Proverbs 6

Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,

Figliuol mio, se ti sei reso garante per il tuo prossimo, se ti sei impegnato per un estraneo,

Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.

sei còlto nel laccio dalle parole della tua bocca, sei preso dalle parole della tua bocca.

Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;

Fa’ questo, figliuol mio; disimpegnati, perché sei caduto in mano del tuo prossimo. Va’, gettati ai suoi piedi, insisti,

Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;

non dar sonno ai tuoi occhi né sopore alle tue palpebre;

Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.

disimpegnati come il cavriolo di man del cacciatore, come l’uccello di mano dell’uccellatore.

Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.

Va’, pigro, alla formica; considera il suo fare, e diventa savio!

Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,

Essa non ha né capo, né sorvegliante, né padrone;

Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.

prepara il suo cibo nell’estate, e raduna il suo mangiare durante la raccolta.

Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?

Fino a quando, o pigro, giacerai? quando ti desterai dal tuo sonno?

Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…

Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.

Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,

L’uomo da nulla, l’uomo iniquo cammina colla falsità sulle labbra;

Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;

ammicca cogli occhi, parla coi piedi, fa segni con le dita;

Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.

ha la perversità nel cuore, macchina del male in ogni tempo, semina discordie;

Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.

perciò la sua ruina verrà ad un tratto, in un attimo sarà distrutto, senza rimedio.

Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.

Sei cose odia l’Eterno, anzi sette gli sono in abominio:

Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,

gli occhi alteri, la lingua bugiarda, le mani che spandono sangue innocente,

Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,

il cuore che medita disegni iniqui, i piedi che corron frettolosi al male,

Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.

il falso testimonio che proferisce menzogne, e chi semina discordie tra fratelli.

Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.

Figliuol mio, osserva i precetti di tuo padre, e non trascurare gl’insegnamenti di tua madre;

Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.

tienteli del continuo legati sul cuore e attaccati al collo.

Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.

Quando camminerai, ti guideranno; quando giacerai, veglieranno su te; quando ti risveglierai, ragioneranno teco.

Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,

Poiché il precetto è una lampada e l’insegnamento una luce, e le correzioni della disciplina son la via della vita,

Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.

per guardarti dalla donna malvagia dalle parole lusinghevoli della straniera.

Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.

Non bramare in cuor tuo la sua bellezza, e non ti lasciar prendere dalle sue palpebre;

Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.

ché per una donna corrotta uno si riduce a un pezzo di pane, e la donna adultera sta in agguato contro un’anima preziosa.

Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?

Uno si metterà forse del fuoco in seno senza che i suoi abiti si brucino?

Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?

camminerà forse sui carboni accesi senza scottarsi i piedi?

Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.

Così è di chi va dalla moglie del prossimo; chi la tocca non rimarrà impunito.

Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;

Non si disprezza il ladro che ruba per saziarsi quand’ha fame;

Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.

se è còlto, restituirà anche il settuplo, darà tutti i beni della sua casa.

Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;

Ma chi commette un adulterio è privo di senno; chi fa questo vuol rovinar se stesso.

Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;

Troverà ferite ed ignominia, e l’obbrobrio suo non sarà mai cancellato;

Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.

ché la gelosia rende furioso il marito, il quale sarà senza pietà nel dì della vendetta;

Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.

non avrà riguardo a riscatto di sorta, e anche se tu moltiplichi i regali, non sarà soddisfatto.