为那必坏的食物劳力，要为那存到永生的食物劳力，就是人子要赐给你们的，因为人子是父　神所印证的。

آنها از او پرسیدند: «وظیفهٔ ما چیست؟ چطور می‌توانیم كارهایی را كه خدا از ما می‌خواهد انجام دهیم؟»

众人问他说：我们当行什么，才算做　神的工呢？

عیسی به ایشان پاسخ داد: «آن کاری كه خدا از شما می‌خواهد این است كه به کسی‌که فرستاده است ایمان بیاورید.»

耶稣回答说：信　神所差来的，这就是做　神的工。

آنها گفتند: «چه معجزه‌ای نشان می‌دهی تا به تو ایمان بیاوریم؟ چه می‌کنی؟

他们又说：你行什么神迹，叫我们看见就信你；你到底做什么事呢？

نیاکان ما در بیابان مَنّا را خوردند و چنانکه كتاب‌مقدّس می‌فرماید: 'او از آسمان به آنها نان عطا فرمود تا بخورند.'»

我们的祖宗在旷野吃过吗哪，如经上写著说：他从天上赐下粮来给他们吃。

عیسی به آنان گفت: «یقین بدانید آن موسی نبود كه از آسمان به شما نان داد، بلكه پدر من نان حقیقی را از آسمان به شما عطا می‌کند،

耶稣说：我实实在在的告诉你们，那从天上来的粮不是摩西赐给你们的，乃是我父将天上来的真粮赐给你们。

زیرا نان خدا آن است كه از آسمان نازل شده به جهان حیات می‌بخشد.»

因为　神的粮就是那从天上降下来、赐生命给世界的。

به او گفتند: «ای آقا، همیشه این نان را به ما بده.»

他们说：主啊，常将这粮赐给我们！

عیسی به آنها گفت: «من نان حیات هستم. هرکه نزد من بیاید، هرگز گرسنه نخواهد شد و هرکه به من ایمان بیاورد، هرگز تشنه نخواهد گردید.

耶稣说：我就是生命的粮。到我这里来的，必定不饿；信我的，永远不渴。

امّا چنانکه گفتم شما با اینكه مرا دیدید ایمان نیاوردید.

只是我对你们说过，你们已经看见我，还是不信。

همهٔ کسانی‌که پدر به من می‌بخشد به سوی من خواهند آمد و کسی را که پیش من می‌آید بیرون نخواهم كرد.

凡父所赐给我的人必到我这里来；到我这里来的，我总不丢弃他。

من از آسمان به زمین آمده‌ام نه به‌خاطر آنكه ارادهٔ خود را به عمل آورم، بلكه ارادهٔ فرستندهٔ خویش را

因为我从天上降下来，不是要按自己的意思行，乃是要按那差我来者的意思行。

و ارادهٔ فرستندهٔ من این است كه من از همهٔ کسانی‌که او به من داده است حتّی یک نفر را هم از دست ندهم، بلكه در روز بازپسین آنها را زنده كنم.

差我来者的意思就是：他所赐给我的，叫我一个也不失落，在末日却叫他复活。

زیرا خواست پدر من این است كه هرکس پسر را می‌بیند و به او ایمان می‌آورد، صاحب حیات جاودان گردد. و من او را در روز بازپسین زنده خواهم كرد.»

因为我父的意思是叫一切见子而信的人得永生，并且在末日我要叫他复活。

پس یهودیان شكایت‌كنان به او اعتراض كردند، زیرا او گفته بود: «من آن نانی هستم كه از آسمان نازل شده است.»

犹太人因为耶稣说我是从天上降下来的粮，就私下议论他，

آنها گفتند: «آیا این مرد عیسی، پسر یوسف، نیست كه ما پدر و مادر او را می‌شناسیم؟ پس چگونه می‌گوید: 'من از آسمان آمده‌ام.'»

说：这不是约瑟的儿子耶稣么？他的父母我们岂不认得么？他如今怎么说我是从天上降下来的呢？

عیسی در جواب گفت: «این‌قدر شكایت نكنید.

耶稣回答说：你们不要大家议论。

هیچ‌کس نمی‌تواند نزد من بیاید، مگر اینكه پدری كه مرا فرستاد او را به طرف من جذب نماید و من او را در روز بازپسین زنده خواهم ساخت.

若不是差我来的父吸引人，就没有能到我这里来的；到我这里来的，在末日我要叫他复活。

در كتب انبیا نوشته شده است: همه از خدا تعلیم خواهند یافت. بنابراین هرکس صدای پدر را شنیده واز او تعلیم گرفته باشد، نزد من می‌آید.

在先知书上写著说：他们都要蒙　神的教训。凡听见父之教训又学习的，就到我这里来。

البتّه هیچ‌کس پدر را ندیده است. فقط کسی‌که از جانب خدا آمده پدر را دیده است.

这不是说有人看见过父；惟独从　神来的，他看见过父。

یقین بدانید کسی‌که به من ایمان می‌آورد حیات جاودان دارد.

我实实在在的告诉你们，信的人有永生。

من نان حیات هستم.

我就是生命的粮。

نیاکان شما در بیابان مَنّا را خوردند ولی مردند.

你们的祖宗在旷野吃过吗哪，还是死了。

امّا من دربارهٔ نانی صحبت می‌کنم كه از آسمان نازل شده است و اگر کسی از آن بخورد هرگز نمی‌میرد.

这是从天上降下来的粮，叫人吃了就不死。

من آن نان زنده هستم كه از آسمان آمده است. هرکه این نان را بخورد تا ابد زنده خواهد ماند و نانی كه من خواهم داد، بدن خودم می‌باشد، كه آن را به‌خاطر حیات جهانیان می‌دهم.»

我是从天上降下来生命的粮；人若吃这粮，就必永远活著。我所要赐的粮就是我的肉，为世人之生命所赐的。

یهودیان با یكدیگر به مشاجره پرداختند و می‌گفتند: «چگونه این شخص می‌تواند بدن خود را به ما بدهد تا بخوریم؟»

因此，犹太人彼此争论说：这个人怎能把他的肉给我们吃呢？

عیسی پاسخ داد: «یقین بدانید اگر بدن پسر انسان را نخورید و خون او را نیاشامید در خودتان حیات ندارید.

耶稣说：我实实在在的告诉你们，你们若不吃人子的肉，不喝人子的血，就没有生命在你们里面。

هركه بدن مرا بخورد و خون مرا بیاشامد حیات جاودان دارد و من در روز بازپسین او را زنده خواهم ساخت.

吃我肉、喝我血的人就有永生，在末日我要叫他复活。

زیرا جسم من خوراک حقیقی و خون من نوشیدنی حقیقی است.

我的肉真是可吃的，我的血真是可喝的。

هرکه جسم مرا می‌خورد و خون مرا می‌آشامد، در من ساكن است و من در او.

吃我肉、喝我血的人常在我里面，我也常在他里面。

همان طوری که پدر زنده مرا فرستاد و من به وسیلهٔ پدر زنده هستم، هرکه مرا بخورد به وسیلهٔ من زنده خواهد ماند.

永活的父怎样差我来，我又因父活著；照样，吃我肉的人也要因我活著。

این نانی كه از آسمان نازل شده، مانند نانی نیست كه نیاکان شما خوردند و مردند. زیرا هرکه از این نان بخورد تا به ابد زنده خواهد ماند.»

这就是从天上降下来的粮。吃这粮的人就永远活著，不像你们的祖宗吃过吗哪还是死了。

این چیزها را عیسی هنگامی‌که در كنیسه‌ای در كفرناحوم تعلیم می‌داد فرمود.

这些话是耶稣在迦百农会堂里教训人说的。

بسیاری از پیروانش هنگامی‌که این را شنیدند گفتند: «این تعلیم سخت است، چه کسی می‌تواند به آن گوش دهد؟»

他的门徒中有好些人听见了，就说：这话甚难，谁能听呢？

وقتی عیسی احساس كرد كه پیروانش از این موضوع شكایت می‌کنند، به آنها گفت: «آیا این مطلب باعث لغزش شما شد؟

耶稣心里知道门徒为这话议论，就对他们说：这话是叫你们厌弃（原文是跌倒）吗？

پس اگر پسر انسان را ببینید كه به مكان اول خود صعود می‌كند چه خواهید كرد؟

倘或你们看见人子升到他原来所在之处，怎么样呢？

روح است كه حیات می‌بخشد ولی جسم فایده‌ای ندارد. سخنانی كه به شما می‌گویم روح و حیات است

叫人活著的乃是灵，肉体是无益的。我对你们所说的话就是灵，就是生命。

ولی بعضی از شما ایمان ندارید.» زیرا عیسی از ابتدا کسانی را كه ایمان نداشتند و همچنین آن کسی را كه بعداً او را تسلیم كرد می‌شناخت.

只是你们中间有不信的人。耶稣从起头就知道谁不信他，谁要卖他。

پس گفت: «به همین دلیل به شما گفتم كه هیچ‌کس نمی‌تواند نزد من بیاید، مگر آنكه پدر من این فیض را به او عطا كرده باشد.»

耶稣又说：所以我对你们说过，若不是蒙我父的恩赐，没有人能到我这里来。

از آن به بعد بسیاری از پیروان او برگشتند و دیگر با او همراهی نكردند.

从此，他门徒中多有退去的，不再和他同行。

آن وقت عیسی از دوازده حواری پرسید: «آیا شما هم می‌خواهید مرا ترک كنید؟»

耶稣就对那十二个门徒说：你们也要去吗？

شمعون پطرس در جواب گفت: «ای خداوند، نزد كه برویم؟ كلمات حیات جاودانی نزد توست.

西门彼得回答说：主啊，你有永生之道，我们还归从谁呢？

ما ایمان و اطمینان داریم كه تو آن پاک مرد خدا هستی.»

我们已经信了，又知道你是　神的圣者。

عیسی پاسخ داد: «آیا من شما دوازده نفر را برنگزیدم؟ در حالی‌كه یکی از شما ابلیسی است.»

耶稣说：我不是拣选了你们十二个门徒吗？但你们中间有一个是魔鬼。

این را دربارهٔ یهودای اسخریوطی پسر شمعون گفت. زیرا او كه یکی از آن دوازده حواری بود، قصد داشت عیسی را تسلیم كند.

耶稣这话是指著加略人西门的儿子犹大说的；他本是十二个门徒里的一个，后来要卖耶稣的。