Proverbs 18

Kiu apartiĝas, tiu serĉas sian volupton Kaj iras kontraŭ ĉiu saĝa konsilo.

Celui qui se tient à l'écart cherche ce qui lui plaît, Il s'irrite contre tout ce qui est sage.

Malsaĝulo ne deziras prudenton, Sed nur malkovri sian koron.

Ce n'est pas à l'intelligence que l'insensé prend plaisir, C'est à la manifestation de ses pensées.

Kiam venas malvirtulo, Venas ankaŭ malestimo kun honto kaj moko.

Quand vient le méchant, vient aussi le mépris; Et avec la honte, vient l'opprobre.

La vortoj de homa buŝo estas profunda akvo; La fonto de saĝo estas fluanta rivero.

Les paroles de la bouche d'un homme sont des eaux profondes; La source de la sagesse est un torrent qui jaillit.

Ne estas bone favori malvirtulon, Por faligi virtulon ĉe la juĝo.

Il n'est pas bon d'avoir égard à la personne du méchant, Pour faire tort au juste dans le jugement.

La lipoj de malsaĝulo kondukas al malpaco, Kaj lia buŝo venigas batojn.

Les lèvres de l'insensé se mêlent aux querelles, Et sa bouche provoque les coups.

La buŝo de malsaĝulo estas pereo por li, Kaj liaj lipoj enretigas lian animon.

La bouche de l'insensé cause sa ruine, Et ses lèvres sont un piège pour son âme.

La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.

Les paroles du rapporteur sont comme des friandises, Elles descendent jusqu'au fond des entrailles.

Kiu estas senzorga en sia laborado, Tiu estas frato de pereiganto.

Celui qui se relâche dans son travail Est frère de celui qui détruit.

La nomo de la Eternulo estas fortika turo: Tien kuras virtulo, kaj estas ŝirmata.

Le nom de l'Eternel est une tour forte; Le juste s'y réfugie, et se trouve en sûreté.

La havo de riĉulo estas lia fortika urbo, Kaj kiel alta muro en lia imago.

La fortune est pour le riche une ville forte; Dans son imagination, c'est une haute muraille.

Antaŭ la pereo la koro de homo fieriĝas, Kaj antaŭ honoro estas humileco.

Avant la ruine, le coeur de l'homme s'élève; Mais l'humilité précède la gloire.

Kiu respondas, antaŭ ol li aŭdis, Tiu havas malsaĝon kaj honton.

Celui qui répond avant d'avoir écouté Fait un acte de folie et s'attire la confusion.

La spirito de homo nutras lin en lia malsano; Sed spiriton premitan kiu povas elporti?

L'esprit de l'homme le soutient dans la maladie; Mais l'esprit abattu, qui le relèvera?

La koro de saĝulo akiras prudenton, Kaj la orelo de saĝuloj serĉas scion.

Un coeur intelligent acquiert la science, Et l'oreille des sages cherche la science.

Donaco de homo donas al li vastecon Kaj kondukas lin al la grandsinjoroj.

Les présents d'un homme lui élargissent la voie, Et lui donnent accès auprès des grands.

La unua estas prava en sia proceso; Sed venas lia proksimulo kaj ĝin klarigas.

Le premier qui parle dans sa cause paraît juste; Vient sa partie adverse, et on l'examine.

La loto ĉesigas disputojn Kaj decidas inter potenculoj.

Le sort fait cesser les contestations, Et décide entre les puissants.

Malpaciĝinta frato estas pli obstina, ol fortikigita urbo; Kaj disputoj estas kiel rigliloj de turo.

Des frères sont plus intraitables qu'une ville forte, Et leurs querelles sont comme les verrous d'un palais.

De la fruktoj de la buŝo de homo satiĝas lia ventro; Li manĝas la produktojn de siaj lipoj.

C'est du fruit de sa bouche que l'homme rassasie son corps, C'est du produit de ses lèvres qu'il se rassasie.

Morto kaj vivo dependas de la lango; Kaj kiu ĝin amas, tiu manĝos ĝiajn fruktojn.

La mort et la vie sont au pouvoir de la langue; Quiconque l'aime en mangera les fruits.

Kiu trovis edzinon, tiu trovis bonon Kaj ricevis favoron de la Eternulo.

Celui qui trouve une femme trouve le bonheur; C'est une grâce qu'il obtient de l'Eternel.

Per petegado parolas malriĉulo; Kaj riĉulo respondas arogante.

Le pauvre parle en suppliant, Et le riche répond avec dureté.

Havi multajn amikojn estas embarase; Sed ofte amiko estas pli sindona ol frato.

Celui qui a beaucoup d'amis les a pour son malheur, Mais il est tel ami plus attaché qu'un frère.