Matthew 22

Kaj respondante, Jesuo denove parolis al ili parabole, dirante:

Jésus, prenant la parole, leur parla de nouveau en paraboles, et il dit:

La regno de la ĉielo similas al unu reĝo, kiu faris edziĝan feston por sia filo,

Le royaume des cieux est semblable à un roi qui fit des noces pour son fils.

kaj sendis siajn sklavojn, por voki la invititojn al la edziĝa festo; kaj ili ne volis veni.

Il envoya ses serviteurs appeler ceux qui étaient invités aux noces; mais ils ne voulurent pas venir.

Poste li sendis aliajn sklavojn, dirante: Diru al la invititoj: Jen mi preparis la manĝon; miaj bovoj kaj miaj grasigitaj brutoj estas buĉitaj, kaj ĉio estas preta; venu al la edziĝa festo.

Il envoya encore d'autres serviteurs, en disant: Dites aux conviés: Voici, j'ai préparé mon festin; mes boeufs et mes bêtes grasses sont tués, tout est prêt, venez aux noces.

Sed ili malatentis, kaj foriris, unu al sia bieno, alia al sia komercado;

Mais, sans s'inquiéter de l'invitation, ils s'en allèrent, celui-ci à son champ, celui-là à son trafic;

kaj la ceteraj, kaptinte liajn sklavojn, perfortis kaj mortigis ilin.

et les autres se saisirent des serviteurs, les outragèrent et les tuèrent.

Kaj la reĝo koleris; kaj sendinte siajn armeojn, li pereigis tiujn mortigintojn kaj bruligis ilian urbon.

Le roi fut irrité; il envoya ses troupes, fit périr ces meurtriers, et brûla leur ville.

Tiam li diris al siaj sklavoj: La edziĝa festo estas preta, sed la invititoj ne estis indaj.

Alors il dit à ses serviteurs: Les noces sont prêtes; mais les conviés n'en étaient pas dignes.

Iru do al la disirejoj de la vojoj, kaj ĉiujn, kiujn vi trovos, invitu al la edziĝa festo.

Allez donc dans les carrefours, et appelez aux noces tous ceux que vous trouverez.

Kaj tiuj sklavoj, elirinte sur la vojojn, kunvenigis ĉiujn, kiujn ili trovis, malbonajn kaj bonajn; kaj la edziĝa festo pleniĝis de gastoj.

Ces serviteurs allèrent dans les chemins, rassemblèrent tous ceux qu'ils trouvèrent, méchants et bons, et la salle des noces fut pleine de convives.

Sed la reĝo, enveninte por rigardi la gastojn, tie vidis viron, kiu ne havis sur si edziĝofestan veston;

Le roi entra pour voir ceux qui étaient à table, et il aperçut là un homme qui n'avait pas revêtu un habit de noces.

kaj li diris al li: Amiko, kiel vi envenis ĉi tien, ne havante edziĝofestan veston? Kaj li silentadis.

Il lui dit: Mon ami, comment es-tu entré ici sans avoir un habit de noces? Cet homme eut la bouche fermée.

Tiam la reĝo diris al siaj servantoj: Ligu lin mane kaj piede, kaj elĵetu lin en la eksteran mallumon; tie estos la plorado kaj la grincado de dentoj.

Alors le roi dit aux serviteurs: Liez-lui les pieds et les mains, et jetez-le dans les ténèbres du dehors, où il y aura des pleurs et des grincements de dents.

Ĉar multaj estas vokitaj, sed malmultaj estas elektitaj.

Car il y a beaucoup d'appelés, mais peu d'élus.

Tiam iris la Fariseoj, kaj konsiliĝis, kiel ili povos impliki lin per interparolado.

Alors les pharisiens allèrent se consulter sur les moyens de surprendre Jésus par ses propres paroles.

Kaj ili sendis al li siajn disĉiplojn kun la Herodanoj, por diri: Majstro, ni scias, ke vi estas verama, kaj instruas laŭ vero la vojon de Dio, kaj ne zorgas pri iu ajn; ĉar vi ne favoras la personon de homoj.

Ils envoyèrent auprès de lui leurs disciples avec les hérodiens, qui dirent: Maître, nous savons que tu es vrai, et que tu enseignes la voie de Dieu selon la vérité, sans t'inquiéter de personne, car tu ne regardes pas à l'apparence des hommes.

Diru do al ni, kiel ŝajnas al vi? ĉu konvenas doni tributon al Cezaro, aŭ ne?

Dis-nous donc ce qu'il t'en semble: est-il permis, ou non, de payer le tribut à César?

Sed Jesuo, sciante ilian ruzecon, diris: Kial vi min provas, hipokrituloj?

Jésus, connaissant leur méchanceté, répondit: Pourquoi me tentez-vous, hypocrites?

Montru al mi la tributan moneron. Kaj ili alportis al li denaron.

Montrez-moi la monnaie avec laquelle on paie le tribut. Et ils lui présentèrent un denier.

Kaj li diris al ili: Kies estas ĉi tiu bildo kaj la surskribaĵo?

Il leur demanda: De qui sont cette effigie et cette inscription?

Ili diris al li: De Cezaro. Tiam li diris al ili: Redonu do al Cezaro la propraĵon de Cezaro, kaj al Dio la propraĵon de Dio.

De César, lui répondirent-ils. Alors il leur dit: Rendez donc à César ce qui est à César, et à Dieu ce qui est à Dieu.

Kaj aŭdinte, ili miris, kaj lin lasis kaj foriris.

Etonnés de ce qu'ils entendaient, ils le quittèrent, et s'en allèrent.

En tiu sama tago alvenis al li Sadukeoj, kiuj diras, ke ne estas releviĝo; kaj ili demandis lin, dirante:

Le même jour, les sadducéens, qui disent qu'il n'y a point de résurrection, vinrent auprès de Jésus, et lui firent cette question:

Majstro, Moseo diris: Se iu mortas, ne havante infanojn, lia frato edziĝu kun lia edzino kaj naskigu idaron al sia frato.

Maître, Moïse a dit: Si quelqu'un meurt sans enfants, son frère épousera sa veuve, et suscitera une postérité à son frère.

Estis ĉe ni sep fratoj; kaj la unua edziĝis kaj mortis, kaj ne havante idaron, lasis sian edzinon al sia frato;

Or, il y avait parmi nous sept frères. Le premier se maria, et mourut; et, comme il n'avait pas d'enfants, il laissa sa femme à son frère.

tiel same ankaŭ la dua, kaj la tria, ĝis la sepa.

Il en fut de même du second, puis du troisième, jusqu'au septième.

Kaj post ĉiuj la virino mortis.

Après eux tous, la femme mourut aussi.

En la releviĝo do, por kiu el la sep ŝi estos edzino? ĉar ĉiuj ŝin havis.

A la résurrection, duquel des sept sera-t-elle donc la femme? Car tous l'ont eue.

Sed Jesuo responde diris: Vi eraras, ne sciante la Skribojn, nek la potencon de Dio.

Jésus leur répondit: Vous êtes dans l'erreur, parce que vous ne comprenez ni les Ecritures, ni la puissance de Dieu.

Ĉar en la releviĝo oni nek edziĝas nek edziniĝas, sed estas kiel anĝeloj en la ĉielo.

Car, à la résurrection, les hommes ne prendront point de femmes, ni les femmes de maris, mais ils seront comme les anges de Dieu dans le ciel.

Sed pri la releviĝo el la mortintoj, ĉu vi ne legis tion, kio estis dirita al vi de Dio, nome:

Pour ce qui est de la résurrection des morts, n'avez-vous pas lu ce que Dieu vous a dit:

Mi estas la Dio de Abraham kaj la Dio de Isaak kaj la Dio de Jakob? Dio estas Dio ne de la mortintoj, sed de la vivantoj.

Je suis le Dieu d'Abraham, le Dieu d'Isaac, et le Dieu de Jacob? Dieu n'est pas Dieu des morts, mais des vivants.

Kaj kiam la homamaso tion aŭdis, ili miregis pro lia instruado.

La foule, qui écoutait, fut frappée de l'enseignement de Jésus.

Sed la Fariseoj, aŭdinte, ke li silentigis la Sadukeojn, kune kolektiĝis.

Les pharisiens, ayant appris qu'il avait réduit au silence les sadducéens, se rassemblèrent,

Kaj unu el ili, leĝisto, demandis lin, provante lin:

et l'un d'eux, docteur de la loi, lui fit cette question, pour l'éprouver:

Majstro, kiu estas la granda ordono en la leĝo?

Maître, quel est le plus grand commandement de la loi?

Kaj li diris al li: Amu la Eternulon, vian Dion, per via tuta koro kaj per via tuta animo kaj per via tuta menso.

Jésus lui répondit: Tu aimeras le Seigneur, ton Dieu, de tout ton coeur, de toute ton âme, et de toute ta pensée.

Ĉi tiu estas la granda kaj la unua ordono.

C'est le premier et le plus grand commandement.

Kaj dua estas simila al ĝi: Amu vian proksimulon kiel vin mem.

Et voici le second, qui lui est semblable: Tu aimeras ton prochain comme toi-même.

De ĉi tiuj du ordonoj dependas la tuta leĝo kaj la profetoj.

De ces deux commandements dépendent toute la loi et les prophètes.

Kaj kiam la Fariseoj jam kunvenis, Jesuo ilin demandis,

Comme les pharisiens étaient assemblés, Jésus les interrogea,

dirante: Kion vi pensas pri la Kristo? kies filo li estas? Ili diris al li: De David.

en disant: Que pensez-vous du Christ? De qui est-il fils? Ils lui répondirent: De David.

Li diris al ili: Kial do David, en la Spirito, lin nomas Sinjoro, dirante:

Et Jésus leur dit: Comment donc David, animé par l'Esprit, l'appelle-t-il Seigneur, lorsqu'il dit:

La Eternulo diris al mia Sinjoro: Sidu dekstre de Mi, Ĝis Mi faros viajn malamikojn benketo por viaj piedoj?

Le Seigneur a dit à mon Seigneur: Assieds-toi à ma droite, Jusqu'à ce que je fasse de tes ennemis ton marchepied?

Se do David nomas lin Sinjoro, kiel li estas lia filo?

Si donc David l'appelle Seigneur, comment est-il son fils?

Kaj neniu povis respondi unu vorton al li, nek iu post tiu tago plu kuraĝis fari al li demandon.

Nul ne put lui répondre un mot. Et, depuis ce jour, personne n'osa plus lui proposer des questions.