Proverbs 30

Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.
Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.
Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.
I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?
Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.
Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.
Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:
Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.
Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.
Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.
Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;
Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;
Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;
Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.
Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:
Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś.Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
Ŝeol; senfrukta ventro; la tero ne satiĝas de akvo; kaj la fajro ne diras: Sufiĉe.
Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć.
Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.
Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:
Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.
Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.
Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:
Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;
Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.
Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:
Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;
Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;
Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;
Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.
Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:
Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;
Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.
Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.
Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.
Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.