Proverbs 24

Ne sekvu malbonajn homojn, Kaj ne deziru esti kun ili;

Älä ole kiivas pahain ihmisten kanssa, ja älä himoitse olla heitä läsnä;

Ĉar ilia koro pensas pri perfortaĵo, Kaj ilia buŝo parolas malbonaĵon.

Sillä heidän sydämensä pyytää vahingoittaa, ja heidän huulensa neuvovat pahuuteen.

Per saĝo konstruiĝas domo, Kaj per prudento ĝi fortikiĝas;

Viisaudella raknnetaan huone, ja toimella se vahvistetaan.

Kaj per sciado la ĉambroj pleniĝas Per ĉia havo grandvalora kaj agrabla.

Taidolla kammio täytetään kaikkinaisista kalliista ja jaloista tavaroista.

Homo saĝa havas forton, Kaj homo prudenta estas potenca.

Viisas mies on väkevä, ja toimellinen mies on voimallinen väestä.

Kun pripenso faru militon; Kaj venko venas per multe da konsilantoj.

Sillä neuvolla sodatkin pidetään: ja jossa monta neuvonantajaa on, siinä on voitto.

Tro alta estas la saĝo por malsaĝulo; Ĉe la pordego li ne malfermos sian buŝon.

Viisaus on hullulle ylen korkia, ei hän tohdi avata suutansa portissa.

Kiu intencas fari malbonon, Tiun oni nomas maliculo.

Joka ajattelee pahaa tehdäksensä, se kutsutaan pahain ajatusten päämieheksi.

Malico de malsaĝulo estas peko; Kaj blasfemanto estas abomenaĵo por homo.

Tyhmäin ajatus on synti, ja pilkkaaja on kauhistus ihmisille.

Se vi montriĝis malforta en tago de mizero, Via forto estas ja malgranda.

Ei se ole väkevä, joka ei tuskassa vahva ole.

Savu tiujn, kiujn oni prenis por mortigi, Kaj ne fortiriĝu de tiuj, kiuj estas kondamnitaj al morto.

Auta niitä, joita tappaa tahdotaan, ja älä vedä sinuas pois pois niiden tyköä, jotka kuoletetaan.

Se vi diras: Ni tion ne sciis, La esploranto de koroj ja komprenas, Kaj la gardanto de via animo ja scias, Kaj Li redonas al homo laŭ liaj faroj.

Jos sinä sanot: katso, emme ymmärrä sitä! luuletkos, ettei se, joka sydämet tutkii, sitä ymmärrä? ja se, joka sielustas ottaa vaarin, tunne sitä ja kosta ihmiselle tekonsa jälkeen?

Manĝu, mia filo, mielon, ĉar ĝi estas bona; Kaj la mieltavolo estas dolĉa por via gorĝo;

Syö, poikani, hunajaa; sillä se on hyvä, ja mesileupä on makia suus laelle.

Tia estas por via animo la sciado de saĝo, se vi ĝin trovis, Kaj ekzistas estonteco, kaj via espero ne pereos.

Niin on myös viisauden oppi sielulles: koskas sen löydät, niin sinun viimein käy hyvin, ja ei sinun toivos ole turha.

Ne insidu, ho malvirtulo, kontraŭ la domo de virtulo; Ne ataku lian ripozejon;

Älä vartioitse vanhurskaan huonetta, sinä jumalatoin, älä hukkaa hänen lepoansa.

Ĉar sep fojojn virtulo falos, kaj tamen leviĝos; Sed malvirtuloj implikiĝas en la malfeliĉo.

Sillä vanhurskas taitaa langeta seitsemän kertaa, ja nousee jälleen; mutta jumalattomat kaatuvat onnettomuuteen.

Kiam falas via malamiko, ne ĝoju, Kaj ĉe lia malfeliĉo via koro ne plezuriĝu;

Älä iloitse vihamiehes vahingosta, ja älköön sinun sydämes riemuitko hänen onnettomuudestansa,

Ĉar eble la Eternulo vidos, kaj tio ne plaĉos al Li, Kaj Li returnos de li Sian koleron.

Ettei Herra näkisi sitä, ja se olis hänelle kelvotoin, ja hän kääntäis vihansa pois hänen päältänsä.

Ne koleru kontraŭ malbonfarantoj, Kaj ne enviu la malvirtulojn;

Älä vihastu pahain päälle, älä myös ole kiivas jumalattomain tähden;

Ĉar la malbonulo ne havos estontecon; La lumilo de malvirtuloj estingiĝos.

Sillä ei häijyllä ole mitään toivomista, ja jumalattomain kynttilä pitää sammuman.

Timu, mia filo, la Eternulon kaj la reĝon; Kun ribeluloj ne komunikiĝu.

Poikani, pelkää Herraa ja kuningasta, ja älä sekoita sinuas kapinan nostajain kanssa.

Ĉar subite venos ilia pereo; Kaj kiu scias, kiam venos la puno de ambaŭ?

Sillä heidän kadotuksensa nousee äkisti: ja kuka tietää, koska kummankin onnetomuus tulee?

Ankaŭ ĉi tio estas vortoj de saĝuloj: Konsideri personojn ĉe juĝado estas ne bone.

Nämä ovat myös viisasten: ei ole hyvä katsoa muotoa tuomiossa.

Kiu diras al malvirtulo: Vi estas virtulo, Tiun malbenos popoloj, tiun malamos gentoj.

Joka jumalattomalle sanoo: sinä olet hurskas! häntä kiroovat ihmiset, ja kansa vihaa häntä.

Sed kiuj faras riproĉojn, tiuj plaĉas, Kaj sur ilin venos bona beno.

Mutta jotka rankaisevat, he ovat otolliset, ja runsas siunaus tulee heidän päällensä.

Kiu respondas ĝustajn vortojn, Tiu kisas per la lipoj.

Toimellinen vastaus on niinkuin suloinen suun antamus.

Plenumu vian laboron ekstere, Pretigu ĉion sur via kampo; Kaj poste aranĝu vian domon.

Toimita työs ulkona, ja valmista peltos, ja rakenna sitte huonees.

Ne atestu sen kaŭzo kontraŭ via proksimulo; Ĉu vi trompus per via buŝo?

Älä todista lähimmäistäs vastaan ilman syytä, ja älä petä suullas.

Ne diru: Kiel li agis kontraŭ mi, tiel mi agos kontraŭ li; Mi redonos al la homo laŭ lia faro.

Älä sano: niinkuin hän teki minulle, niin minä teen hänelle: minä kostan jokaiselle hänen tekonsa jälkeen.

Mi pasis tra kampo de homo maldiligenta Kaj tra vinberĝardeno de sensaĝulo;

Minä kävin laiskan pellon ohitse, ja tyhmän viinamäen sivuitse,

Kaj jen ĉie elkreskis urtiko, Ĉio estas kovrita de dornoj, Kaj la ŝtona muro estas detruita.

Ja katso, siinä olivat paljaat ohdakkeet kasvaneet, ja se oli nukulaista täynnä, ja aidat olivat kaatuneet.

Kaj kiam mi vidis, mi prenis ĝin en mian koron, Mi rigardis, kaj ricevis instruon:

Kuin minä sen bäin, panin minä sen sydämeeni, katselin ja opin siitä.

Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

Sinä tahdot vielä vähä maata ja unelias olla, ja enempi käsiäs yhteen panna lepäämään;

Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

Mutta köyhyytes pitää sinulle tuleman niinkuin matkamies, ja vaivaisuus niinkuin varustettu mies.