John 6

Poste Jesuo foriris trans la maron de Galileo, tio estas de Tiberias.

After these things Jesus went over the sea of Galilee, which is the sea of Tiberias.

Kaj granda homamaso lin sekvis, ĉar ili vidis la signojn, kiujn li faris por la malsanuloj.

And a great multitude followed him, because they saw his miracles which he did on them that were diseased.

Kaj Jesuo supreniris sur la monton, kaj tie li sidis kun siaj disĉiploj.

And Jesus went up into a mountain, and there he sat with his disciples.

Kaj la Pasko, la festo de la Judoj, estis proksima.

And the passover, a feast of the Jews, was nigh.

Jesuo do, levinte siajn okulojn, kaj ekvidinte, ke granda homamaso venas al li, diris al Filipo: De kie ni aĉetu panojn, por ke ĉi tiuj manĝu?

When Jesus then lifted up his eyes, and saw a great company come unto him, he saith unto Philip, Whence shall we buy bread, that these may eat?

Tion li diris, por provi lin; ĉar li mem sciis, kion li faros.

And this he said to prove him: for he himself knew what he would do.

Filipo respondis al li: Panoj por ducent denaroj ne sufiĉus por ili, por ke ĉiu iometon ricevu.

Philip answered him, Two hundred pennyworth of bread is not sufficient for them, that every one of them may take a little.

Unu el liaj disĉiploj, Andreo, frato de Simon Petro, diris al li:

One of his disciples, Andrew, Simon Peter's brother, saith unto him,

Ĉi tie estas knabo, kiu havas kvin hordeajn panojn kaj du malgrandajn fiŝojn; sed kio estas tio por tiom da homoj?

There is a lad here, which hath five barley loaves, and two small fishes: but what are they among so many?

Jesuo diris: Sidigu la homojn. Kaj estis tie multe da herbo. La viroj do sidiĝis, nombre ĉirkaŭ kvin mil.

And Jesus said, Make the men sit down. Now there was much grass in the place. So the men sat down, in number about five thousand.

Kaj Jesuo prenis la panojn, kaj doninte dankon, disdonis al la sidiĝintoj; kaj tiel same el la fiŝoj tiom, kiom oni deziris.

And Jesus took the loaves; and when he had given thanks, he distributed to the disciples, and the disciples to them that were set down; and likewise of the fishes as much as they would.

Kaj kiam ili satiĝis, li diris al siaj disĉiploj: Kolektu la postrestantajn fragmentojn, por ke nenio perdiĝu.

When they were filled, he said unto his disciples, Gather up the fragments that remain, that nothing be lost.

Ili do kolektis ilin, kaj plenigis dek du korbojn per la fragmentoj de la kvin hordeaj panoj, kiuj postrestis al la manĝintoj.

Therefore they gathered them together, and filled twelve baskets with the fragments of the five barley loaves, which remained over and above unto them that had eaten.

Kiam do la homoj vidis la signon, kiun Jesuo faris, ili diris: Ĉi tiu estas vere la profeto, kiu devis veni en la mondon.

Then those men, when they had seen the miracle that Jesus did, said, This is of a truth that prophet that should come into the world.

Tial Jesuo, eksciante, ke oni celas veni kaj kapti lin, por fari lin reĝo, denove fortiris sin sola al la monto.

When Jesus therefore perceived that they would come and take him by force, to make him a king, he departed again into a mountain himself alone.

Kaj kiam vesperiĝis, liaj disĉiploj malsupreniris al la maro;

And when even was now come, his disciples went down unto the sea,

kaj enŝipiĝinte, ili veturis trans la maron al Kapernaum. Kaj jam estis mallume, kaj Jesuo ankoraŭ ne venis al ili.

And entered into a ship, and went over the sea toward Capernaum. And it was now dark, and Jesus was not come to them.

Kaj la maro malsereniĝis de forta vento, kiu blovis.

And the sea arose by reason of a great wind that blew.

Kiam do ili remis proksimume dudek kvin ĝis tridek stadiojn, ili ekvidis Jesuon iranta sur la akvo, kaj proksimiĝanta al la ŝipo; kaj ili timis.

So when they had rowed about five and twenty or thirty furlongs, they see Jesus walking on the sea, and drawing nigh unto the ship: and they were afraid.

Sed li diris al ili: Ĝi estas mi; ne timu.

But he saith unto them, It is I; be not afraid.

Tiam ili volonte ricevis lin en la ŝipon, kaj tuj la ŝipo albordiĝis tien, kien ili veturis.

Then they willingly received him into the ship: and immediately the ship was at the land whither they went.

La sekvantan tagon, kiam la homamaso, kiu restis trans la maro, vidis, ke nenia ŝipeto estas tie krom unu, kaj ke Jesuo ne eniris kun la disĉiploj en la ŝipon, sed la disĉiploj solaj veturis

The day following, when the people which stood on the other side of the sea saw that there was none other boat there, save that one whereinto his disciples were entered, and that Jesus went not with his disciples into the boat, but that his disciples were gone away alone;

(venis tamen ŝipetoj el Tiberias proksime al la loko, kie oni manĝis la panon, post kiam la Sinjoro donis dankon) —

(Howbeit there came other boats from Tiberias nigh unto the place where they did eat bread, after that the Lord had given thanks:)

kiam do la homamaso vidis, ke Jesuo ne estas tie, nek liaj disĉiploj, ili ankaŭ eniris la ŝipetojn kaj veturis al Kapernaum, serĉante Jesuon.

When the people therefore saw that Jesus was not there, neither his disciples, they also took shipping, and came to Capernaum, seeking for Jesus.

Kaj trovinte lin trans la maro, ili diris al li: Rabeno, kiam vi venis ĉi tien?

And when they had found him on the other side of the sea, they said unto him, Rabbi, when camest thou hither?

Jesuo respondis al ili kaj diris: Vere, vere, mi diras al vi: Vi min serĉas, ne ĉar vi vidis signojn, sed ĉar vi manĝis el la panoj kaj satiĝis.

Jesus answered them and said, Verily, verily, I say unto you, Ye seek me, not because ye saw the miracles, but because ye did eat of the loaves, and were filled.

Laboru ne por la pereema nutraĵo, sed por la nutraĵo, kiu restas ĝis eterna vivo, kiun la Filo de homo donos al vi; ĉar lin Dio, la Patro, sigelis.

Labour not for the meat which perisheth, but for that meat which endureth unto everlasting life, which the Son of man shall give unto you: for him hath God the Father sealed.

Ili do diris al li: Kiel ni agu, por ke ni faru la farojn de Dio?

Then said they unto him, What shall we do, that we might work the works of God?

Jesuo respondis kaj diris al ili: Jen la faro de Dio: kredi al tiu, kiun Li sendis.

Jesus answered and said unto them, This is the work of God, that ye believe on him whom he hath sent.

Ili do diris al li: Kian signon vi montras, por ke ni vidu kaj kredu al vi? kion vi faras?

They said therefore unto him, What sign shewest thou then, that we may see, and believe thee? what dost thou work?

Niaj patroj manĝis la manaon en la dezerto, kiel estas skribite: Li donis al ili ĉielan panon por manĝi.

Our fathers did eat manna in the desert; as it is written, He gave them bread from heaven to eat.

Jesuo do diris al ili: Vere, vere, mi diras al vi: Ne Moseo donis al vi tiun ĉielan panon; sed mia Patro donas al vi la veran ĉielan panon.

Then Jesus said unto them, Verily, verily, I say unto you, Moses gave you not that bread from heaven; but my Father giveth you the true bread from heaven.

Ĉar la pano de Dio estas tiu, kiu malsupreniras de la ĉielo kaj donas vivon al la mondo.

For the bread of God is he which cometh down from heaven, and giveth life unto the world.

Ili do diris al li: Sinjoro, ĉiam donu al ni tiun panon.

Then said they unto him, Lord, evermore give us this bread.

Jesuo diris al ili: Mi estas la pano de vivo; kiu venas al mi, tiu neniam malsatos, kaj kiu kredas al mi, tiu neniam soifos.

And Jesus said unto them, I am the bread of life: he that cometh to me shall never hunger; and he that believeth on me shall never thirst.

Sed mi diris al vi, ke vi min vidis, kaj tamen vi ne kredas.

But I said unto you, That ye also have seen me, and believe not.

Ĉio, kion la Patro donas al mi, venos al mi; kaj tiun, kiu venas al mi, mi ja ne elĵetos.

All that the Father giveth me shall come to me; and him that cometh to me I will in no wise cast out.

Ĉar mi malsupreniris de la ĉielo, por plenumi ne mian volon, sed la volon de Tiu, kiu min sendis.

For I came down from heaven, not to do mine own will, but the will of him that sent me.

Kaj estas la volo de Tiu, kiu min sendis, ke el ĉio, kion Li donis al mi, mi ne perdu ion, sed relevu ĝin en la lasta tago.

And this is the Father's will which hath sent me, that of all which he hath given me I should lose nothing, but should raise it up again at the last day.

Ĉar estas la volo de mia Patro, ke ĉiu, kiu vidas la Filon kaj kredas al li, havu eternan vivon; kaj mi levos tiun en la lasta tago.

And this is the will of him that sent me, that every one which seeth the Son, and believeth on him, may have everlasting life: and I will raise him up at the last day.

La Judoj do murmuris pri li, ĉar li diris: Mi estas la pano, kiu malsupreniris de la ĉielo.

The Jews then murmured at him, because he said, I am the bread which came down from heaven.

Kaj ili diris: Ĉu ĉi tiu ne estas Jesuo, filo de Jozef, kies patron kaj patrinon ni konas? kiel do li diras: Mi malsupreniris de la ĉielo?

And they said, Is not this Jesus, the son of Joseph, whose father and mother we know? how is it then that he saith, I came down from heaven?

Jesuo respondis kaj diris al ili: Ne murmuru inter vi.

Jesus therefore answered and said unto them, Murmur not among yourselves.

Neniu povas veni al mi, se la Patro, kiu min sendis, ne tiros lin; kaj mi levos tiun en la lasta tago.

No man can come to me, except the Father which hath sent me draw him: and I will raise him up at the last day.

Estas skribite en la profetoj: Kaj ĉiuj estos instruitaj de Dio. Ĉiu do, kiu aŭdis de la Patro kaj lernis, venas al mi.

It is written in the prophets, And they shall be all taught of God. Every man therefore that hath heard, and hath learned of the Father, cometh unto me.

Neniu vidis la Patron, krom tiu, kiu estas de Dio; li vidis la Patron.

Not that any man hath seen the Father, save he which is of God, he hath seen the Father.

Vere, vere, mi diras al vi: Kiu kredas, tiu havas vivon eternan.

Verily, verily, I say unto you, He that believeth on me hath everlasting life.

Mi estas la pano de vivo.

I am that bread of life.

Viaj patroj manĝis la manaon en la dezerto, kaj mortis.

Your fathers did eat manna in the wilderness, and are dead.

Jen la pano, kiu malsupreniris de la ĉielo, por ke oni manĝu el ĝi kaj ne mortu.

This is the bread which cometh down from heaven, that a man may eat thereof, and not die.

Mi estas la viva pano, kiu malsupreniris de la ĉielo; se iu manĝos el ĉi tiu pano, tiu vivos eterne; kaj la pano, kiun mi donos, estas mia karno, por la vivo de la mondo.

I am the living bread which came down from heaven: if any man eat of this bread, he shall live for ever: and the bread that I will give is my flesh, which I will give for the life of the world.

La Judoj do disputis inter si, dirante: Kiel ĉi tiu povas doni al ni sian karnon por manĝi?

The Jews therefore strove among themselves, saying, How can this man give us his flesh to eat?

Jesuo do diris al ili: Vere, vere, mi diras al vi: Se vi ne manĝas la karnon de la Filo de homo kaj ne trinkas lian sangon, vi ne havas en vi vivon.

Then Jesus said unto them, Verily, verily, I say unto you, Except ye eat the flesh of the Son of man, and drink his blood, ye have no life in you.

Kiu manĝas mian karnon kaj trinkas mian sangon, tiu havas eternan vivon; kaj mi levos tiun en la lasta tago.

Whoso eateth my flesh, and drinketh my blood, hath eternal life; and I will raise him up at the last day.

Ĉar mia karno estas vera manĝaĵo, kaj mia sango estas vera trinkaĵo.

For my flesh is meat indeed, and my blood is drink indeed.

Kiu manĝas mian karnon kaj trinkas mian sangon, tiu restas en mi, kaj mi en li.

He that eateth my flesh, and drinketh my blood, dwelleth in me, and I in him.

Kiel la vivanta Patro min sendis, kaj mi vivas pro la Patro, tiel, kiu min manĝas, tiu vivos pro mi.

As the living Father hath sent me, and I live by the Father: so he that eateth me, even he shall live by me.

Jen la pano, kiu malsupreniris de la ĉielo; ne kiel la patroj manĝis, kaj mortis; kiu manĝas ĉi tiun panon, tiu vivos eterne.

This is that bread which came down from heaven: not as your fathers did eat manna, and are dead: he that eateth of this bread shall live for ever.

Tion li diris en la sinagogo, instruante en Kapernaum.

These things said he in the synagogue, as he taught in Capernaum.

Multaj do el liaj disĉiploj, aŭdinte tion, diris: Malfacila estas tiu parolo; kiu povas lin aŭskulti?

Many therefore of his disciples, when they had heard this, said, This is an hard saying; who can hear it?

Sed Jesuo, sciante en si mem, ke liaj disĉiploj pri tio murmuris, diris al ili: Ĉu tio faligas vin?

When Jesus knew in himself that his disciples murmured at it, he said unto them, Doth this offend you?

Kio do, se vi vidos la Filon de homo supreniranta tien, kie li antaŭe estis?

What and if ye shall see the Son of man ascend up where he was before?

La spirito estas la viviganto; la karno nenion utilas; la vortoj, kiujn mi diris al vi, estas spirito kaj estas vivo.

It is the spirit that quickeneth; the flesh profiteth nothing: the words that I speak unto you, they are spirit, and they are life.

Sed estas iuj el vi, kiuj ne kredas. Ĉar Jesuo sciis de la komenco, kiuj estas la nekredantoj, kaj kiu lin perfidos.

But there are some of you that believe not. For Jesus knew from the beginning who they were that believed not, and who should betray him.

Kaj li diris: Tial mi diris al vi, ke neniu povas veni al mi, se tio ne estas donita al li de mia Patro.

And he said, Therefore said I unto you, that no man can come unto me, except it were given unto him of my Father.

Ĉe tio multaj el liaj disĉiploj iris returne kaj lin ne plu akompanis.

From that time many of his disciples went back, and walked no more with him.

Jesuo do diris al la dek du: Ĉu vi ankaŭ volas foriri?

Then said Jesus unto the twelve, Will ye also go away?

Simon Petro respondis al li: Sinjoro, al kiu ni iru? vi havas la vortojn de eterna vivo.

Then Simon Peter answered him, Lord, to whom shall we go? thou hast the words of eternal life.

Kaj ni ekkredis kaj scias, ke vi estas la Sanktulo de Dio.

And we believe and are sure that thou art that Christ, the Son of the living God.

Respondis al ili Jesuo: Ĉu mi ne elektis vin la dek du, kaj unu el vi estas diablo?

Jesus answered them, Have not I chosen you twelve, and one of you is a devil?

Li parolis pri Judas Iskariota, filo de Simon; ĉar tiu, unu el la dek du, estis perfidonta lin.

He spake of Judas Iscariot the son of Simon: for he it was that should betray him, being one of the twelve.