Acts 19

亚波罗在哥林多的时候，保罗经过了上边一带地方，就来到以弗所；在那里遇见几个门徒，

Trong khi A-bô-lô ở thành Cô-rinh-tô, Phao-lô đã đi khắp những miền trên, rồi xuống thành Ê-phê-sô, gặp một vài môn đồ ở đó.

问他们说：你们信的时候受了圣灵没有？他们回答说：没有，也未曾听见有圣灵赐下来。

Người hỏi rằng: Từ khi anh em tin, có lãnh được Ðức Thánh Linh chăng! Trả lời rằng: Chúng ta cũng chưa nghe có Ðức Thánh Linh nào. Người lại hỏi: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-tem nào?

保罗说：这样，你们受的是什么洗呢？他们说：是约翰的洗。

Trả lời rằng: Phép báp-tem của Giăng.

保罗说：约翰所行的是悔改的洗，告诉百姓当信那在他以后要来的，就是耶稣。

Phao-lô bèn nói rằng: Giăng đã làm phép báp-tem về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Ðấng sẽ đến sau mình, nghĩa là tin Ðức Chúa Jêsus.

他们听见这话，就奉主耶稣的名受洗。

Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-tem nhơn danh Ðức Chúa Jêsus.

保罗按手在他们头上，圣灵便降在他们身上，他们就说方言，又说预言（或作：又讲道）

Sau khi Phao-lô đã đặt tay lên, thì có Ðức Thánh Linh giáng trên chúng, cho nói tiếng ngoại quốc và lời tiên tri.

一共约有十二个人。

Cọng hết thảy độ mười hai người.

保罗进会堂，放胆讲道，一连三个月，辩论　神国的事，劝化众人。

Phao-lô vào nhà hội, và trong ba tháng giảng luận một cách dạn dĩ ở đó; giải bày những điều về nước Ðức Chúa Trời mà khuyên dỗ các kẻ nghe mình.

后来，有些人心里刚硬不信，在众人面前毁谤这道，保罗就离开他们，也叫门徒与他们分离，便在推喇奴的学房天天辩论。

Song vì có mấy người cứng lòng, từ chối không tin, gièm chê đạo Chúa trước mặt dân chúng, thì người phân rẽ họ mà nhóm các môn đồ riêng ra, và dạy dỗ hằng ngày trong trường học Ti-ra-nu.

这样有两年之久，叫一切住在亚细亚的，无论是犹太人，是希腊人，都听见主的道。

Việc đó cứ luôn hai năm, đến nỗi mọi người ở trong cõi A-si, hoặc người Giu-đa hay là người Gờ-réc, đều nghe đạo Chúa.

　神借保罗的手行了些非常的奇事；

Ðức Chúa Trời lại dùng tay Phao-lô làm các phép lạ khác thường,

甚至有人从保罗身上拿手巾或围裙放在病人身上，病就退了，恶鬼也出去了。

đến nỗi người ta lấy khăn và áo đã bận vào mình người mà để trên các kẻ đau yếu; thì họ được lành bịnh, và được cứu khỏi quỉ dữ.

那时，有几个游行各处、念咒赶鬼的犹太人，向那被恶鬼附的人擅自称主耶稣的名，说：我奉保罗所传的耶稣勒令你们出来！

Bấy giờ có mấy thầy trừ quỉ là người Giu-đa đi từ nơi này sang chỗ kia, mạo kêu danh Ðức Chúa Jêsus trên những kẻ bị quỉ ám, rằng: Ta nhơn Ðức Chúa Jêsus nầy, là Ðấng mà Phao-lô giảng, để truyền khiến chúng bay.

做这事的，有犹太祭司长士基瓦的七个儿子。

Các kẻ làm việc đó là bảy con trai của Sê-va, tức là một người trong bọn thầy tế lễ cả Giu-đa.

恶鬼回答他们说：耶稣我认识，保罗我也知道。你们却是谁呢？

Song quỉ dữ đáp lại rằng: Ta biết Ðức Chúa Jêsus, và rõ Phao-lô là ai; nhưng các ngươi là kẻ nào?

恶鬼所附的人就跳在他们身上，胜了其中二人，制伏他们，叫他们赤著身子受了伤，从那房子里逃出去了。

Người bị quỉ dữ ám bèn xấn vào chúng, thắng được hai người trong bọn và hành hạ dữ lắm, đến nỗi phải trần truồng và bị thương, trốn ra khỏi nhà.

凡住在以弗所的，无论是犹太人，是希腊人，都知道这事，也都惧怕；主耶稣的名从此就尊大了。

Phàm người Giu-đa và người Gờ-réc nào ở thành Ê-phê-sô đều biết việc đó, thì sợ hãi, và danh Ðức Chúa Jêsus được tôn trọng.

那已经信的，多有人来承认诉说自己所行的事。

Phần nhiều kẻ đã tin, đến xưng tội và tỏ ra việc mình đã làm.

平素行邪术的，也有许多人把书拿来，堆积在众人面前焚烧。他们算计书价，便知道共合五万块钱。

Có lắm người trước theo nghề phù pháp đem sách vỡ mình đốt trước mặt thiên hạ; người ta tính giá sách đó, cọng là năm muôn đồng bạc.

主的道大大兴旺，而且得胜，就是这样。

Ấy vậy, nhờ quyền phép của Chúa, đạo bèn đồn ra, càng ngày càng được thắng,

这些事完了，保罗心里定意经过了马其顿、亚该亚，就往耶路撒冷去；又说：我到了那里以后，也必须往罗马去看看。

các việc đó rồi, Phao-lô toan đi ngang qua xứ Ma-xê-đoan và xứ A-chai, đặng đến thành Giê-ru-sa-lem. Người nói rằng: Khi ta đã thăm thành đó rồi, cũng phải thăm thành Rô-ma nữa.

于是从帮助他的人中打发提摩太、以拉都二人往马其顿去，自己暂时等在亚细亚。

Người bèn sai hai người giúp đỡ mình là Ti-mô-thê và Ê-rát sang xứ Ma-xê-đoan, song chính người còn ở lại trong cõi A-si ít lâu nữa.

那时，因为这道起的扰乱不小。

Lúc đó, có sự loạn lớn sanh ra vì cớ đạo Tin Lành.

有一个银匠，名叫底米丢，是制造亚底米神银龛的，他使这样手艺人生意发达。

Một người thợ bạc kia, tên là Ðê-mê-triu, vốn dùng bạc làm khám nữ thần Ði-anh, sinh nhiều lợi cho thợ làm công,

他聚集他们和同行的工人，说：众位，你们知道我们是倚靠这生意发财。

bèn nhóm những thợ đó và những kẻ đồng nghiệp lại, mà nói rằng: Hỡi bạn ta, các ngươi biết sự thạnh lợi chúng ta sanh bởi nghề này:

这保罗不但在以弗所，也几乎在亚细亚全地，引诱迷惑许多人，说：人手所做的，不是神。这是你们所看见所听见的。

các ngươi lại thấy và nghe nói, không những tại thành Ê-phê-sô thôi, gần suốt hết cõi A-si nữa, rằng tên Phao-lô này đã khuyên dỗ và trở lòng nhiều người, mà nói rằng các thần bởi tay người ta làm ra chẳng phải là Chúa.

这样，不独我们这事业被人藐视，就是大女神亚底米的庙也要被人轻忽，连亚细亚全地和普天下所敬拜的大女神之威荣也要消灭了。

Chúng ta chẳng những sợ nghề nghiệp phải bị gièm chê, lại cũng e rằng đền thờ của đại nữ thần Ði-anh bị khinh dể nữa, và nữ thần ta bị tiêu diệt về sự vinh hiển mà cõi A-si và cả thế giới đều tôn kính chăng.

众人听见，就怒气填胸，喊著说：大哉，以弗所人的亚底米啊！

Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn nỗi giận lắm, cất tiếng kêu rằng: Lớn thay là nữ thần Ði-anh của người Ê-phê-sô!

满城都轰动起来。众人拿住与保罗同行的马其顿人该犹和亚里达古，齐心拥进戏园里去。

Cả thành thảy đều rối loạn; chúng đồng lòng đến rạp hát, kéo theo mình Gai-út, A-ri-tạt, là người Ma-xê-đoan, bạn đồng đi với Phao-lô.

保罗想要进去，到百姓那里，门徒却不许他去。

Phao-lô muốn chính mình ra mặt trước dân chúng, nhưng môn đồ chẳng cho.

还有亚细亚几位首领，是保罗的朋友，打发人来劝他，不要冒险到戏园里去。

Cũng có mấy quan lớn ở xứ A-si, là bạn hữu người sai đến xin người chớ đi đến rạp hát.

聚集的人纷纷乱乱，有喊叫这个的，有喊叫那个的，大半不知道是为什么聚集。

Người thì reo lên thể nầy, kẻ thì la lên thể khác; vì trong hội om sòm, phần nhiều người cũng không biết vì cớ nào mình nhóm lại.

有人把亚力山大从众人中带出来，犹太人推他往前，亚力山大就摆手，要向百姓分诉；

Chúng bèn kéo A-léc-xan-đơ từ trong đám đông ra, và người Giu-đa xô người ra đứng trước; người bèn lấy tay ra dấu, muốn nói cùng dân chúng để binh vực bọn mình.

只因他们认出他是犹太人，就大家同声喊著说：大哉！以弗所人的亚底米啊。如此约有两小时。

Nhưng vừa khi đoàn dân nhận người là người Giu-đa, thì kêu rập lên ước trong hai giờ, rằng: Lớn thay là nữ thần Ði-anh của người Ê-phê-sô.

那城里的书记安抚了众人，就说：以弗所人哪，谁不知道以弗所人的城是看守大亚底米的庙和从丢斯那里落下来的像呢？

Bấy giờ, có người thơ ký thành phố dẹp yên đoàn dân, nói rằng: Hỡi người Ê-phê-sô, há có ai chẳng biết thành Ê-phê-sô là canh giữ đền thờ nữ thần lớn Ði-anh và tượng thần ấy đã từ trên trời giáng xuống sao?

这事既是驳不倒的，你们就当安静，不可造次。

Bởi điều đó thật chối cãi chẳng nỗi, nên các ngươi khá ở yên, đừng làm sự gì vội vả.

你们把这些人带来，他们并没有偷窃庙中之物，也没有谤讟我们的女神。

Vì những tên mà các ngươi đã kéo đến đây, chẳng phải mắc tội hoặc phạm đến của thánh, hay làm lộng ngôn với nữ thần chúng ta đâu.

若是底米丢和他同行的人有控告人的事，自有放告的日子（或作：自有公堂），也有方伯可以彼此对告。

Vậy, nếu Ðê-mê-triu và các thợ làm công ở với người có cần kiện cáo ai, thì đã có ngày xử đoán và quan trấn thủ; mặc họ kiện cáo nhau.

你们若问别的事，就可以照常例聚集断定。

Ví bằng các ngươi có nài việc khác nữa, thì khác quyết định việc đó ở trong hội đồng theo phép.

今日的扰乱本是无缘无故，我们难免被查问。论到这样聚众，我们也说不出所以然来。

Vì e cho chúng ta bị hạch về sự dấy loạn xảy ra ngày hôm nay, không thể tìm lẽ nào để binh vực sự nhóm họp này.

说了这话，便叫众人散去。

Người nói bấy nhiêu lời, bèn cho chúng về.