Matthew 13

当那一天，耶稣从房子里出来，坐在海边。

Ary tamin'izany andro izany dia nivoaka avy tao an-trano Jesosy ka nipetraka teo amoron'ny ranomasina.

有许多人到他那里聚集，他只得上船坐下，众人都站在岸上。

Ary nisy vahoaka betsaka tafangona teo aminy, dia niditra teo an-tsambokely Izy ka nipetraka; ary ny vahoaka rehetra kosa dia teny amoron-dranomasina.

他用比喻对他们讲许多道理，说：有一个撒种的出去撒种；

Ary nilaza zavatra maro taminy tamin'ny fanoharana Izy ka nanao hoe: Indro, nivoaka ny mpamafy mba hamafy;

撒的时候，有落在路旁的，飞鸟来吃尽了；

ary raha namafy izy, ny sasany dia voafafy teny amoron-dalana; dia avy ny vorona ka nandany azy.

有落在土浅石头地上的，土既不深，发苗最快，

Ary ny sasany dia voafafy teny amin'ny tany marivo ambony vatolampy; dia nalaky nitrebona ireny, satria tsy nisy tany lalina.

日头出来一晒，因为没有根，就枯干了；

Fa rehefa niposaka ny masoandro, dia nalazo ireny, ary satria tsy nanam-paka, dia maty izy.

有落在荆棘里的，荆棘长起来，把它挤住了；

Ary ny sasany dia voafafy teny amin'ny tsilo; ary ny tsilo naniry ka nangeja azy.

又有落在好土里的，就结实，有一百倍的，有六十倍的，有三十倍的。

Ary ny sasany dia voafafy teny amin'ny tany tsara, dia namoa: ny sasany avy zato heny, ary ny sasany avy enim-polo heny, ary ny sasany avy telo-polo heny.

有耳可听的，就应当听！

Izay manan-tsofina, aoka izy hihaino.

门徒进前来，问耶稣说：对众人讲话，为什么用比喻呢？

Ary dia nanatona ny mpianany ka nanao taminy hoe: Nahoana no fanoharana no itenenanao aminy?

耶稣回答说：因为天国的奥祕只叫你们知道，不叫他们知道。

Ary namaly Izy ka nanao taminy hoe: Satria ianareo no navela hahalala ny zava-miafina ny amin'ny fanjakan'ny lanitra, fa ireny kosa tsy mba navela.

凡有的，还要加给他，叫他有余；凡没有的，连他所有的，也要夺去。

Fa izay manana no homena, ka hanana be dia be izy; fa izay tsy manana kosa, na izay ananany aza dia hesorina aminy.

所以我用比喻对他们讲，是因他们看也看不见，听也听不见，也不明白。

Ary noho izany dia fanoharana no itenenako aminy: satria mijery izy, fa tsy mahita; ary mandre izy, fa tsy mihaino, na mahalala.

在他们身上，正应了以赛亚的预言，说：你们听是要听见，却不明白；看是要看见，却不晓得；

Dia tanteraka aminy ny faminanian'Isaia, izay manao hoe: Handre mandrakariva ihany ianareo, fa tsy hahafantatra: Ary hijery mandrakariva ihany ianareo, fa tsy hahita;

因为这百姓油蒙了心，耳朵发沉，眼睛闭著，恐怕眼睛看见，耳朵听见，心里明白，回转过来，我就医治他们。

Fa efa adala ny fon'izao olona izao. Ary efa lalodalovana ny sofiny, Ary efa nakimpiny ny masony, Fandrao hahita ny masony, Sy handre ny sofiny, Ka hahalala ny fony, Dia hibebaka izy, Ka hahasitrana azy Aho. (Isa. 6. 9, 10).

但你们的眼睛是有福的，因为看见了；你们的耳朵也是有福的，因为听见了。

Fa sambatra ny masonareo, fa mahita, ary ny sofinareo, fa mandre.

我实在告诉你们，从前有许多先知和义人要看你们所看的，却没有看见，要听你们所听的，却没有听见。

Fa lazaiko aminareo marina tokoa fa maro ny mpaminany sy ny olona marina naniry hahita izay hitanareo, nefa tsy mba nahita; ary naniry handre izay renareo, nefa tsy mba nandre.

所以，你们当听这撒种的比喻。

Koa amin'izany dia henoinareo ny fanoharana ny amin'ny mpamafy:

凡听见天国道理不明白的，那恶者就来，把所撒在他心里的夺了去；这就是撒在路旁的了。

Raha misy mandre ny tenin'ny fanjakana, fa tsy mahalala, dia avy ilay ratsy ka manaisotra izay nafafy tao am-pony. Dia izany no ilay nafafy teny amoron-dalana.

撒在石头地上的，就是人听了道，当下欢喜领受，

Fa ilay nafafy teny amin'ny tany marivo ambony vatolampy dia izay mandre ny teny ka malaky mandray azy amin'ny hafaliana;

只因心里没有根，不过是暂时的，及至为道遭了患难，或是受了逼迫，立刻就跌倒了。

nefa tsy manam-paka ao anatiny izy, fa maharitra vetivety foana; koa raha avy izay fahoriana na fanenjehana noho ny teny, dia malaky tafintohina izy.

撒在荆棘里的，就是人听了道，后来有世上的思虑、钱财的迷惑把道挤住了，不能结实。

Ary ilay nafafy teny amin'ny tsilo dia izay mandre ny teny ary ny fiahiahiana izao fiainana izao sy ny fitaky ny harena mangeja ny teny, ka dia tsy mamoa izy.

撒在好地上的，就是人听道明白了，后来结实，有一百倍的，有六十倍的，有三十倍的。

Fa ilay nafafy teny amin'ny tany tsara kosa dia izay mandre ny teny ka mahalala; dia izy no mamoa ka vokatra: ny sasany avy zato heny ary ny sasany avy enim-polo heny, ary ny sasany avy telo-polo heny.

耶稣又设个比喻对他们说：天国好像人撒好种在田里，

Ary nanao fanoharana hafa koa taminy Izy ka nanao hoe: Ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny lehilahy anankiray izay namafy voa tsara tany an-tanimbariny;

及至人睡觉的时候，有仇敌来，将稗子撒在麦子里就走了。

fa raha natory ny olona, dia avy ny fahavalony ka namafy voan-tsimparifary teny amin'ny vary, dia lasa nandeha.

到长苗吐穗的时候，稗子也显出来。

Ary rehefa naniry ny vary ka niteraka dia niposaka koa ny tsimparifary.

田主的仆人来告诉他说：主啊，你不是撒好种在田里吗？从那里来的稗子呢？

Dia avy ny mpanompon-dralehilahy ka nanao taminy hoe: Tompoko, tsy voa tsara va no nafafinao tany an-tanimbarinao? koa avy taiza kosa ny tsimparifary? Dia hoy izy taminy:

主人说：这是仇敌做的。仆人说：你要我们去薅出来吗？

Fahavalo no nanao izany. Ary ny mpanompony nanao taminy hoe: Koa tianao va handehananay hanongotra sy hanangona azy?

主人说：不必，恐怕薅稗子，连麦子也拔出来。

Fa hoy izy: Tsia, fandrao, raha manongotra ny tsimparifary ianareo, dia hongotanareo miaraka aminy koa ny vary.

容这两样一齐长，等著收割。当收割的时候，我要对收割的人说，先将稗子薅出来，捆成捆，留著烧；惟有麦子要收在仓里。

Aoka ihany hiara-maniry izy roroa ambara-pihavin'ny fararano; ary amin'ny fararano dia holazaiko amin'ny mpijinja hoe: Angony aloha ny tsimparifary, ka ataovy amboarany mba hodorana; fa ny vary dia taomy ho any an-tsompitro.

他又设个比喻对他们说：天国好像一粒芥菜种，有人拿去种在田里。

Ary nanao fanoharana hafa koa taminy Izy ka nanao hoe: Ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny voan-tsinapy izay nalain'olona ka nafafiny tany an-tsahany;

这原是百种里最小的，等到长起来，却比各样的菜都大，且成了树，天上的飞鸟来宿在它的枝上。

fa kely noho ny voa rehetra izy, kanefa rehefa maniry, dia lehibe noho ny anana ka tonga hazo, dia avy ny voro-manidina ka mitoetra ao amin'ny rantsany.

他又对他们讲个比喻说：天国好像面酵，有妇人拿来，藏在三斗面里，直等全团都发起来。

Ary nanao fanoharana hafa koa taminy Izy hoe: Ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny masirasira, izay nalain'ny vehivavy anankiray ka nataony tao amin'ny koba intelon'ny famarana, mandra-pahazon'ny masirasira azy rehetra.

这都是耶稣用比喻对众人说的话；若不用比喻，就不对他们说什么。

Fanoharana no nilazan'i Jesosy izany zavatra rehetra izany tamin'ny vahoaka, ary tsy nisy nolazainy taminy, afa-tsy tamin'ny fanoharana,

这是要应验先知的话，说：我要开口用比喻，把创世以来所隐藏的事发明出来。

mba hahatanteraka izay nampilazaina ny mpaminany hoe: Hiloa-bava hilaza fanoharana Aho; Hanambara zavatra izay nafenina hatrizay nanorenana izao tontolo izao Aho (Sal. 78. 2).

当下，耶稣离开众人，进了房子。他的门徒进前来，说：请把田间稗子的比喻讲给我们听。

Ary rehefa nampody ny vahoaka Jesosy, dia niditra tao an-trano Izy, ary ny mpianany nankao aminy ka nanao hoe: Lazao aminay ny hevitry ny fanoharana ny amin'ny tsimparifary tany an-tanimbary.

他回答说：那撒好种的就是人子；

Ary namaly Izy ka nanao hoe: Ny mpamafy ny voa tsara dia ny Zanak'olona;

田地就是世界；好种就是天国之子；稗子就是那恶者之子；

ny tanimbary dia izao tontolo izao; ny voa tsara dia ny zanaky ny fanjakana; ny tsimparifary dia ny zanak'ilay ratsy;

撒稗子的仇敌就是魔鬼；收割的时候就是世界的末了；收割的人就是天使。

ny fahavalo izay namafy izany dia ny devoly; ny fararano dia ny fahataperan'izao tontolo izao; ary ny mpijinja dia anjely.

将稗子薅出来用火焚烧，世界的末了也要如此。

Koa tahaka ny anangonana ny tsimparifary sy andoroana azy amin'ny afo, dia toy izany no hatao amin'ny fahataperan'izao tontolo izao.

人子要差遣使者，把一切叫人跌倒的和作恶的，从他国里挑出来，

Ny Zanak'olona haniraka ny anjeliny, ary ireny dia hanangona ka hamoaka amin'ny fanjakany ny zavatra mahatafintohina rehetra mbamin'izay manao meloka,

丢在火炉里；在那里必要哀哭切齿了。

dia hanipy azy any amin'ny fandoroana lehibe mirehitra afo izy; any no hisy ny fitomaniana sy ny fikitroha-nify.

那时，义人在他们父的国里，要发出光来，像太阳一样。有耳可听的，就应当听！

Ary amin'izany ny marina dia hamirapiratra tahaka ny masoandro any amin'ny fanjakan'ny Rainy. Izay manan-tsofina, aoka izy hihaino.

天国好像宝贝藏在地里，人遇见了就把它藏起来，欢欢喜喜的去变卖一切所有的，买这块地。

Ary ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny harena nafenina tany an-tsaha, izay hitan'olona, ka dia nafeniny; ary noho ny hafaliany dia lasa nandeha izy ka nivarotra ny fananany rehetra, dia nividy izany saha izany.

天国又好像买卖人寻找好珠子，

Ary koa, ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny mpandranto anankiray izay nikatsaka vato soa;

遇见一颗重价的珠子，就去变卖他一切所有的，买了这颗珠子。

ary rehefa nahita vato soa iray saro-bidy izy, dia lasa nivarotra ny fananany rehetra ka nividy azy.

天国又好像网撒在海里，聚拢各样水族，

Ary koa, ny fanjakan'ny lanitra dia tahaka ny harato-tarihina, izay nalatsaka tao amin'ny ranomasina ka nahavory ny samy hafa karazana rehetra;

网既满了，人就拉上岸来，坐下，拣好的收在器具里，将不好的丢弃了。

ary rehefa feno izany, dia notarihiny ho eny an-tanety, dia nipetraka ny olona ka nifantina ny tsara hataony ao an-karona, fa ny ratsy nariany.

世界的末了也要这样。天使要出来，从义人中把恶人分别出来，

Dia tahaka izany no hatao amin'ny fahataperan'izao tontolo izao; hivoaka ny anjely ka hanavaka ny ratsy fanahy hisaraka amin'ny marina,

丢在火炉里；在那里必要哀哭切齿了。

dia hatsipiny any amin'ny fandoroana lehibe mirehitra afo izy; any no hisy ny fitomaniana sy ny fikitroha-nify.

耶稣说：这一切的话你们都明白了吗？他们说：我们明白了。

Efa azonareo va izany rehetra izany? Hoy ireo taminy: Eny.

他说：凡文士受教作天国的门徒，就像一个家主从他库里拿出新旧的东西来。

Dia hoy Izy taminy: Koa amin'izany ary ny mpanora-dalàna rehetra izay nampianarina ho amin'ny fanjakan'ny lanitra dia samy tahaka ny tompon-trano, izay mamoaka avy amin'ny firaketany zava-baovao sy ela.

耶稣说完了这些比喻，就离开那里，

Ary rehefa vitan'i Jesosy ireo fanoharana ireo, dia niala teo Izy.

来到自己的家乡，在会堂里教训人，甚至他们都希奇，说：这人从那里有这等智慧和异能呢？

Ary nony tonga tany amin'ny taniny Izy, dia nampianatra ny olona tao amin'ny synagoga, ary talanjona ny olona ka nanao hoe: Avy taiza re no nahazoan'ilehity izany fahendrena sy asa lehibe izany?

这不是木匠的儿子吗？他母亲不是叫马利亚吗？他弟兄们不是叫雅各、约西（有古卷：约瑟）、西门、犹大吗？

Tsy Ilehity va ilay Zanaky ny mpandrafitra? Tsy Maria va no anaran'ny reniny? Ary tsy Jakoba sy Josefa sy Simona ary Jodasy va no rahalahiny?

他妹妹们不是都在我们这里吗？这人从那里有这一切的事呢？

Ary ny anabaviny, moa tsy eto amintsika avokoa va izy? Koa avy taiza no nahazoan'ilehity izany zavatra rehetra izany?

他们就厌弃他（厌弃他：原文是因他跌倒）。耶稣对他们说：大凡先知，除了本地本家之外，没有不被人尊敬的。

Ary tafintohina taminy izy. Fa hoy Jesosy taminy: Tsy misy mpaminany tsy hajaina, afa-tsy amin'ny taniny sy ny mpianakaviny ihany.

耶稣因为他们不信，就在那里不多行异能了。

Ary tsy nanao asa lehibe maro teo Izy noho ny tsi-finoan'ireo.