Proverbs 22

Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.

Kivánatosb a jó hírnév nagy gazdagságnál; ezüstnél és aranynál a kedvesség jobb.

Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.

A gazdag és szegény összetalálkoznak, mindkettőt pedig az Úr szerzi.

Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.

Az eszes meglátja a bajt és elrejti magát; a bolondok pedig neki mennek és kárát vallják.

Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.

Az alázatosságnak bére az Úr félelme, gazdagság és tisztesség és élet.

Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.

Tövisek *és* tőrök vannak a gonosznak útában; a ki megőrzi a maga lelkét, távol jár azoktól.

Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.

Tanítsd a gyermeket az ő útjának módja szerint; még mikor megvénhedik is, el nem távozik attól.

Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.

A gazdag a szegényeken uralkodik, és szolgája a kölcsönvevő a kölcsönadónak.

Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.

A ki vet álnokságot, arat nyomorúságot; és az ő haragjának vesszeje megtöretik.

Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.

Az irgalmas szemű ember megáldatik, mert adott az ő kenyeréből a szegénynek.

Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.

Űzd el a csúfolót, és elmegy a háborgás is, és megszünik a patvarkodás és a szidalmazás.

Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.

A ki szereti a szívnek tisztaságát, beszéde kedvesség: annak barátja a király.

La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.

Az Úrnak szemei megőrzik a tudományt; a hitetlennek beszédét pedig felforgatja.

Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.

A rest azt mondja: oroszlán van ottkin, az utczák közepén megölettetném.

La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.

Mély verem az idegen asszonyoknak szája; a kire haragszik az Úr, oda esik.

Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.

A gyermek elméjéhez köttetett a bolondság; *de* a fenyítés vesszeje messze elűzi ő tőle azt.

Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.

A ki elnyomja a szegényt, hogy szaporítsa az ő *marháját;* a ki ád a gazdagnak: végre szűkölködésre *jut.*

Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;

Hajtsd füledet, és hallgasd a bölcseknek beszédeit; és a te elmédet figyelmeztesd az én tudományomra.

Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.

Mert gyönyörűséges lesz, ha megtartod azokat szívedben; legyenek együtt állandók a te ajkaidon!

Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.

Hogy az Úrban legyen a te bizodalmad, arra tanítottalak ma téged, igen, téged.

Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,

Nem írtam-é néked drága szép tanulságokat, tanácsokban és tudományban?

Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?

Hogy tudtodra adjam néked az igazság beszédinek bizonyos voltát: hogy igaz beszédet vígy válaszul elküldőidnek.

Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;

Ne rabold ki a szegényt, mert szegény ő; és meg ne rontsd a nyomorultat a kapuban;

Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.

Mert az Úr forgatja azoknak ügyét, és az ő kirablóik életét elragadja.

Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;

Ne tarts barátságot a haragossal, és a dühösködővel ne menj;

Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.

Hogy el ne tanuld az ő útait, és tőrt ne keress tennen magadnak.

Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.

Ne légy azok közt, a kik kézbe csapnak, a kik adósságért kezeskednek.

Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.

Ha nincs néked miből megadnod; miért vegye el a te ágyadat te alólad?

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.

Ne bontsd el a régi határt, melyet csináltak a te eleid.

Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.

Láttál-é az ő dolgában szorgalmatos embert? A királyok előtt álland, nem marad meg az alsó rendűek között.