Proverbs 24

Ne zavidi opakim ljudima niti želi da budeš s njima.

بر اشخاص شریر حسادت نورز و آرزوی دوستی با آنها را نداشته باش،

Jer im srce smišlja nasilje i usne govore o nedjelu.

زیرا تمام فکر آنها این است که به مردم ظلم کنند، و هرگاه که دهان باز می‌کنند، دربارهٔ شرارت گفت‌وگو می‌کنند.

Mudrošću se zida kuća i razborom utvrđuje,

خانه بر اساس حکمت و عقل آباد می‌گردد و

i po znanju se pune klijeti svakim blagom dragocjenim i ljupkim.

با دانایی اتاقهای آن از اسباب نفیس و گران‌قیمت پُر می‌شوند.

Bolji je mudar od jakoga i čovjek razuman od silne ljudine.

شخص دانا و فهمیده، از قدرت زیاد برخوردار است و همیشه به قدرت خود می‌افزاید.

Jer s promišljanjem se ide u boj i pobjeda je u mnoštvu savjetnika.

پیروزی در جنگ بستگی به تدبیر خوب و مشورت زیاد دارد.

Previsoka je bezumnomu mudrost: zato na sudu ne otvara usta svojih!

شخص احمق نمی‌تواند به حکمت دست یابد. وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار می‌گیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.

Tko smišlja zlo zove se učitelj podmukli.

کسی‌که دایم نقشه‌های پلید در سر می‌پروراند، دردسرآفرین خوانده خواهد شد.

Ludost samo grijeh snuje, i podrugljivac je mrzak ljudima.

نقشه‌های آدم احمق، گناه‌آلودند و کسی‌که دیگران را مسخره می‌کند، مورد نفرت همهٔ مردم می‌باشد.

Kloneš li u dan bijede, bijedna je tvoja snaga.

اگر نتوانی سختی‌های زندگی را تحمّل کنی، شخص ضعیفی هستی.

Izbavi one koje vode u smrt; i spasavaj one koji posrćući idu na stratište.

از نجات دادن کسی‌که به ناحق محکوم شده است، کوتاهی نکن.

Ako kažeš: "Nismo za to znali", ne razumije li onaj koji ispituje srca? I ne znade li onaj koji ti čuva dušu? I ne plaća li on svakomu po njegovim djelima?

نگو که از ماجرا بی‌خبر بوده‌ای، زیرا خدایی که جان تو را در دست دارد و از دل تو آگاه است، می‌داند که تو از همه‌چیز باخبر بوده‌ای. او هرکسی را مطابق کارهایش جزا می‌دهد.

Jedi med, sine moj, jer je dobar, i saće je slatko nepcu tvome.

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Takva je, znaj, i mudrost tvojoj duši: ako je nađeš, našao si budućnost i nada tvoja neće propasti.

فرزندم، همان‌طور که خوردن عسل دهان تو را شیرین می‌کند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی‌که حکمت می‌آموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش می‌باشد و امیدهایش برباد نمی‌رود.

Ne postavljaj, opaki, zasjede stanu pravednikovu, ne čini nasilja boravištu njegovu;

مانند بدکاران نباش که منتظر هستند تا خانهٔ مردم درستکار را غارت و ویران کنند،

jer padne li pravednik i sedam puta, on ustaje, a opaki propadaju u nesreći.

زیرا شخص درستکار حتّی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برمی‌خیزد، ولی اشخاص بدکار، گرفتار بلا شده سرنگون می‌گردند.

Ne veseli se kad padne neprijatelj tvoj i ne kliči srcem kada on posrće,

وقتی دشمنانت دچار مصیبت می‌شوند، خوشحال نشو و هنگامی‌که می‌افتند خوشی نکن،

da ne bi vidio Jahve i za zlo uzeo i obratio srdžbu svoju od njega.

زیرا خداوند، این کار تو را می‌بیند و نمی‌پسندد و آنگاه از مجازات آنها دست برمی‌دارد.

Nemoj se srditi zbog zločinaca, nemoj zavidjeti opakima,

به‌خاطر مردم بدکار، تشویش نداشته باش و به آنها حسادت نورز،

jer zao čovjek nema budućnosti, svjetiljka opakih gasi se.

زیرا شخص بدکار، آینده‌ای ندارد و چراغش خاموش می‌شود.

Boj se Jahve, sine moj, i kralja: i ne buni se ni protiv jednoga ni protiv drugoga.

فرزندم از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی‌که علیه آنها شورش می‌‌کنند، همدست نشو.

Jer iznenada provaljuje nesreća njihova i tko zna kad će doći propast njihova.

زیرا نابودی آنها ناگهانی است و کسی نمی‌داند که خداوند و پادشاه چه بلایی بر سر آنها می‌آورند.

I ovo je od mudraca: Ne valja biti pristran na sudu.

مردان حکیم این سخنان را نیز گفته‌اند: قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.

Tko opakomu veli: "Pravedan si", proklinju ga narodi i kunu puci;

هرکسی که به مجرم بگوید: «تو بی‌گناه هستی»، مورد لعنت و نفرت مردم قرار می‌گیرد.

a oni koji ga ukore nalaze zadovoljstvo, i na njih dolazi blagoslov sreće.

امّا شخصی که گناهکار را محکوم کند، کامیابی و خوشی نصیبش می‌شود.

U usta ljubi tko odgovara pošteno.

پاسخ صادقانه نشانهٔ دوستی حقیقی می‌باشد.

Svrši svoj posao vani i uredi svoje polje, potom i kuću svoju zidaj.

اول کسب و کار خود سر و سامان بده، آنگاه خانه و خانواده تشکیل بده.

Ne svjedoči lažno na bližnjega svoga: zar ćeš varati usnama svojim?

برضد همسایه‌ات شهادت دروغ مده و سخنان غلط درباره‌اش بر زبان نیاور.

Ne reci: "Kako je on meni učinio, tako ću i ja njemu; platit ću tom čovjeku po djelu njegovu!"

نگو: «همان بلایی را که بر سر من آورده، بر سر خودش می‌آورم.»

Prolazio sam mimo polje nekog lijenčine i mimo vinograd nekog luđaka,

از کنار مزرعهٔ آدم تنبل و تاکستان شخص نادان گذشتم.

i gle, sve bijaše zaraslo u koprive, i sve pokrio čkalj, i kamena ograda porušena.

در همه‌جا خار روییده بود. علفهای هرزه زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فروریخته بود.

Vidjeh to i pohranih u srcu, promotrih i uzeh pouku:

با دیدن این منظره به فکر فرورفتم و این درس را آموختم:

"Još malo odspavaj, još malo odrijemaj, još malo podvij ruke za počinak,

کسی‌که دست بر روی دست می‌گذارد و پیوسته می‌خوابد،

i doći će tvoje siromaštvo kao skitač i oskudica kao oružanik!"

عاقبت تنگدستی همچون راهزن مسلّحی به سراغش می‌آید.