Proverbs 30

اینها سخنان آکور، پسر یاقه است، خطاب به ایتیئیل و اوکال: خدایا، خسته و درمانده‌ام، چه چاره کنم؟

Думите на Агур, сина на Якей, неговата мъдрост. Този човек заяви на Итиил, на Итиил и Укал:

من شعور یک انسان را ندارم.

Аз съм по-глупав от всеки човек и нямам човешки разум.

من بیشتر شبیه حیوان هستم؛ من شعور یک انسان را ندارم، و دربارهٔ خدا چیزی نمی‌دانم.

И не научих мъдрост, да разбирам знанието на Пресветия.

کیست که به آسمان صعود کرد و بر زمین فرود آمد؟ کیست که باد را در مشت خود جمع کرد و آبها را در لباس خود پیچید؟ کیست که حدود زمین را تعیین کرد؟ نام او چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو.

Кой се е изкачил на небето и е слязъл? Кой е събрал вятъра в шепите си? Кой е вързал водите в дреха? Кой е утвърдил всичките земни краища? Как е Името Му и как е Името на Сина Му — ако Го знаеш?

«خدا به وعدهٔ خود وفا می‌کند. او مانند سپر از کسانی‌که به او توکّل دارند، حمایت می‌کند.

Всяко Божие слово е изпитано. Той е щит на тези, които прибягват при Него.

به کلام او چیزی میافزا، مبادا تو را تنبیه کند و دروغگو شمرده شوی.»

Не добавяй към Неговите думи, за да не те изобличи и да се намериш лъжец.

ای خدا، پیش از اینکه بمیرم، دو چیز از تو می‌خواهم:

Две неща моля от Теб, не ми ги отказвай, преди да умра:

زبان مرا از دروغ گفتن بازدار، و مرا نه فقیر ساز و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به اندازهٔ احتیاجم بده.

Отдалечи от мен суета и лъжливи думи, не ми давай нито бедност, нито богатство, храни ме с насъщния хляб,

زیرا اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر فقیر شوم، شاید دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت سازم.

за да не се преситя и да се отрека от Теб, и да кажа: Кой е ГОСПОД? — нито да обеднея и да открадна, и да оскверня Името на своя Бог.

هیچ‌وقت از کسی پیش کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا تو را لعنت کند و مجرم شوی.

Не клевети слуга пред господаря му, да не би да те прокълне и да се намериш виновен.

کسانی هستند که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

Има поколение, което кълне баща си и не благославя майка си.

اشخاصی هستند که خود را پاک می‌دانند، درحالی‌که آلوده به گناه می‌باشند.

Има поколение, което е чисто в очите си, но пак не е измито от нечистотата си.

بسیار کسانی هستند که از چشمانشان کبر و غرور می‌بارد.

Има поколение — колко високомерни са очите му и клепачите му са надигнати!

گروهی هستند که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر و محتاج افتاده، آنها را ببلعند.

Има поколение, чиито зъби са като мечове и челюстните му зъби — като ножове, за да пояжда сиромасите от земята и немотните отсред хората.

در دنیا چهار چیز مانند «زالو» هستند که هرقدر بخورند سیر نمی‌شوند:

Ненаситността има две дъщери — Дай! Дай! Три са, които не се насищат, четири, които не казват: Стига! —

دنیای مردگان، رحم نازا، زمین خشک و بی‌آب، و آتش شعله‌ور.

Шеол и безплодната утроба, земята, която не се насища с вода, и огънят, който не казва: Стига!

کسی‌که پدر خود را مسخره و مادر خود را تحقیر کند، زاغها چشمانش را از کاسه بیرون می‌آوردند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

Око, което се присмива на баща си и презира покорството към майка си, гарваните на потока ще го изкълват и малките орлета ще го изядат.

چهار چیز است که برای من بسیار عجیب است و من آنها را نمی‌فهمم:

Три са, които са твърде чудни за мен, четири, които не разбирам —

پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار بر صخره، عبور کشتی از دریا، به وجود آمدن عشق بین زن و مرد.

пътя на орел във въздуха, пътя на змия върху скала, пътя на кораб сред морето и пътя на мъж при девица.

زن بدکار زنا می‌کند و با بی‌شرمی می‌گوید: «گناهی نکرده‌ام.»

Това е пътят на жена прелюбодейка: яде и бърше устата си, и казва: Не съм извършила нищо лошо.

چهار چیز است که زمین تاب تحمّل آنها را ندارد:

Под три неща земята се тресе и под четири не може да издържа —

غلامی که به سلطنت می‌رسد، احمقی که سیر و توانگر شود،

под слуга, когато стане цар, и под безумния, когато се насити с хляб,

زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای خانم خانه را می‌گیرد.

под омразна жена, когато се омъжи, и под слугиня, която измести господарката си.

در دنیا چهار حیوان هستند که کوچک می‌باشند، امّا شعورِ بسیار دارند:

Три са, които са малки на земята, но са извънредно мъдри —

مورچه‌ها: اگر چه ضعیف هستند، امّا در تابستان برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

мравките, които не са силен народ, но пак приготвят храната си през лятото;

گورکنها: با آن که ناتوانند، امّا در بین صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

скокливите мишки, които не са як народ, но пак правят жилищата си на канара;

ملخها: هر چند رهبری ندارند، ولی در دسته‌های منظّم حرکت می‌کنند،

скакалците, които нямат цар, но пак излизат всички в подреден строй;

و مارمولکها: که می‌توان آنها را با دست گرفت، امّا در قصرهای پادشاهان هم راه دارند.

и гущерът, когото можеш да хванеш с ръка, но пак е в царски дворци.

چهار موجود هستند که با وقار راه می‌روند:

Три са, които имат величава стъпка и четири, които вървят величаво —

شیر که پادشاه حیوانات است و از چیزی نمی‌ترسد،

лъвът, който е могъщ сред животните и не се обръща назад пред никого;

طاووس، بُز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

петелът, който ходи гордо, и козелът, и цар, чиято армия е с него.

اگر از روی حماقت مغرور شده و نقشه‌های پلیدی کشیده‌ای، از این کارهایت دست بکش.

Ако си постъпил безумно, като си възвисил себе си, или ако си замислил зло, сложи ръка на устата си,

همچنان‌که از زدن شیر کره به دست می‌آید و از ضربه زدن به بینی خون جاری می‌شود، از برانگیختن خشم نیز نزاع برپا می‌گردد.

защото както от биенето на мляко излиза масло и както от удрянето на нос излиза кръв, така и от предизвикването на гняв излиза разпра.