Proverbs 1

Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:

LOS proverbios de Salomón, hijo de David, rey de Israel:

Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;

Para entender sabiduría y doctrina; Para conocer las razones prudentes;

Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;

Para recibir el consejo de prudencia, Justicia, y juicio y equidad;

Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.

Para dar sagacidad á los simples, Y á los jóvenes inteligencia y cordura.

Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,

Oirá el sabio, y aumentará el saber; Y el entendido adquirirá consejo;

Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.

Para entender parábola y declaración; Palabras de sabios, y sus dichos oscuros.

La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.

El principio de la sabiduría es el temor de JEHOVÁ: Los insensatos desprecian la sabiduría y la enseñanza.

Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;

Oye, hijo mío, la doctrina de tu padre, Y no desprecies la dirección de tu madre:

Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.

Porque adorno de gracia serán á tu cabeza, Y collares á tu cuello.

Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.

Hijo mío, si los pecadores te quisieren engañar, No consientas.

Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;

Si dijeren: Ven con nosotros, Pongamos asechanzas á la sangre, Acechemos sin motivo al inocente;

Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon;

Los tragaremos vivos como el sepulcro, Y enteros, como los que caen en sima;

Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;

Hallaremos riquezas de todas suertes, Henchiremos nuestras casas de despojos;

Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:

Echa tu suerte entre nosotros; Tengamos todos una bolsa:

Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,

Hijo mío, no andes en camino con ellos; Aparta tu pie de sus veredas:

Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.

Porque sus pies correrán al mal, É irán presurosos á derramar sangre.

Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.

Porque en vano se tenderá la red Ante los ojos de toda ave;

Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.

Mas ellos á su propia sangre ponen asechanzas, Y á sus almas tienden lazo.

Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.

Tales son las sendas de todo el que es dado á la codicia, La cual prenderá el alma de sus poseedores.

La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;

La sabiduría clama de fuera, Da su voz en las plazas:

Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.

Clama en los principales lugares de concurso; En las entradas de las puertas de la ciudad dice sus razones:

Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?

¿Hasta cuándo, oh simples, amaréis la simpleza, Y los burladores desearán el burlar, Y los insensatos aborrecerán la ciencia?

Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.

Volveos á mi reprensión: He aquí yo os derramaré mi espíritu, Y os haré saber mis palabras.

Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;

Por cuanto llamé, y no quisisteis: Extendí mi mano, y no hubo quien escuchase;

Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:

Antes desechasteis todo consejo mío, Y mi reprensión no quisisteis:

Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.

También yo me reiré en vuestra calamidad, Y me burlaré cuando os viniere lo que teméis;

Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:

Cuando viniere como una destrucción lo que teméis, Y vuestra calamidad llegare como un torbellino; Cuando sobre vosotros viniere tribulación y angustia.

Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.

Entonces me llamarán, y no responderé; Buscarme han de mañana, y no me hallarán:

Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,

Por cuanto aborrecieron la sabiduría, Y no escogieron el temor de JEHOVÁ,

Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:

Ni quisieron mi consejo, Y menospreciaron toda reprensión mía:

Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.

Comerán pues del fruto de su camino, Y se hartarán de sus consejos.

Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.

Porque el reposo de los ignorantes los matará, Y la prosperidad de los necios los echará á perder.

Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.

Mas el que me oyere, habitará confiadamente, Y vivirá reposado, sin temor de mal.