Proverbs 6

Сине мой, ако си станал поръчител за ближния си, или си дал гаранция за някой чужд,

Oğlum, eğer birine kefil oldunsa, Onun borcunu yüklendinse,

впримчил си се с думите на устата си, уловил си се с думите на устата си,

Düştünse tuzağa kendi sözlerinle, Ağzının sözleriyle yakalandınsa,

тогава, сине мой, направи това и се избави, тъй като си паднал в ръката на ближния си — иди, втурни се и настоявай пред ближния си,

O kişinin eline düştün demektir. Oğlum, şunu yap ve kendini kurtar: Git, yere kapan onun önünde, Ona yalvar yakar.

не давай сън на очите си, нито дрямка на клепачите си,

Gözlerine uyku girmesin, Ağırlaşmasın göz kapakların.

избави се като сърна от ръката на ловеца и като птица от ръката на птицеловеца.

Avcının elinden ceylan gibi, Kuşbazın elinden kuş gibi kurtar kendini.

Иди при мравката, ленивецо, виж пътищата й и стани мъдър.

Ey tembel kişi, git, karıncalara bak, Onların yaşamından bilgelik öğren.

Тя, без да има началник, надзирател или управител,

Başkanları, önderleri ya da yöneticileri olmadığı halde,

приготвя хляба си през лятото, събира храната си в жетва.

Yazın erzaklarını biriktirirler, Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.

Докога ще лежиш, ленивецо? Кога ще станеш от съня си?

Ne zamana dek yatacaksın, ey tembel kişi? Ne zaman kalkacaksın uykundan?

Малко спане, малко дрямка, малко сгъване на ръце за сън,

[] “Biraz kestireyim, biraz uyuklayayım, Ellerimi kavuşturup şöyle bir uyuyayım” demeye kalmadan,

и беднотията ти ще дойде като разбойник и нуждата ти — като въоръжен мъж.

Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akıncı gibi gelir üzerine.

Негоден човек, нечестив човек е онзи, който ходи с лъжлива уста,

Ağzında yalanla dolaşan kişi, Soysuz ve fesatçıdır.

намига с очите си, дава знаци с краката си, сочи с пръстите си.

Göz kırpar, bir sürü ayak oyunu, El kol hareketleri yapar,

Измами са в сърцето му, крои зло по всяко време, сее раздори,

Ahlaksız yüreğinde kötülük tasarlar, Çekişmeler yaratır durmadan.

затова гибелта му ще дойде внезапно, изведнъж ще се съкруши, и то без изцеление.

Bu yüzden ansızın yıkıma uğrayacak, Birdenbire çaresizce yok olacak.

Шест неща мрази ГОСПОД, и дори седем са мерзост за душата Му:

RAB’bin nefret ettiği altı şey, İğrendiği yedi şey vardır:

надменни очи, лъжлив език и ръце, които проливат невинна кръв,

Gururlu gözler, Yalancı dil, Suçsuz kanı döken eller,

сърце, което крои зли планове, крака, които бързо тичат към зло,

Düzenbaz yürek, Kötülüğe seğirten ayaklar,

лъжесвидетел, който говори лъжа, и такъв, който сее раздори между братя.

Yalan soluyan yalancı tanık Ve kardeşler arasında çekişme yaratan kişi.

Сине мой, пази заповедта на баща си и не отхвърляй закона на майка си.

Oğlum, babanın buyruklarına uy, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.

Вържи ги завинаги за сърцето си, увий ги около шията си.

Bunlar sürekli yüreğinin bağı olsun, Tak onları boynuna.

Когато ходиш, ще те води, когато спиш, ще те пази, когато се събудиш, ще разговаря с теб.

Yolunda sana rehber olacak, Seni koruyacaklar yattığın zaman; Söyleşecekler seninle uyandığında.

Защото заповедта е светилник и законът — светлина, и поучителните изобличения са път на живот,

Bu buyruklar sana çıra, Öğretilenler ışıktır. Eğitici uyarılar yaşam yolunu gösterir.

за да те пазят от злата жена, от ласкателния език на чужденката.

Seni kötü kadından, Başka birinin karısının yaltaklanan dilinden Koruyacak olan bunlardır.

Не пожелавай красотата й в сърцето си и да не те улови с миглите си,

Böyle kadınların güzelliği seni ayartmasın, Bakışları seni tutsak etmesin.

защото заради блудна жена човек изпада до парче хляб и жена на друг мъж лови скъпоценната душа.

Çünkü fahişe yüzünden insan bir lokma ekmeğe muhtaç kalır, Başkasının karısıyla yatmak da kişinin canına mal olur.

Може ли някой да вземе огън в пазвата си и дрехите му да не изгорят?

İnsan koynuna ateş alır da, Giysisi yanmaz mı?

Може ли някой да ходи по разпалени въглища и краката му да не обгорят?

Korlar üzerinde yürür de, Ayakları kavrulmaz mı?

Така е и с онзи, който влиза при жената на ближния си — който се докосне до нея, няма да бъде невинен.

Başkasının karısıyla yatan adamın durumu budur. Böyle bir ilişkiye giren cezasız kalmaz.

Крадецът не бива презиран, ако краде, за да насити душата си, когато е гладен,

Aç hırsız karnını doyurmak için çalıyorsa, Kimse onu hor görmez.

но ако бъде уловен, трябва да възстанови седмократно, трябва да даде целия имот на къщата си.

Ama yakalanırsa, çaldığının yedi katını ödemek zorunda; Varını yoğunu vermek anlamına gelse bile.

Онзи, който прелюбодейства с жена, е лишен от ум. Който прави това, погубва собствената си душа.

Zina eden adam sağduyudan yoksundur. Yaptıklarıyla kendini yok eder.

Рани и срам ще намери и позорът му няма да се изличи,

Payına düşen dayak ve onursuzluktur, Asla kurtulamaz utançtan.

защото ревността събужда яростта на мъжа и той няма да пожали в деня на отмъщението.

Çünkü kıskançlık kocanın öfkesini azdırır, Öç alırken acımasız olur.

Няма да приеме никакъв откуп и няма да се умилостиви, ако и да умножаваш даровете.

Hiçbir fidye kabul etmez, Gönlünü alamazsın armağanların çokluğuyla.