Proverbs 30

Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.

Agurs, Jakes sønns ord og utsagn. Så talte mannen til Itiel, til Itiel og Ukkal:

Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.

Jeg er for ufornuftig til å kalles menneske; manns forstand har jeg ikke.

Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.

Jeg har ikke lært visdom og har ikke kunnskap om den Hellige.

Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?

Hvem fór op til himmelen og fór ned? Hvem samlet været i sine never? Hvem bandt vannet i et klæde? Hvem satte alle jordens grenser? Hvad er hans navn, og hvad er hans sønns navn? Du vet det jo.

Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.

Alt Guds ord er rent; han er et skjold for dem som tar sin tilflukt til ham.

Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.

Legg ikke noget til hans ord, forat han ikke skal straffe dig, og du stå som en løgner!

Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:

To ting beder jeg dig om, nekt mig dem ikke, før jeg dør:

Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.

La falskhet og løgnens ord være langt borte fra mig! Gi mig ikke armod og heller ikke rikdom! La mig ete mitt tilmålte brød,

Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.

forat jeg ikke når jeg blir mett, skal fornekte dig og si: Hvem er Herren? og ikke når jeg blir fattig, stjele og forbanne min Guds navn!

Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.

Baktal ikke en tjener for hans herre, forat han ikke skal banne dig, og du dra skyld over dig!

Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;

Der er en ætt som banner sin far og ikke velsigner sin mor,

Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;

en ætt som er ren i sine egne øine og dog ikke har tvettet sig for sitt eget skarn,

Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;

en ætt - hvor stolte er ikke dens øine, og dens øielokk, hvor hever de sig ikke! -

Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.

en ætt hvis tenner er sverd, og hvis jeksler er kniver, som eter arminger ut av landet og fattige ut av menneskenes tall.

Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:

Blodiglen har to døtre: Gi hit! Gi hit! Der er tre som aldri blir mette, fire som aldri sier: Nok!

Ŝeol; senfrukta ventro; la tero ne satiĝas de akvo; kaj la fajro ne diras: Sufiĉe.

Det er dødsriket og det ufruktbare morsliv, jorden, som aldri blir mett av vann, og ilden, som aldri sier: Nok!

Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.

Et øie som spotter far og forakter lydighet mot mor, det skal ravnene ved bekken hakke ut, og ørneunger skal ete det.

Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:

Det er tre ting som er mig for underlige, og fire som jeg ikke skjønner:

La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.

Ørnens vei på himmelen, ormens vei over stenen, skibets vei på havet og en manns vei til en jomfru.

Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.

Slik bærer en horkvinne sig at: Hun eter og tørker sin munn og sier: Jeg har ikke gjort noget ondt.

Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:

Under tre skjelver jorden, og under fire kan den ikke holde ut:

Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;

under en træl når han blir konge, og en dåre når han blir mett av brød,

Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.

under en forsmådd kvinne når hun blir gift, og en tjenestepike når hun arver sin frue.

Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:

Det er fire som er små på jorden og allikevel overvettes vise:

La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;

Maurene er ikke noget sterkt folk, og enda lager de sin føde om sommeren;

La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;

fjellgrevlingene er ikke noget kraftig folk, og enda bygger de sitt hus i berget;

La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;

gresshoppene har ingen konge, og enda drar de alle ut, skare efter skare;

La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.

firfislen kan du gripe med hendene, og allikevel finnes den i kongelige palasser.

Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:

Det er tre som skrider vakkert frem, og fire som har en vakker gang:

La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;

Løven, som er en helt blandt dyrene, og som ikke vender om for nogen,

Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.

hesten med gjord om lendene, bukken, og en konge i spissen for sitt folk.

Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.

Har du vært så uforstandig at du har ophøiet dig, eller har du tenkt på ondt, da legg hånden på din munn!

Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.

For trykk på melk gir smør, og trykk på nese gir blod, og trykk på vrede gir trette.