Luke 8

过了不多日，耶稣周游各城各乡传道，宣讲　神国的福音。和他同去的有十二个门徒，

A muri tata iho ka haereere ano ia ki nga pa ki nga kainga, ka kauwhau, ka whakapuaki i te rongopai o te rangatiratanga o te Atua: i a ia hoki te tekau ma rua,

还有被恶鬼所附、被疾病所累、已经治好的几个妇女，内中有称为抹大拉的马利亚，曾有七个鬼从她身上赶出来，

Me etahi wahine kua oti nei te whakaora i nga wairua kino, i nga ngoikoretanga, ko Meri, e huaina ana ko Makarini, e whitu nei nga rewera i puta mai i roto i a ia,

又有希律的家宰苦撒的妻子约亚拿，并苏撒拿，和好些别的妇女，都是用自己的财物供给耶稣和门徒。

Ko Hoana hoki, ko te wahine a Kuha, a te kaiwhakahauhau a Herora, me Huhana, me te tokomaha noa atu; na ratou i mahi etahi o a ratou taonga hei mea ma ratou.

当许多人聚集、又有人从各城里出来见耶稣的时候，耶稣就用比喻说：

Na, ka rahi te hui i mine mai, a ka haere mai ki a ia o ia pa, o ia pa, ka korero kupu whakarite ia:

有一个撒种的出去撒种。撒的时候，有落在路旁的，被人践踏，天上的飞鸟又来吃尽了。

I haere atu te kairui ki te rui i tana purapura: a, i a ia e rui ana, ka ngahoro etahi ki te taha o te ara; a takahia ana ki raro, kainga ake e nga manu o te rangi.

有落在磐石上的，一出来就枯干了，因为得不著滋润。

Ko etahi i ngahoro ki runga ki te toka; ko te tupunga ake, kua maroke, kahore hoki he makuku.

有落在荆棘里的，荆棘一同生长，把它挤住了。

Ko etahi i ngahoro ki roto ki nga tataramoa; a tupu tahi ana nga tataramoa, kowaowaotia iho.

又有落在好土里的，生长起来，结实百倍。耶稣说了这些话，就大声说：有耳可听的，就应当听！

Ko etahi i ngahoro ki te oneone pai; tupu ana, tatakirau nga hua. Ka mutu enei korero, ka karanga ia, Ko ia he taringa ona hei whakarongo, kia rongo ia.

门徒问耶稣说：这比喻是什么意思呢？

Na ka ui ana akonga ki a ia, ka mea, he aha te tikanga o tenei kupu whakarite?

他说：　神国的奥祕只叫你们知道；至于别人，就用比喻，叫他们看也看不见，听也听不明。

Ka mea ia, Kua hoatu ki a koutou te matauranga ki nga mea ngaro o te rangatiratanga o te Atua: ki era atu ia, he whakarite nga kupu: kia kite ai ratou, a e kore e kite, kia rongo ai, a kore ake e matau.

这比喻乃是这样：种子就是　神的道。

Na, tenei te kupu whakarite: Ko te purapura ko te kupu a te Atua.

那些在路旁的，就是人听了道，随后魔鬼来，从他们心里把道夺去，恐怕他们信了得救。

Ko era i te huarahi, ko nga kaiwhakarongo; me i reira ka haere mai te rewera, ka kapo i te kupu i roto i o ratou ngakau, kei whakapono ratou, a ka ora.

那些在磐石上的，就是人听道，欢喜领受，但心中没有根，不过暂时相信，及至遇见试炼就退后了。

Ko era i runga i te toka ko te hunga i tango i te kupu me te hari ano i to ratou rongonga; otira kahore o ratou pakiaka, ka whakapono mo te wa poto nei, a i te wa o te whakamatautau ka taka atu.

那落在荆棘里的，就是人听了道，走开以后，被今生的思虑、钱财、宴乐挤住了，便结不出成熟的子粒来。

Ko tera i ngahoro ki roto ki nga tataramoa, ko te hunga e whakarongo ana, a, ko te haerenga atu, ka kowaowaotia e nga manukanuka, e nga taonga, e nga whakaahuareka o te ao, a hore ake e pakari o ratou hua.

那落在好土里的，就是人听了道，持守在诚实善良的心里，并且忍耐著结实。

Ko tera i te oneone pai, ko te hunga e tika ana, e pai ana te ngakau, i te rongonga i te kupu, ka pupuri, a hua ana nga hua i runga i te manawanui.

没有人点灯用器皿盖上，或放在床底下，乃是放在灯台上，叫进来的人看见亮光。

E kore e tahuna te rama e tetahi, e hipokina ki te oko, e waiho ranei i raro i te moenga; engari ka whakaturia ki runga ki te turanga, kia kitea ai te marama e te hunga e tomo ana.

因为掩藏的事没有不显出来的；隐瞒的事没有不露出来被人知道的。

E kore hoki tetahi mea i huna, e mahue te whakakite; e kore ano tetahi mea i ngaro, e mahue te mohio, te puta hoki ki te marama.

所以，你们应当小心怎样听；因为凡有的，还要加给他；凡没有的，连他自以为有的，也要夺去。

Na reira kia tupato ta koutou whakarongo: ki te whai mea hoki tetahi, ka hoatu ano ki a ia; ki te kahore he mea a tetahi, ko te mea i mahara ai ia nana ake, ka tangohia i a ia.

耶稣的母亲和他弟兄来了，因为人多，不得到他跟前。

Na ka haere mai ki a ia tona whaea me ona teina, otira kahore ratou i ahei te tutuki mai ki a ia, i te pipiri o te tangata.

有人告诉他说：你母亲和你弟兄站在外边，要见你。

Na ka korerotia ki a ia, Ko tou whaea me ou teina te tu mai nei i waho, e mea ana kia kite i a koe.

耶稣回答说：听了　神之道而遵行的人就是我的母亲，我的弟兄了。

Otira ka whakahoki ia, ka mea ki a ratou, Ko enei, e whakarongo nei, a e mahi nei i te kupu a te Atua, toku whaea me oku teina.

有一天，耶稣和门徒上了船，对门徒说：我们可以渡到湖那边去。他们就开了船。

Na i tetahi o aua ra ka eke ia, ratou ko ana akonga ki te kaipuke: a ka mea ia ki a ratou, Tatou ka whakawhiti ki tawahi o te roto. Na rere ana ratou.

正行的时候，耶稣睡著了。湖上忽然起了暴风，船将满了水，甚是危险。

Otira i a ratou e rere ana, ka moe ia: na ko te putanga o tetahi hau, he tupuhi, ki te roto; a ka tomo ratou, tata pu te totohu.

门徒来叫醒了他，说：夫子！夫子！我们丧命啦！耶稣醒了，斥责那狂风大浪；风浪就止住，平静了。

Na ka haere ratou, ka whakaara i a ia, ka mea, E kara, e kara, ka mate tatou. Na ka ara ia, a riria ana e ia te hau, me te ngaru o te moana: a mutu iho, na kua marino.

耶稣对他们说：你们的信心在那里呢？他们又惧怕又希奇，彼此说：这到底是谁？他吩咐风和水，连风和水也听从他了。

Na ka mea ia ki a ratou, Kei hea to koutou whakapono? Mataku ana ratou, miharo ana, ka mea ki a ratou ano, Ko wai ra tenei, ka tapa nei ki nga hau, ki te moana, a rongo rawa ki a ia?

他们到了格拉森（有古卷：加大拉）人的地方，就是加利利的对面。

na ka tae ratou ki te whenua o nga Kararini, ki tawahi atu o Kariri.

耶稣上了岸，就有城里一个被鬼附著的人迎面而来。这个人许久不穿衣服，不住房子，只住在坟茔里。

A, no tona haerenga atu ki uta, ka tutaki ki a ia he tangata no te pa, he rewera ona, he roa kahore ano i mau kakahu, kihai ano i noho i roto i te whare, engari ki nga urupa.

他见了耶稣，就俯伏在他面前，大声喊叫，说：至高　神的儿子耶稣，我与你有什么相干？求你不要叫我受苦！

A, i tona kitenga i a Ihu, ka karanga, ka takoto ki tona aroaro, he nui tona reo ki te mea, he aha taku ki a koe e Ihu, e te Tama a te Atua, a te Runga Rawa? E, kaua ra ahau e whakamamaetia.

是因耶稣曾吩咐污鬼从那人身上出来。原来这鬼屡次抓住他；他常被人看守，又被铁鍊和脚镣捆锁，他竟把锁鍊挣断，被鬼赶到旷野去。

I mea hoki ia ki te wairua poke kia puta i taua tangata. He maha hoki nga wa i hopukia ai ia e ia; e tiakina ana hoki ia, he mea here ki nga mekameka, ki nga here waewae; heoi motumotuhia ana e ia nga here, a aia ana ia e te rewera ki te koraha.

耶稣问他说：你名叫什么？他说：我名叫群；这是因为附著他的鬼多。

Na ka ui a Ihu ki a ia, Ko wai tou ingoa? Ka mea ia, Ko Rihiona; he tokomaha hoki nga rewera i tomo ki roto ki a ia.

鬼就央求耶稣，不要吩咐他们到无底坑里去。

Katahi ka inoi ratou ki a ia kia kaua ratou e tonoa e ia kia haere ki te hohonu.

那里有一大群猪在山上吃食。鬼央求耶稣，准他们进入猪里去。耶稣准了他们，

Na i reira tetahi kahui poaka maha e kai ana i runga i te maunga: a ka inoi ratou ki a ia kia tukua ratou kia tomo ki aua poaka. A tukua ana ratou.

鬼就从那人出来，进入猪里去。于是那群猪闯下山崖，投在湖里淹死了。

A, ko te putanga o aua rewera i roto i te tangata, ka tomo ki roto ki nga poaka: na ko te tino rerenga o te kahui ra te pari ki te moana, a paremo iho.

放猪的看见这事就逃跑了，去告诉城里和乡下的人。

A, no ka kite nga kaiwhangai i taua mea i meatia, ka whati, ka haere ka korero ki te pa, ki aua whenua hoki.

众人出来要看是什么事；到了耶稣那里，看见鬼所离开的那人，坐在耶稣脚前，穿著衣服，心里明白过来，他们就害怕。

Na ka haere ratou kia kite i taua mea i meatia; a, i to ratou taenga mai ki a Ihu, ka kite i te tangata i puta nei nga rewera i roto i a ia, kua oti te whakakakahu, kua tika ona whakaaro, e noho ana i nga waewae o Ihu: a ka mataku ratou.

看见这事的便将被鬼附著的人怎么得救告诉他们。

A, korerotia ana ki a ratou e te hunga i kite, te whakaoranga o te tangata i nga rewera.

格拉森四围的人，因为害怕得很，都求耶稣离开他们；耶稣就上船回去了。

Na ka mea te huihui katoa o nga kainga patata o nga Kararini kia mawehe atu ia i a ratou; i mataku whakaharahara hoki ratou: a eke ana ia ki te kaipuke, hoki ana.

鬼所离开的那人恳求和耶稣同在；耶稣却打发他回去，说：

Otira ka inoi ki a ia te tangata i puta ra nga rewera i roto i a ia, kia waiho ia hei hoa mona: heoi ka tono atu a Ihu i a ia, ka mea,

你回家去，传说　神为你作了何等大的事。他就去，满城里传扬耶稣为他作了何等大的事。

Hoki atu ki tou whare, korerotia nga mea nui kua meinga nei e te Atua ki a koe. na haere ana ia, korerotia ana ki te pa katoa nga mea nui i mea ai a Ihu ki a ia.

耶稣回来的时候，众人迎接他，因为他们都等候他。

A, i a Ihu i hoki ai, ka koa te mano; i te tatari katoa hoki ratou ki a ia.

有一个管会堂的，名叫睚鲁，来俯伏在耶稣脚前，求耶稣到他家里去；

Na ka haere mai tetahi tangata, ko Hairuha te ingoa, he rangatira no te whare karakia; a takoto ana ki nga waewae o Ihu, ka inoi ki a ia kia tomo ki tona whare:

因他有一个独生女儿，约有十二岁，快要死了。耶稣去的时候，众人拥挤他。

Kotahi tana tamahine, he huatahi kei te tekau ma rua ona tau, na, e whakahemohemo ana. Na, i tona haerenga atu, ka popo nga mano ki a ia.

有一个女人，患了十二年的血漏，在医生手里花尽了他一切养生的，并没有一人能医好他。

Na tera tetahi wahine e mate ana i te pakaruhanga toto, tekau ma rua nga tau, a poto katoa tona oranga ki nga rata, kihai rawa i taea te whakaora e tetahi.

他来到耶稣背后，摸他的衣裳䍁子，血漏立刻就止住了。

Ka haere ia i muri i a ia, ka pa ki te taniko o tona kakahu: a mutu iho te rere o ona toto.

耶稣说：摸我的是谁？众人都不承认。彼得和同行的人都说：夫子，众人拥拥挤挤紧靠著你。（有古卷在此有：你还问摸我的是谁吗？）

Na ka mea a Ihu, Ko wai tenei kua pa nei ki ahau? A, no ka whakakahore katoa, ka mea a Pita ratou ko ona hoa, E kara, e pipiri ana nga mano ki a koe, e tutetute ana, ka mea koe, ko wai e pa ki ahau?

耶稣说：总有人摸我，因我觉得有能力从我身上出去。

Otira i mea a Ihu, Ehara, kua pa tetahi ki ahau: e mohio ana ahau, kua puta atu he mana i ahau.

那女人知道不能隐藏，就战战兢兢的来俯伏在耶稣脚前，把摸他的缘故和怎样立刻得好了，当著众人都说出来。

A, no te kitenga o te wahine kihai ia i ngaro, haere wiri ana, takoto ana i tona aroaro, korerotia ana e ia ki a ia i te aroaro o te iwi katoa te take i pa ai ia ki a ia, me te hohoro o tona oranga.

耶稣对他说：女儿，你的信救了你；平平安安的去吧！

Na ka mea ia ki a ia, E ko, na tou whakapono koe i ora ai; haere marie.

还说话的时候，有人从管会堂的家里来，说：你的女儿死了，不要劳动夫子。

I a ia ano e korero ana, ka haere mai tetahi i te whare o te rangatira o te whare karakia, ka mea ki a ia, Kua mate tau tamahine; kaua e whakararuraru i te Kaiwhakaako.

耶稣听见就对他说：不要怕，只要信！你的女儿就必得救。

Otiia, i te rongonga o Ihu, ka whakahoki ki a ia, ka mea, Kaua e mataku: ko te whakapono ia kia whakapono, a ka ora ia.

耶稣到了他的家，除了彼得、约翰、雅各，和女儿的父母，不许别人同他进去。

A, i tona tomokanga ki te whare, kihai tetahi i tukua e ia ki tapoko, ko Pita anake, ko Hemi, ko Hoani, me te papa raua ko te whaea o te kotiro.

众人都为这女儿哀哭捶胸。耶稣说：不要哭。她不是死了，是睡著了。

E tangi ana ratou katoa, e aue ana mona. Na ka mea ia, Kaua e tangi; kahore ia i mate, engari e moe ana.

他们晓得女儿已经死了，就嗤笑耶稣。

A kataina iho ia e ratou, i mohio hoki ratou kua mate ia.

耶稣拉著她的手，呼叫说：女儿，起来吧！

Otira ka mau ia ki tona ringa, ka karanga, ka mea, E ko, e ara.

她的灵魂便回来，她就立刻起来了。耶稣吩咐给她东西吃。

Na hoki mai ana tona wairua, a whakatika tonu ake ia: na ka whakahautia e ia kia hoatu he kai mana.

他的父母惊奇得很；耶稣嘱咐他们，不要把所作的事告诉人。

A, miharo tonu ona matua: na ka whakatupato ia i a ratou kia kaua e korerotia taua meatanga ki tetahi.