II Chronicles 34

约西亚登基的时候年八岁，在耶路撒冷作王三十一年。

Ośm lat było Jozyjaszowi, gdy królować począł, a trzydzieści i jeden lat królował w Jeruzalemie.

他行耶和华眼中看为正的事，效法他祖大卫所行的，不偏左右。

Ten czynił, co było dobrego przed oczyma Pańskiemi, chodząc drogami Dawida, ojca swego, i nie uchylał się ani na prawo ani na lewo.

他作王第八年，尚且年幼，就寻求他祖大卫的　神。到了十二年才洁净犹大和耶路撒冷，除掉邱坛、木偶、雕刻的像，和铸造的像。

Bo ósmego roku królowania swego, będąc jeszcze dziecięciem, począł szukać Boga Dawida, ojca swego, a dwunastego roku począł oczyszczać Judę i Jeruzalem od wyżyn i od gajów święconych, i od bałwanów, i od rytych obrazów.

众人在他面前拆毁巴力的坛，砍断坛上高高的日像，又把木偶和雕刻的像，并铸造的像打碎成灰，撒在祭偶像人的坟上，

Albowiem przed oczyma jego pokażono ołtarze Baalów, i bałwany słoneczne, które były w górze na nich, podciął: także i gaje święcone, i obrazy ryte, i obrazy odlane pokruszył i potarł, a rozmiotał je po grobach tych, którzy im ofiarowali.

将他们祭司的骸骨烧在坛上，洁净了犹大和耶路撒冷；

Kości też kapłanów popalił na ołtarzach ich, i oczyścił Judę i Jeruzalem;

又在玛拿西、以法莲、西缅、拿弗他利各城，和四围破坏之处，都这样行；

Także i miasta Manasesowe i Efraimowe, i Symeonowe, aż do Neftalima, i pustynie ich okoliczne.

又拆毁祭坛，把木偶和雕刻的像打碎成灰，砍断以色列遍地所有的日像，就回耶路撒冷去了。

A tak poburzył ołtarze, i gaje święcone, i bałwany pokruszył w sztuki, i wszystkie obrazy powycinał we wszystkiej ziemi Izraelskiej; potem się wrócił do Jeruzalemu.

约西亚王十八年，净地净殿之后，就差遣亚萨利雅的儿子沙番、邑宰玛西雅、约哈斯的儿子史官约亚去修理耶和华─他　神的殿。

A roku ośmnastego królowania swego, gdy oczyścił ziemię i dom Pański, posłał Safana, syna Azalijaszowego, i Maasajasza, przełożonego miasta, i Joacha, syna Joachazowego, kanclerza, aby naprawiono dom Pana, Boga jego.

他们就去见大祭司希勒家，将奉到　神殿的银子交给他；这银子是看守殿门的利未人从玛拿西、以法莲，和一切以色列剩下的人，以及犹大、便雅悯众人，并耶路撒冷的居民收来的。

Którzy przyszedłszy do Helkijasza, kapłana najwyższego, oddali pieniądze zniesione do domu Bożego, które byli zebrali Lewitowie, stróżowie progu, od synów Manasesowych i Efraimowych, i od wszystkich ostatków Izraelskich, i od wszystkiego Judy i Benjamina, a wrócili się do Jeruzalemu.

又将这银子交给耶和华殿里督工的，转交修理耶和华殿的工匠，

I oddali je w ręce rzemieślników, przełożonych nad robotą domu Pańskiego, a oni je wydawali na robotników, którzy robili w domu Pańskim, naprawiając i utwierdzając dom.

就是交给木匠、石匠，买凿成的石头和架木与栋梁，修犹大王所毁坏的殿。

A dawali je cieślom i murarzom za skupowanie kamienia ciosanego, i drzewa na spajanie i na piętra domów, które byli popsuli królowie Judzcy.

这些人办事诚实，督工的是利未人米拉利的子孙雅哈、俄巴底；督催的是哥辖的子孙撒迦利亚、米书兰；还有善于作乐的利未人。

A mężowie oni byli wiernymi w tej pracy: a nad nimi byli przełożonymi Jachat, i Abdyjasz, Lewitowie, z synów Merarego, i Zacharyjasz i Mesullam z synów Kaatowych, którzy przynaglali robocie; a każdy z Lewitów umiał grać na instrumentach muzycznych.

他们又监管扛抬的人，督催一切做工的。利未人中也有作书记、作司事、作守门的。

Nad tymi też, którzy nosili brzemiona, i przynaglali robotnikom przy każdej robocie, byli z Lewitów pisarze, i przystawowie, i odźwierni.

他们将奉到耶和华殿的银子运出来的时候，祭司希勒家偶然得了摩西所传耶和华的律法书。

A gdy wynaszali pieniądze zniesione do domu Pańskiego, znalazł Helkijasz kapłan księgi zakonu Pańskiego, podanego przez Mojżesza.

希勒家对书记沙番说：「我在耶和华殿里得了律法书。」遂将书递给沙番。

Tedy odpowiedział Helkijasz i rzekł do Safana pisarza: Znalazłem księgi zakonu w domu Pańskim. I oddał Helkijasz księgę Safanowi.

沙番把书拿到王那里，回覆王说：「凡交给仆人们办的都办理了。

A Safan przyniósł onę księgę do króla; a przytem oznajmił to królowi, mówiąc: Wszystko, coś poruczył w rękę sług twoich, wykonywają:

耶和华殿里的银子倒出来，交给督工的和匠人的手里了。」

Bo zebrawszy pieniądze, które się znalazły w domu Pańskim, oddali je w ręce przystawów i w ręce robotników.

书记沙番又对王说：「祭司希勒家递给我一卷书。」沙番就在王面前读那书。

Nadto oznajmił Safan, pisarz, królowi mówiąc: Księgę mi też dał Helkijasz kapłan; i czytał ją Safan przed królem.

王听见律法上的话，就撕裂衣服，

A gdy słyszał król słowa zakonu, rozdarł szaty swoje.

吩咐希勒家与沙番的儿子亚希甘、米迦的儿子亚比顿、书记沙番，和王的臣仆亚撒雅说：

I rozkazał król Helkijaszowi i Achykamowi, synowi Safanowemu, i Abdonowi, synowi Michasowemu, i Safanowi, pisarzowi, i Asajaszowi, słudze królewskiemu, mówiąc:

「你们去为我、为以色列和犹大剩下的人，以这书上的话求问耶和华；因我们列祖没有遵守耶和华的言语，没有照这书上所记的去行，耶和华的烈怒就倒在我们身上。」

Idźcie, radźcie się Pana o mię, i o ostatek ludu w Izraelu i w Judzie około słów tych ksiąg, które są znalezione; bo wielka jest popędliwość Pańska, która jest wylana na nas, przeto, że nie strzegli ojcowie nasi słowa Pańskiego, aby czynili według wszystkiego, co jest napisane w tych księgach.

于是，希勒家和王所派的众人都去见女先知户勒大。户勒大是掌管礼服沙龙的妻，沙龙是哈斯拉的孙子、特瓦的儿子。户勒大住在耶路撒冷第二区；他们请问于她。

A tak poszedł Helkijasz, i którzy byli przy królu, do Huldy prorokini, żony Selluma, syna Tekui, syna Hasrowego, stróża szat; a ona mieszkała w Jeruzalemie na drugiej stronie miasta; i mówili z nią o tem.

她对他们说：「耶和华─以色列的　神如此说：『你们可以回覆那差遣你们来见我的人说，

Która rzekła do nich: Tak mówi Pan, Bóg Izraelski: Powiedzcie mężowi, który was posłał do mnie:

耶和华如此说：我必照著在犹大王面前所读那书上的一切咒诅，降祸与这地和其上的居民；

Tak mówi Pan: Oto, Ja przywiodę złe na to miejsce, i na obywateli jego, wszystkie przeklęstwa napisane w tych księgach, które czytano przed królem Judzkim.

因为他们离弃我，向别神烧香，用他们手所做的惹我发怒，所以我的忿怒如火倒在这地上，总不息灭。』

Przeto, że mię opuścili, i kadzili bogom cudzym, aby mię draźnili wszystkiemi sprawami rąk swoich; dlaczego wyleje się popędliwość moja na to miejsce, i nie będzie ugaszona.

然而差遣你们来求问耶和华的犹大王，你们要这样回覆他说：『耶和华─以色列的　神如此说：至于你所听见的话，

A królowi Judzkiemu, który was posłał o radę do Pana, tak powiedzcie: Tak mówi Pan, Bóg Izraelski, o słowach, któreś słyszał:

就是听见我指著这地和其上居民所说的话，你便心里敬服，在我面前自卑，撕裂衣服，向我哭泣，因此我应允了你。这是我─耶和华说的。

Gdyż serce twoje zmiękczone jest, i upokorzyłeś się przed obliczem Bożem, słysząc słowa jego przeciwko temu miejscu, i przeciwko obywatelom jego, a upokorzywszy się przedemną rozdarłeś szaty swe, i płakałeś przedemną, przetożem cię wysłuchał, mówi Pan;

我必使你平平安安地归到坟墓，到你列祖那里，我要降与这地和其上居民的一切灾祸，你也不致亲眼看见。』」他们就回覆王去了。

Oto ja cię zbiorę do ojców twoich, a będziesz włożony do grobu twego w pokoju, aby nie oglądały oczy twoje wszystkiego złego, które Ja przywiodę na to miejsce, i na obywateli jego. I odnieśli tę rzecz królowi.

王差遣人招聚犹大和耶路撒冷的众长老来。

Tedy posławszy król zgromadził wszystkich starszych z Judy i z Jeruzalemu.

王和犹大众人，与耶路撒冷的居民，并祭司利未人，以及所有的百姓，无论大小，都一同上到耶和华的殿；王就把殿里所得的约书念给他们听。

I wstąpił król do domu Pańskiego, i wszyscy mężowie Judzcy, i obywatele Jeruzalemscy, i kapłani i Lewitowie, i wszystek lud, od wielkiego aż do małego, i czytał gdy wszyscy słyszeli, wszystkie słowa ksiąg przymierza, które było znalezione w domu Pańskim.

王站在他的地位上，在耶和华面前立约，要尽心尽性地顺从耶和华，遵守他的诫命、法度、律例，成就这书上所记的约言；

Potem stojąc król na miejscu swem, uczynił przymierze przed Panem, że chce chodzić za Panem, i strzedz przykazań jego, i świadectw jego, i ustaw jego, ze wszystkiego serca swego i ze wszystkiej duszy swojej, i pełnić słowa przymierza tego, które było w onych księgach napisane.

又使住耶路撒冷和便雅悯的人都服从这约。于是耶路撒冷的居民都遵行他们列祖之　神的约。

I rozkazał stać w tem przymierzu wszystkim, którzy znalezieni byli w Jeruzalemie i w Benjaminie; i czynili obywatele Jeruzalemscy według przymierza Boga, Boga ojców swoich.

约西亚从以色列各处将一切可憎之物尽都除掉，使以色列境内的人都事奉耶和华─他们的　神。约西亚在世的日子，就跟从耶和华─他们列祖的　神，总不离开。

Tedy uprzątnął Jozyjasz wszystkie obrzydłości ze wszystkich krain synów Izraelskich, a przywiódł do tego wszystkich, którzy się znajdowali w Izraelu, aby służyli Panu, Bogu swemu. Po wszystkie dni jego nie odstąpili od naśladowania Pana, Boga ojców swoich.