Proverbs 27

Не се хвали с утрешния ден, защото не знаеш какво ще роди денят.

دربارهٔ فردا، با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی که فردا چه پیش خواهد آمد.

Нека те хвали друг, а не устата ти — чужд, а не устните ти.

هرگز از خودت تعریف نکن، بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Камъкът е тежък и пясъкът — товар, но гневът на безумния е по-тежък и от двете.

حمل بار سنگ و ریگ سخت است، امّا تحمّل سختی‌هایی که یک شخص احمق ایجاد می‌کند، از آن هم سخت‌تر است.

Яростта е жестока и гневът — наводнение, но кой може да устои пред ревността?

حسادت، خطرناکتر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

По-добре открито изобличение, отколкото скрита любов.

سرزنش آشکار از محبّت پنهان بهتر است.

Раните от приятел са искрени, а целувките от неприятел — изобилни.

زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Наситена душа стъпква медена пита, а на гладна душа всичко горчиво е сладко.

شکم سیر حتّی از عسل کراهت دارد، امّا برای شکم گرسنه هر چیزِ تلخ، شیرین است.

Както птица, която се скита далеч от гнездото си, така е човек, който се скита далеч от мястото си.

کسی‌که از خانهٔ خود دور می‌شود، همچون پرنده‌ای است که از آشیانهٔ خود، آواره شده باشد.

Маслото и благоуханното кадене радват сърцето и сладостта на приятел идва от съвета на душата му.

مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

Не изоставяй приятеля си и приятеля на баща си и не отивай в дома на брат си в деня на нещастието си — по-добре близък съсед, отколкото далечен брат.

دوست خود و دوست والدینت را هرگز ترک نکن، و وقتی‌که در سختی هستی، به سراغ خویشاوندت نرو. همسایهٔ نزدیک بهتر از خویشاوندی که از تو دور است، می‌تواند به تو کمک کند.

Сине мой, бъди мъдър и радвай сърцето ми, за да мога да отговарям на онзи, който ме хули.

فرزندم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که سرزنشم می‌کنند، بدهم.

Благоразумният вижда нещастието и се скрива, а простите вървят напред и плащат.

شخص زیرک، خطر را می‌بیند و از آن دوری می‌کند، امّا آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

Вземи дрехата на този, който става поръчител за чужд човек, вземи му залог заради чужденците.

از شخص احمقی که برای قرض بیگانه‌ای ضامن می‌شود، از اموالش چیزی را به گرو بگیر.

Който става рано и благославя на висок глас ближния си, ще му се счете, като че го кълне.

اگر صبح زود با دعای خیر دوستت را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

Неспирен капчук в дъждовен ден и свадлива жена си приличат —

غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است.

който я обуздава, обуздава вятъра и хваща масло с десницата си.

همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، جلوگیری از غرغر چنین زنی هم محال است.

Както желязо остри желязо, така и човек остри лицето на приятеля си.

همان‌طور که آهن، آهن را تیز می‌کند، دوست نیز شخصیّت دوست خود را اصلاح می‌کند.

Който пази смокинята, ще яде плода й и който внимава за господаря си, ще бъде почитан.

هر که از درخت انجیر نگهداری کند، از میوه‌اش هم خواهد خورد، و هرکسی که به آقای خود خدمت کند، پاداش خدمت خود را خواهد گرفت.

Както във водата лицето отразява лицето, така и сърцето на човека отразява човека.

همان‌طور که انسان در آب، روی خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Шеол и Авадон никога не се насищат, така и човешките очи никога не се насищат.

همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان هم هرگز تمام شدنی نیست.

Топилнята за среброто и пещта за златото, а човек — според хвалбата си.

طلا و نقره را به وسیلهٔ آتش می‌آزمایند، امّا انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

Дори и да счукаш безумния в хаван със счукано жито, пак безумието му няма да се отдели от него.

اگر شخص احمق را در هاون هم بکوبی، حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Внимавай да познаваш добре състоянието на стадата си и имай грижа за добитъка си,

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

защото запасите не са вечни и короната за всички поколения ли е?

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

Когато сеното е прибрано, зелената трева се е показала и планинските билки са събрани,

علف را درو کن و سپس علوفهٔ کوهستان را جمع‌آوری نما تا زمانی که محصول تازه به بار می‌آید

агнетата ти осигуряват облеклото и козлите — цената на полето,

آنگاه می‌توانی از پشم گوسفندانت لباس تهیّه کنی، از فروش بُزهایت زمین بخری

и ще има достатъчно козе мляко за храната ти, за храната на домочадието ти и за изхранването на слугините ти.

و از شیر بقیّهٔ بُزهایت تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.