I Kings 18

过了许久，到第三年，耶和华的话临到以利亚说：「你去，使亚哈得见你；我要降雨在地上。」

Potem po wielu dniach, mianowicie po onym roku trzecim, stało się słowo Pańskie do Elijasza, mówiąc: Idź, ukaż się Achabowi; bo spuszczę deszcz na ziemię.

以利亚就去，要使亚哈得见他。那时，撒马利亚有大饥荒；

Szedł tedy Elijasz, aby się ukazał Achabowi; a był głód gwałtowny w Samaryi.

亚哈将他的家宰俄巴底召了来。〈俄巴底甚是敬畏耶和华，

I zawołał Achab Abdyjasza, który był sprawcą domu jego. (A Abdyjasz się bardzo Pana bał;

耶洗别杀耶和华众先知的时候，俄巴底将一百个先知藏了，每五十人藏在一个洞里，拿饼和水供养他们。〉

Bo gdy mordowała Jezabel proroki Pańskie, tedy wziął Abdyjasz sto proroków, i skrył ich po pięćdziesiąt do jaskini, i żywił je chlebem i wodą.)

亚哈对俄巴底说：「我们走遍这地，到一切水泉旁和一切溪边，或者找得著青草，可以救活骡马，免得绝了牲畜。」

I rzekł Achab do Abdyjasza: Idź przez ziemię do wszystkich źródeł wód, i do wszystkich potoków, aza gdzie znajdziemy trawę, żebyśmy żywo zachowali konie i muły, i żebyśmy nie zgubili bydła.

于是二人分地游行，亚哈独走一路，俄巴底独走一路。

I rozdzielili sobie ziemię, którą przejść mieli. Achab sam szedł jedną drogą, Abdyjasz też szedł drugą drogą osobno.

俄巴底在路上恰与以利亚相遇，俄巴底认出他来，就俯伏在地，说：「你是我主以利亚不是？」

A gdy Abdyjasz był w drodze, oto się z nim Elijasz spotkał, który gdy go poznał, upadł na oblicze swoje, i rzekł: A tyżeś jest pan mój Elijasz?

回答说：「是。你去告诉你主人说，以利亚在这里。」

I odpowiedział mu: Jam jest. Idź, powiedz panu twemu: Oto Elijasz tu jest.

俄巴底说：「仆人有什么罪，你竟要将我交在亚哈手里，使他杀我呢？

Do którego on rzekł: Cóżem zgrzeszył, iż wydawasz sługę twego w ręce Achabowe, aby mię zabił?

我指著永生耶和华─你的　神起誓，无论哪一邦哪一国，我主都打发人去找你。若说你没有在那里，就必使那邦那国的人起誓说，实在是找不著你。

Jako żywy Pan, Bóg twój, że niemasz narodu, i królestwa, gdzieby nie posłał Pan mój, aby cię szukano; a gdy powiedziano, iż cię niemasz, tedy obowiązał przysięgą królestwa i narody, jako cię znaleść nie mogą.

现在你说，要去告诉你主人说，以利亚在这里；

A ty mi teraz mówisz: Idź, a powiedz panu twemu: Oto Elijasz.

恐怕我一离开你，耶和华的灵就提你到我所不知道的地方去。这样，我去告诉亚哈，他若找不著你，就必杀我；仆人却是自幼敬畏耶和华的。

I stałoby się, gdybym ja odszedł od ciebie, żeby cię Duch Pański zaniósł, gdziebym nie wiedział; a ja szedłszy opowiedziałbym Achabowi, a gdyby cię nie znalazł, zabiłby mię; a sługa twój boi się Pana od dzieciństwa swego.

耶洗别杀耶和华众先知的时候，我将耶和华的一百个先知藏了，每五十人藏在一个洞里，拿饼和水供养他们，岂没有人将这事告诉我主吗？

Azaż nie powiedziano panu memu, com uczynił, gdy mordowała Jezabel proroki Pańskie? żem skrył z proroków Pańskich sto mężów, po pięćdziesiąt mężów w jaskini, i żywiłem je chlebem i wodą?

现在你说，要去告诉你主人说，以利亚在这里，他必杀我。」

A ty teraz mówisz: Idź, powiedz panu twemu: Oto Elijasz; i zabije mię.

以利亚说：「我指著所事奉永生的万军之耶和华起誓，我今日必使亚哈得见我。」

I odpowiedział Elijasz: Jako żywy Pan zastępów, przed którego oblicznością stoję, że mu się dziś ukażę.

于是俄巴底去迎著亚哈，告诉他；亚哈就去迎著以利亚。

A tak szedł Abdyjasz przeciw Achabowi, i oznajmił mu to. Przetoż szedł Achab przeciw Elijaszowi.

亚哈见了以利亚，便说：「使以色列遭灾的就是你吗？」

A ujrzawszy Achab Elijasza, rzekł Achab do niego: Azaż nie ty jesteś, który czynisz zamięszanie w Izraelu?

以利亚说：「使以色列遭灾的不是我，乃是你和你父家；因为你们离弃耶和华的诫命，去随从巴力。

Na co mu odpowiedział: Nie jać czynię zamięszanie w Izraelu, ale ty i dom ojca twego, gdyż opuściwszy rozkazania Pańskie naśladujecie Baalów.

现在你当差遣人，招聚以色列众人和事奉巴力的那四百五十个先知，并耶洗别所供养事奉亚舍拉的那四百个先知，使他们都上迦密山去见我。」

Przetoż teraz poślij, a zbierz do mnie wszystkiego Izraela na górę Karmel, i proroków Baalowych cztery sta i pięćdziesiąt, przytem proroków gajowych cztery sta, którzy jadają z stołu Jezabeli.

亚哈就差遣人招聚以色列众人和先知都上迦密山。

Posłał tedy Achab do wszystkich synów Izraelskich, i zebrał te proroki na górę Karmel.

以利亚前来对众民说：「你们心持两意要到几时呢？若耶和华是　神，就当顺从耶和华；若巴力是　神，就当顺从巴力。众民一言不答。」

A przystąpiwszy Elijasz do wszystkiego ludu, rzekł: I długoż będziecie chramać na obie strony? Jeźli Pan jest Bogiem, idźcież za nim; a jeźli Baal, idźcież za nim. I nie odpowiedział mu lud i słowa.

以利亚对众民说：「作耶和华先知的只剩下我一个人；巴力的先知却有四百五十个人。

Tedy rzekł Elijasz do ludu: Jam tylko sam został prorok Pański; a proroków Baalowych cztery sta i pięćdziesiąt mężów.

当给我们两只牛犊，巴力的先知可以挑选一只，切成块子，放在柴上，不要点火；我也预备一只牛犊放在柴上，也不点火。

Niech nam dadzą dwóch cielców, a niech sobie obiorą cielca jednego, a porąbią go na sztuki, i włożą na drwa; ale ognia niech nie podkładają: ja też przygotuję drugiego cielca, którego włożę na drwa, a ognia nie podłożę.

你们求告你们神的名，我也求告耶和华的名。那降火显应的　神，就是　神。」众民回答说：「这话甚好。」

Potem wzywajcie imienia bogów waszych, a ja będę wzywał imienia Pańskiego, a Bóg, który się ozwie przez ogień, ten niech będzie Bogiem. Na co odpowiadając wszystek lud rzekł: Dobrześ powiedział.

以利亚对巴力的先知说：「你们既是人多，当先挑选一只牛犊，预备好了，就求告你们神的名，却不要点火。」

I rzekł Elijasz do proroków Baalowych: Obierzcie sobie cielca jednego, a zgotujcie go pierwej, bo was jest więcej; wzywajcież imienia bogów waszych, ale ognia nie podkładajcie.

他们将所得的牛犊预备好了，从早晨到午间，求告巴力的名说：「巴力啊，求你应允我们！」却没有声音，没有应允的。他们在所筑的坛四围踊跳。

A tak wzięli cielca, którego im dał, a zgotowawszy wzywali imienia Baalowego od poranku aż do południa, mówiąc: O Baalu, wysłuchaj nas! Ale nie było głosu, ani ktoby odpowiedział. I skakali koło ołtarza, który byli uczynili.

到了正午，以利亚嬉笑他们，说：「大声求告吧！因为他是神，他或默想，或走到一边，或行路，或睡觉，你们当叫醒他。」

A gdy było południe, naśmiewał się z nich Elijasz, mówiąc: Wołajcie większym głosem, ponieważ jest bóg; tylko że się albo zamyślił, albo jest zabawny, albo też jest w drodze; albo też śpi, aza ocuci.

他们大声求告，按著他们的规矩，用刀枪自割、自刺，直到身体流血。

A tak wołali głosem wielkim, i rzezali się według zwyczaju swego nożami i włóczenkami, aż się krwią oblewali.

从午后直到献晚祭的时候，他们狂呼乱叫，却没有声音，没有应允的，也没有理会的。

I stało się, gdy minęło południe, że prorokowali aż do czasu ofiarowania ofiary śniednej; ale nie było głosu, ani ktoby odpowiedział, ani ktoby wysłuchał.

以利亚对众民说：「你们到我这里来。」众民就到他那里。他便重修已经毁坏耶和华的坛。

Zatem rzekł Elijasz do wszystkiego ludu: Przystąpcie do mnie. I przystąpił wszystek lud do niego. Tedy naprawił ołtarz Pański, który był rozwalony.

以利亚照雅各子孙支派的数目，取了十二块石头（耶和华的话曾临到雅各说：「你的名要叫以色列」），

Albowiem wziął Elijasz dwanaście kamieni; (według liczby pokolenia synów Jakóbowych, do którego się stało słowo Pańskie, mówiąc: Izrael będzie imię twoje.)

用这些石头为耶和华的名筑一座坛，在坛的四围挖沟，可容谷种二细亚，

I zbudował z tego kamienia ołtarz w imię Pańskie, a uczynił około ołtarza szeroki rów, coby mógł dwie miary zboża wysiać.

又在坛上摆好了柴，把牛犊切成块子放在柴上，对众人说：「你们用四个桶盛满水，倒在燔祭和柴上」；

Potem ułożył drwa, i na sztuki porąbał cielca, i kładł go na drwa.

又说：「倒第二次。」他们就倒第二次；又说：「倒第三次。」他们就倒第三次。

I rzekł: Napełnijcie cztery wiadra wodą, a wylijcie na całopalenie i na drwa. Rzekł nadto: Powtórzcie, i powtórzyli; rzekł jeszcze: Uczyńcie po trzecie, i uczynili po trzecie,

水流在坛的四围，沟里也满了水。

Tak że płynęły wody około ołtarza, aż i rów był napełniony wodą.

到了献晚祭的时候，先知以利亚近前来，说：「亚伯拉罕、以撒、以色列的　神，耶和华啊，求你今日使人知道你是以色列的　神，也知道我是你的仆人，又是奉你的命行这一切事。

I stało się, gdy był czas sprawowania ofiary śniednej, przystąpił Elijasz prorok, i rzekł: Panie, Boże Abrahama, Izaaka, i Izraela! dziś niech poznają, żeś ty jest Bogiem w Izraelu, a jam sługa twój, a żem według słowa twego uczynił to wszystko.

耶和华啊，求你应允我，应允我！使这民知道你─耶和华是　神，又知道是你叫这民的心回转。」

Wysłuchaj mię Panie, wysłuchaj mię, aby poznał ten lud, żeś ty Panie jest Bogiem, gdybyś zaś nawrócił serca ich.

于是，耶和华降下火来，烧尽燔祭、木柴、石头、尘土，又烧干沟里的水。

Tedy spadł ogień Pański, i pożarł całopalenie, i drwa, i kamienie, i proch; a wodę, która była w rowie, wysuszył.

众民看见了，就俯伏在地，说：「耶和华是　神！耶和华是　神！」

Co gdy ujrzał wszystek lud, upadli na oblicze swe, i rzekli: Pan jest Bogiem, Panci jest Bogiem.

以利亚对他们说：「拿住巴力的先知，不容一人逃脱！」众人就拿住他们。以利亚带他们到基顺河边，在那里杀了他们。

Tedy rzekł Elijasz do nich: Pojmajcie proroki Baalowe, a żaden niech z nich nie uchodzi. I pojmano je. A tak odwiódł je Elijasz do potoku Cyson, i tamże je pobił.

以利亚对亚哈说：「你现在可以上去吃喝，因为有多雨的响声了。」

Potem rzekł Elijasz do Achaba: Idź, jedz, a pij; albowiem oto szum dżdżu wielkiego.

亚哈就上去吃喝。以利亚上了迦密山顶，屈身在地，将脸伏在两膝之中；

Tedy szedł Achab, aby jadł i pił; a Elijasz wstąpił na wierzch Karmelu, i położył się na ziemię, a włożył twarz swoję między kolana swoje.

对仆人说：「你上去，向海观看。」仆人就上去观看，说：「没有什么。」他说：「你再去观看。」如此七次。

Potem rzekł do sługi swego: Idź teraz, a spojrzyj ku morzu. Który poszedł, a spojrzawszy rzekł: Niemasz nic. Zasię rzekł: Idź, a wracaj się po siedm kroć.

第七次仆人说：「我看见有一小片云从海里上来，不过如人手那样大。」以利亚说：「你上去告诉亚哈，当套车下去，免得被雨阻挡。」

A za siódmym razem rzekł: Oto obłok mały jako dłoń człowiecza występuje z morza. Tedy on rzekł: Idź, a powiedz Achabowi: Zaprzęgaj, a ujeżdżaj, aby cię deszcz nie zastał.

霎时间，天因风云黑暗，降下大雨。亚哈就坐车往耶斯列去了。

I stało się między tem, że się niebiosa obłokami i wiatrem zaćmiły, skąd był deszcz wielki. A tak wsiadłszy Achab, jechał do Jezreela.

耶和华的灵【原文是手】降在以利亚身上，他就束上腰，奔在亚哈前头，直到耶斯列的城门。

A ręka Pańska była nad Elijaszem; i przepasał biodra swe, i bieżał przed Achabem, aż przyszedł do Jezreela.