Proverbs 25

Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.

І оце Соломонові приповісті, що зібрали люди Єзекії, Юдиного царя.

Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.

Слава Божа щоб справу сховати, а слава царів щоб розвідати справу.

La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.

Небо високістю, і земля глибиною, і серце царів недослідимі.

Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.

Як відкинути жужель від срібла, то золотареві виходить посудина,

Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.

коли віддалити безбожного з-перед обличчя царевого, то справедливістю міцно поставиться трон його.

Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;

Перед царем не пишайся, а на місці великих не стій,

Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.

бо ліпше, як скажуть тобі: Ходи вище сюди! аніж тебе знизити перед шляхетним, що бачили очі твої.

Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?

Не спішися ставати до позову, бо що будеш робити в кінці його, як тебе засоромить твій ближній?

Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;

Судися за сварку свою з своїм ближнім, але не виявляй таємниці іншого,

Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.

щоб тебе не образив, хто слухати буде, і щоб не вернулась на тебе обмова твоя.

Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.

Золоті яблука на срібнім тарелі це слово, проказане часу свого.

Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.

Золотая сережка й оздоба зо щирого золота це мудрий картач для уважного уха.

Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.

Немов снігова прохолода в день жнив посол вірний для тих, хто його посилає, і він душу пана свого оживляє.

Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.

Хмари та вітер, а немає дощу це людина, що чваниться даром, та його не дає.

Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.

Володар зм'якшується терпеливістю, а м'якенький язик ломить кістку.

Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.

Якщо мед ти знайшов, то спожий, скільки досить тобі, щоб ним не пересититися та не звернути.

Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.

Здержуй ногу свою від дому твого товариша, щоб тобою він не переситивсь, і не зненавидів тебе.

Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.

Молот, і меч, і гостра стріла, людина, що говорить на ближнього свого, як свідок брехливий.

Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.

Гнилий зуб та кульгава нога це надія на зрадливого радника в день твого утиску.

Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.

Що здіймати одежу холодного дня, що лити оцет на соду, це співати пісні серцю засмученому.

Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;

Якщо голодує твій ворог нагодуй його хлібом, а як спрагнений він водою напій ти його,

Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.

бо цим пригортаєш ти жар на його голову, і Господь надолужить тобі!

Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.

Вітер північний народжує дощ, а таємний язик сердите обличчя.

Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.

Ліпше жити в куті на даху, ніж з сварливою жінкою в спільному домі.

Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.

Добра звістка з далекого краю це холодна водиця на спрагнену душу.

Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.

Джерело скаламучене чи зіпсутий потік це праведний, що схиляється перед безбожним.

Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.

Їсти меду багато не добре, так досліджувати власну славу неслава.

Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.

Людина, що стриму немає для духу свого, це зруйноване місто без муру.