Exodus 18

摩西的岳父，米甸祭司叶忒罗，听见　神为摩西和　神的百姓以色列所行的一切事，就是耶和华将以色列从埃及领出来的事，

A gdy usłyszał Jetro, kapłan Madyjański, świekier Mojżesza, wszystko, co uczynił Bóg Mojżeszowi, i Izraelowi, ludowi swemu, że wywiódł Pan Izraela z Egiptu;

便带著摩西的妻子西坡拉，就是摩西从前打发回去的，

Tedy wziął Jetro, świekier Mojżesza, Zeforę, żonę Mojżeszowę, którą był odesłał.

又带著西坡拉的两个儿子，一个名叫革舜，因为摩西说：「我在外邦作了寄居的」；

I dwu synów jej, z których imię jednemu Gerson; bo był powiedział Mojżesz: Byłem przychodniem w ziemi cudzej.

一个名叫以利以谢因为他说：「我父亲的　神帮助了我，救我脱离法老的刀。」

A imię drugiego Eliezer; iż mówił: Bóg ojca mego był mi ku pomocy, i wyrwał mię od miecza Faraonowego.

摩西的岳父叶忒罗带著摩西的妻子和两个儿子来到　神的山，就是摩西在旷野安营的地方。

I przyszedł Jetro, świekier Mojżesza, z synami jego i z żoną jego do Mojżesza na puszczą, gdzie się był obozem położył przy górze Bożej.

他对摩西说：「我是你岳父叶忒罗，带著你的妻子和两个儿子来到你这里。」

I wskazał do Mojżesza: Ja świekier twój Jetro idę do ciebie, i żona twoja, i jej dwa synowie z nią.

摩西迎接他的岳父，向他下拜，与他亲嘴，彼此问安，都进了帐棚。

Zatem Mojżesz wyszedł przeciwko świekrowi swemu, a ukłoniwszy się całował go; i przywitawszy jeden drugiego, potem weszli do namiotu.

摩西将耶和华为以色列的缘故向法老和埃及人所行的一切事，以及路上所遭遇的一切艰难，并耶和华怎样搭救他们，都述说与他岳父听。

I rozpowiadał Mojżesz świekrowi swemu wszystko, co uczynił Pan Faraonowi i Egipczanom za przyczyną Izraela; i wszystkę trudność, która je spotykała w drodze, i jako je Pan wybawił.

叶忒罗因耶和华待以色列的一切好处，就是拯救他们脱离埃及人的手，便甚欢喜。

I radował się Jetro ze wszystkiego dobrego, które uczynił Pan Izraelowi, iż go wyrwał z ręki Egipczanów.

叶忒罗说：「耶和华是应当称颂的；他救了你们脱离埃及人和法老的手，将这百姓从埃及人的手下救出来。

I rzekł Jetro: Błogosławiony Pan, który was wyrwał z ręki Egipczanów i z ręki Faraonowej, który wyrwał lud z niewoli Egipskiej.

我现今在埃及人向这百姓发狂傲的事上得知，耶和华比万神都大。」

Terazem doznał, że większy jest Pan nad wszystkie bogi; albowiem czem oni hardzie powstawali przeciwko niemu, tem poginęli.

摩西的岳父叶忒罗把燔祭和平安祭献给　神。亚伦和以色列的众长老都来了，与摩西的岳父在　神面前吃饭。

I wziął Jetro, świekier Mojżesza, całopalenie i ofiary Bogu. Przyszedł też Aaron i wszyscy starsi Izraelscy, aby jedli chleb z świekrem Mojżeszowym przed Bogiem.

第二天，摩西坐著审判百姓，百姓从早到晚都站在摩西的左右。

I stało się nazajutrz, że usiadł Mojżesz, aby sądził lud, i stał lud przed Mojżeszem od poranku aż do wieczora.

摩西的岳父看见他向百姓所做的一切事，就说：「你向百姓做的是什么事呢？你为什么独自坐著，众百姓从早到晚都站在你的左右呢？」

A widząc świekier Mojżesza wszystko, co on czynił z ludem, rzekł: Cóż to jest, co ty czynisz z ludem? czemuż ty sam siedzisz, a lud wszystek stoi przed tobą od poranku aż do wieczora?

摩西对岳父说：「这是因百姓到我这里来求问　神。

Tedy Mojżesz odpowiedział świekrowi swemu: Iż przychodzi lud do mnie, aby się radził Boga.

他们有事的时候就到我这里来，我便在两造之间施行审判；我又叫他们知道　神的律例和法度。」

Gdy sprawę jaką mają, przychodzą do mnie, a rozsądzam między nimi, oznajmując ustawy Boże i prawa jego.

摩西的岳父说：「你这做的不好。

Zatem rzekł świekier Mojżesza do niego: Nie dobra rzecz, którą ty czynisz.

你和这些百姓必都疲惫；因为这事太重，你独自一人办理不了。

Pewnie ustaniesz, i ty i lud ten, który jest z tobą, bo cięższa to rzecz nad siły twoje; nie będziesz jej mógł ty sam podołać.

现在你要听我的话。我为你出个主意，愿　神与你同在。你要替百姓到　神面前，将案件奏告　神；

Przetoż usłuchaj teraz głosu mego, poradzęć, a będzie Bóg z tobą; stój ty za lud przed Bogiem, a odnoś sprawy do Boga;

又要将律例和法度教训他们，指示他们当行的道，当做的事；

A onych też nauczaj ustaw i praw, oznajmując im drogę, którą by chodzić, i dzieło, które by czynić mieli.

并要从百姓中拣选有才能的人，就是敬畏　神、诚实无妄、恨不义之财的人，派他们作千夫长、百夫长、五十夫长、十夫长，管理百姓，

Ty też upatrz ze wszystkiego ludu męże stateczne, bojące się Boga, męże prawdomówne, którzy by nienawidzili łakomstwa, a postanów z nich przełożone, tysiączniki, setniki, pięćdziesiątniki i dziesiątniki.

叫他们随时审判百姓，大事都要呈到你这里，小事他们自己可以审判。这样，你就轻省些，他们也可以同当此任。

Którzy na każdy czas lud sądzić będą; a gdy będzie rzecz wielka, odniosą do ciebie, a każdą rzecz małą sądzić będą sami; tedy ulżysz sobie, gdy poniosą ciężar z tobą.

你若这样行，　神也这样吩咐你，你就能受得住，这百姓也都平平安安归回他们的住处。」

To jeźli uczynisz, a rozkażeć Bóg, ostoisz się, i ten wszystek lud na miejsca swoje wracać się będzie w pokoju.

于是，摩西听从他岳父的话，按著他所说的去行。

I usłuchał Mojżesz rady świekra swojego, a uczynił wszystko, jako mu powiedział.

摩西从以色列人中拣选了有才能的人，立他们为百姓的首领，作千夫长、百夫长、五十夫长、十夫长。

I wybrał Mojżesz męże stateczne ze wszystkiego Izraela, i postanowił je przełożonymi nad ludem, tysiączniki, setniki, pięćdziesiątniki i dziesiątniki.

他们随时审判百姓，有难断的案件就呈到摩西那里，但各样小事他们自己审判。

Którzy sądzili lud każdego czasu; trudne rzeczy odnosili do Mojżesza, a każdą rzecz mniejszą sami sądzili.

此后，摩西让他的岳父去，他就往本地去了。

Zatem puścił od siebie Mojżesz świekra swego, który odszedł do ziemi swej.