Genesis 31

雅各听见拉班的儿子们有话说:「雅各把我们父亲所有的都夺了去,并借著我们父亲的,得了这一切的荣耀【或作财】。」
postquam autem audivit verba filiorum Laban dicentium tulit Iacob omnia quae fuerunt patris nostri et de illius facultate ditatus factus est inclitus
雅各见拉班的气色向他不如从前了。
animadvertit quoque faciem Laban quod non esset erga se sicut heri et nudius tertius
耶和华对雅各说:「你要回你祖你父之地,到你亲族那里去,我必与你同在。」
maxime dicente sibi Domino revertere in terram patrum tuorum et ad generationem tuam eroque tecum
雅各就打发人,叫拉结和利亚到田野羊群那里来,
misit et vocavit Rahel et Liam in agrum ubi pascebat greges
对她们说:「我看你们父亲的气色向我不如从前了;但我父亲的 神向来与我同在。
dixitque eis video faciem patris vestri quod non sit erga me sicut heri et nudius tertius Deus autem patris mei fuit mecum
你们也知道,我尽了我的力量服事你们的父亲。
et ipsae nostis quod totis viribus meis servierim patri vestro
你们的父亲欺哄我,十次改了我的工价;然而 神不容他害我。
sed pater vester circumvenit me et mutavit mercedem meam decem vicibus et tamen non dimisit eum Deus ut noceret mihi
他若说:『有点的归你作工价』,羊群所生的都有点;他若说:『有纹的归你作工价』,羊群所生的都有纹。
si quando dixit variae erunt mercedes tuae pariebant omnes oves varios fetus quando vero e contrario ait alba quaeque accipies pro mercede omnes greges alba pepererunt
这样, 神把你们父亲的牲畜夺来赐给我了。
tulitque Deus substantiam patris vestri et dedit mihi
羊配合的时候,我梦中举目一看,见跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的。
postquam enim conceptus ovium tempus advenerat levavi oculos meos et vidi in somnis ascendentes mares super feminas varios et maculosos et diversorum colorum
 神的使者在那梦中呼叫我说:『雅各。』我说:『我在这里。』
dixitque angelus Dei ad me in somnis Iacob et ego respondi adsum
他说:『你举目观看,跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的;凡拉班向你所做的,我都看见了。
qui ait leva oculos tuos et vide universos masculos ascendentes super feminas varios respersos atque maculosos vidi enim omnia quae fecit tibi Laban
我是伯特利的 神;你在那里用油浇过柱子,向我许过愿。现今你起来,离开这地,回你本地去吧!』」
ego sum Deus Bethel ubi unxisti lapidem et votum vovisti mihi nunc ergo surge et egredere de terra hac revertens in terram nativitatis tuae
拉结和利亚回答雅各说:「在我们父亲的家里还有我们可得的分吗?还有我们的产业吗?
responderunt Rahel et Lia numquid habemus residui quicquam in facultatibus et hereditate domus patris nostri
我们不是被他当作外人吗?因为他卖了我们,吞了我们的价值。
nonne quasi alienas reputavit nos et vendidit comeditque pretium nostrum
 神从我们父亲所夺出来的一切财物,那就是我们和我们孩子们的。现今凡 神所吩咐你的,你只管去行吧!」
sed Deus tulit opes patris nostri et nobis eas tradidit ac filiis nostris unde omnia quae praecepit fac
雅各起来,使他的儿子和妻子都骑上骆驼,
surrexit itaque Iacob et inpositis liberis et coniugibus suis super camelos abiit
又带著他在巴旦‧亚兰所得的一切牲畜和财物,往迦南地、他父亲以撒那里去了。
tulitque omnem substantiam et greges et quicquid in Mesopotamiam quaesierat pergens ad Isaac patrem suum in terram Chanaan
当时拉班剪羊毛去了,拉结偷了他父亲家中的神像。
eo tempore Laban ierat ad tondendas oves et Rahel furata est idola patris sui
雅各背著亚兰人拉班偷走了,并不告诉他,
noluitque Iacob confiteri socero quod fugeret
就带著所有的逃跑。他起身过大河,面向基列山行去。
cumque abisset tam ipse quam omnia quae iuris eius erant et amne transmisso pergeret contra montem Galaad
到第三日,有人告诉拉班,雅各逃跑了。
nuntiatum est Laban die tertio quod fugeret Iacob
拉班带领他的众弟兄去追赶,追了七日,在基列山就追上了。
qui adsumptis fratribus suis persecutus est eum diebus septem et conprehendit in monte Galaad
夜间, 神到亚兰人拉班那里,在梦中对他说:「你要小心,不可与雅各说好说歹。」
viditque in somnis dicentem sibi Dominum cave ne quicquam aspere loquaris contra Iacob
拉班追上雅各。雅各在山上支搭帐棚;拉班和他的众弟兄也在基列山上支搭帐棚。
iamque Iacob extenderat in monte tabernaculum cum ille consecutus eum cum fratribus suis in eodem monte Galaad fixit tentorium
拉班对雅各说:「你做的是什么事呢?你背著我偷走了,又把我的女儿们带了去,如同用刀剑掳去的一般。
et dixit ad Iacob quare ita egisti ut clam me abigeres filias meas quasi captivas gladio
你为什么暗暗地逃跑,偷著走,并不告诉我,叫我可以欢乐、唱歌、击鼓、弹琴地送你回去?
cur ignorante me fugere voluisti nec indicare mihi ut prosequerer te cum gaudio et canticis et tympanis et cithara
又不容我与外孙和女儿亲嘴?你所行的真是愚昧!
non es passus ut oscularer filios meos ac filias stulte operatus es et nunc
我手中原有能力害你,只是你父亲的 神昨夜对我说:『你要小心,不可与雅各说好说歹。』
valet quidem manus mea reddere tibi malum sed Deus patris vestri heri dixit mihi cave ne loquaris cum Iacob quicquam durius
现在你虽然想你父家,不得不去,为什么又偷了我的神像呢?」
esto ad tuos ire cupiebas et desiderio tibi erat domus patris tui cur furatus es deos meos
雅各回答拉班说:「恐怕你把你的女儿从我夺去,所以我逃跑。
respondit Iacob quod inscio te profectus sum timui ne violenter auferres filias tuas
至于你的神像,你在谁那里搜出来,就不容谁存活。当著我们的众弟兄,你认一认,在我这里有什么东西是你的,就拿去。」原来雅各不知道拉结偷了那些神像。
quod autem furti arguis apud quemcumque inveneris deos tuos necetur coram fratribus nostris scrutare quicquid tuorum apud me inveneris et aufer haec dicens ignorabat quod Rahel furata esset idola
拉班进了雅各、利亚,并两个使女的帐棚,都没有搜出来,就从利亚的帐棚出来,进了拉结的帐棚。
ingressus itaque Laban tabernaculum Iacob et Liae et utriusque famulae non invenit cumque intrasset tentorium Rahelis
拉结已经把神像藏在骆驼的驮篓里,便坐在上头。拉班摸遍了那帐棚,并没有摸著。
illa festinans abscondit idola subter stramen cameli et sedit desuper scrutantique omne tentorium et nihil invenienti
拉结对她父亲说:「现在我身上不便,不能在你面前起来,求我主不要生气。」这样,拉班搜寻神像,竟没有搜出来。
ait ne irascatur dominus meus quod coram te adsurgere nequeo quia iuxta consuetudinem feminarum nunc accidit mihi sic delusa sollicitudo quaerentis est
雅各就发怒斥责拉班说:「我有什么过犯,有什么罪恶,你竟这样火速地追我?
tumensque Iacob cum iurgio ait quam ob culpam meam et ob quod peccatum sic exarsisti post me
你摸遍了我一切的家具,你搜出什么来呢?可以放在你我弟兄面前,叫他们在你我中间辨别辨别。
et scrutatus es omnem supellectilem meam quid invenisti de cuncta substantia domus tuae pone hic coram fratribus meis et fratribus tuis et iudicent inter me et te
我在你家这二十年,你的母绵羊、母山羊没有掉过胎。你群中的公羊,我没有吃过;
idcirco viginti annis fui tecum oves tuae et caprae steriles non fuerunt arietes gregis tui non comedi
被野兽撕裂的,我没有带来给你,是我自己赔上。无论是白日,是黑夜,被偷去的,你都向我索要。
nec captum a bestia ostendi tibi ego damnum omne reddebam quicquid furto perierat a me exigebas
我白日受尽干热,黑夜受尽寒霜,不得合眼睡著,我常是这样。
die noctuque aestu urebar et gelu fugiebat somnus ab oculis meis
我这二十年在你家里,为你的两个女儿服事你十四年,为你的羊群服事你六年,你又十次改了我的工价。
sic per viginti annos in domo tua servivi tibi quattuordecim pro filiabus et sex pro gregibus tuis inmutasti quoque mercedem meam decem vicibus
若不是我父亲以撒所敬畏的 神,就是亚伯拉罕的 神与我同在,你如今必定打发我空手而去。 神看见我的苦情和我的劳碌,就在昨夜责备你。」
nisi Deus patris mei Abraham et Timor Isaac adfuisset mihi forsitan modo nudum me dimisisses adflictionem meam et laborem manuum mearum respexit Deus et arguit te heri
拉班回答雅各说:「这女儿是我的女儿,这些孩子是我的孩子,这些羊群也是我的羊群;凡在你眼前的都是我的。我的女儿并她们所生的孩子,我今日能向他们做什么呢?
respondit ei Laban filiae et filii et greges tui et omnia quae cernis mea sunt quid possum facere filiis et nepotibus meis
来吧!你我二人可以立约,作你我中间的证据。」
veni ergo et ineamus foedus ut sit testimonium inter me et te
雅各就拿一块石头立作柱子,
tulit itaque Iacob lapidem et erexit illum in titulum
又对众弟兄说:「你们堆聚石头。」他们就拿石头来堆成一堆,大家便在旁边吃喝。
dixitque fratribus suis adferte lapides qui congregantes fecerunt tumulum comederuntque super eum
拉班称那石堆为伊迦尔‧撒哈杜他,雅各却称那石堆为迦累得【都是以石堆为证的意思】。
quem vocavit Laban tumulus Testis et Iacob acervum Testimonii uterque iuxta proprietatem linguae suae
拉班说:「今日这石堆作你我中间的证据。」因此这地方名叫迦累得,
dixitque Laban tumulus iste testis erit inter me et te hodie et idcirco appellatum est nomen eius Galaad id est tumulus Testis
又叫米斯巴,意思说:「我们彼此离别以后,愿耶和华在你我中间鉴察。
intueatur Dominus et iudicet inter nos quando recesserimus a nobis
你若苦待我的女儿,又在我的女儿以外另娶妻,虽没有人知道,却有 神在你我中间作见证。」
si adflixeris filias meas et si introduxeris uxores alias super eas nullus sermonis nostri testis est absque Deo qui praesens respicit
拉班又说:「你看我在你我中间所立的这石堆和柱子。
dixitque rursus ad Iacob en tumulus hic et lapis quem erexi inter me et te
这石堆作证据,这柱子也作证据。我必不过这石堆去害你;你也不可过这石堆和柱子来害我。
testis erit tumulus inquam iste et lapis sint in testimonio si aut ego transiero illum pergens ad te aut tu praeterieris malum mihi cogitans
但愿亚伯拉罕的 神和拿鹤的 神,就是他们父亲的 神,在你我中间判断。」雅各就指著他父亲以撒所敬畏的 神起誓,
Deus Abraham et Deus Nahor iudicet inter nos Deus patris eorum iuravit Iacob per Timorem patris sui Isaac
又在山上献祭,请众弟兄来吃饭。他们吃了饭,便在山上住宿。
immolatisque victimis in monte vocavit fratres suos ut ederent panem qui cum comedissent manserunt ibi
拉班清早起来,与他外孙和女儿亲嘴,给他们祝福,回往自己的地方去了。
Laban vero de nocte consurgens osculatus est filios et filias suas et benedixit illis reversus in locum suum