Proverbs 23

Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;

Når du sitter til bords med en fyrste, da skal du nøie akte på hvem du har for dig,

Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.

og sette en kniv på din strupe, hvis du er grådig.

Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.

Vær ikke lysten efter hans fine retter, for det er mat som kan svike!

Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.

Gjør dig ikke møie for å bli rik, la sådan klokskap fare!

Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.

Når du vender dine øine mot rikdommen, så er den borte. For den gjør sig visselig vinger, lik en ørn som flyver mot himmelen.

Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.

Et ikke den misunneliges brød, og vær ikke lysten efter hans fine mat!

Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.

For som han tenker i sin sjel, så er han; et og drikk, sier han til dig, men hans hjerte er ikke med dig.

La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.

Den matbit som du har ett, den vil du spy ut, og du har spilt dine vakre ord.

En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.

Tal ikke for dårens ører, for han forakter dine forstandige ord!

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.

Flytt ikke det gamle grenseskjell, og kom ikke inn på farløses marker!

Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.

For deres løser er sterk, han skal føre deres sak mot dig.

Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.

Bøi ditt hjerte til tukt og dine ører til kunnskaps ord!

Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.

La ikke den unge være uten tukt! Når du slår ham med riset, skal han ikke dø.

Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol.

Du slår ham med riset, men du frelser hans sjel fra dødsriket.

Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.

Min sønn! Er ditt hjerte vist, så skal også mitt hjerte glede sig,

Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.

og jeg skal juble i mitt indre når dine leber taler det som rett er.

Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.

La ikke ditt hjerte være nidkjært mot syndere, men alltid nidkjært for Herrens frykt!

Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.

Sannelig, det er en fremtid for dig, og ditt håp skal ikke bli til intet.

Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.

Hør, min sønn, og bli vis og la ditt hjerte gå bent frem på veien!

Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;

Vær ikke blandt vindrikkere, blandt dem som fråtser i kjøtt!

Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.

For drankeren og fråtseren blir fattig, og søvn klær mannen i filler.

Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.

Hør på din far, som gav dig livet, og forakt ikke din mor når hun er blitt gammel!

Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.

Kjøp sannhet og selg den ikke, kjøp visdom og tukt og forstand!

Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.

Den rettferdiges far skal juble; den som får en vis sønn, skal glede sig over ham.

Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.

La din far og din mor glede sig, og la henne som fødte dig, juble!

Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.

Min sønn! Gi mig ditt hjerte, og la dine øine ha lyst til mine veier!

Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.

For skjøgen er en dyp grav, og den fremmede kvinne en trang brønn;

Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.

ja, hun ligger på lur som en røver, og hun øker tallet på de troløse blandt menneskene.

Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?

Hvem roper: Akk? Hvem roper: Ve? Hvem har trette? Hvem har klage? Hvem har sår for ingen ting? Hvem har røde øine?

Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.

De som sitter lenge oppe ved vinen, de som kommer for å prøve den krydrede drikk.

Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:

Se ikke til vinen, hvor rød den er, hvorledes den perler i begeret, hvor lett den går ned!

En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.

Til sist biter den som en slange og hugger som en huggorm;

Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.

dine øine vil se efter fremmede kvinner, og ditt hjerte tale forvendte ting,

Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.

og du blir lik en som sover midt ute på havet, lik en som sover i toppen av en mast.

Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.

Du vil si: De banket mig, det gjorde ikke ondt; de støtte mig, jeg kjente det ikke. Når skal jeg våkne? Jeg vil se å få tak i enda mere.