Proverbs 1

Притчи на Соломон, син на Давид, цар на Израил,

امثال سلیمان، پسر داوود، پادشاه ‌اسرائیل.

за познаване на мъдрост и наставление, за разбиране на думи на разум,

این مثلها به شما کمک می‌کنند تا حکمت و نصیحت مفید را تشخیص داده و سخنان پر معنی را بفهمید.

за приемане на наставление за благоразумие, правда, съд и правота,

آنها می‌توانند به شما یاد دهند که چگونه عاقلانه و با عدالت و انصاف زندگی کنید.

за даване на ум на простите, знание и разсъдливост на младежа.

آنها می‌توانند به اشخاص بی‌تجربه، ذکاوت ببخشند و به جوانان، کاردانی.

Мъдрият нека слуша и ще увеличи знание и разумният ще получи мъдър съвет,

این مثلها حتّی می‌توانند حکمت دانایان را افزون نموده و تحصیل‌کردگان را راهنمایی نمایند تا بتوانند اسرار پیچیدهٔ مثلها و معماهای دانایان را درک نمایند.

за да разбира притча и дълбока реч, думите на мъдрите и техните загадки.

این مثلها حتّی می‌توانند حکمت دانایان را افزون نموده و تحصیل‌کردگان را راهنمایی نمایند تا بتوانند اسرار پیچیدهٔ مثلها و معماهای دانایان را درک نمایند.

Страхът от ГОСПОДА е началото на познанието, а безумните презират мъдрост и наставление.

ترس از خداوند، ابتدای حکمت است. امّا مردم احمق توجهی به آن نمی‌نمایند و علم را رد می‌کنند.

Сине мой, слушай наставлението на баща си и не отхвърляй закона на майка си,

ای فرزند من، نصیحت پدر خود را بشنو و تعالیم مادرت را فراموش مکن.

защото те ще бъдат благодатен венец за главата ти и огърлица за шията ти.

تعالیم و نصایح آنها مانند تاج عزّت و جلال بر سرت و گردنبند زیبایی و شکوه بر گردنت خواهند بود.

Сине мой, ако грешниците те примамват, не се съгласявай.

ای فرزند من، وقتی گناهکاران کوشش می‌کنند تو را فریب دهند، تسلیم نشو.

Ако кажат: Ела с нас, нека направим засада за кръв, нека причакаме без причина невинния,

اگر بگویند: «بیا با هم متّحد شویم تا یک نفر را بکشیم و کمین کنیم تا خون بی‌گناهان را بریزیم،

нека ги погълнем живи като Шеол и цели, като онези, които слизат в рова;

بیا تا مثل قبر آنها را زنده‌زنده ببلعیم و مانند مرگ بر سر آنها نازل شویم،

ще намерим всякакви скъпоценни притежания, ще напълним къщите си с плячка;

هرگونه اموال گرانبها به دست می‌آوریم و خانه‌های خود را از اموال دزدی پر می‌کنیم.

хвърли жребия си сред нас, една кесия ще имаме всички!

بیا جزو دستهٔ ما باش تا هرچه بدزدیم با هم قسمت کنیم.»

Сине мой, не ходи с тях в пътя, възпирай крака си от тяхната пътека,

ای فرزند من، با آنها همراه مشو و از ایشان دوری کن.

защото краката им тичат към зло и бързат да проливат кръв.

چون پاهای ایشان به سوی شرارت می‌دود و برای ریختن خون می‌شتابند.

Защото напразно се простира мрежа пред очите на която и да било птица.

گذاشتن دام در مقابل چشمان پرنده کار بیهوده‌ای است.

Но тези поставят засада против своята си кръв, причакват своите си души.

امّا این قبیل افراد، برای خود دام می‌گسترانند، دامی که در آن هلاک خواهند شد.

Такива са пътищата на всеки, който ламти за нечестна придобивка — тя отнема живота на своя притежател.

دزدی، عاقبت باعث هلاکت دزد می‌شود. عاقبت کسانی‌که با قتل و غارت زندگی می‌کنند، مرگ و نابودی است.

Мъдростта вика навън, издига гласа си по площадите,

حکمت در کوچه‌ها و در خیابانها با صدای بلند، همه را صدا می‌زند.

провиква се на най-шумните места, при входовете на портите, в града говори думите си:

در دروازهٔ شهرها و هر جایی که مردم دور هم جمع می‌شوند فریاد می‌کند:

Докога, пр'ости, ще обичате невежеството и присмивачите ще се наслаждават на присмиванията си, и безумните ще мразят знанието?

«ای مردم احمق تا کی می‌خواهید احمق باشید؟ تا کی می‌خواهید از مسخره کردن دانایی لذّت ببرید؟ آیا شما هرگز خواهید آموخت؟

Обърнете се към моето изобличение! Ето, аз ще излея духа си на вас, ще ви известя словата си.

وقتی شما را صدا می‌‌زنم، گوش دهید. پندهای خوبی می‌دهم و آنچه می‌دانم به شما می‌آموزم.

Понеже аз виках, а вие отказахте, простирах ръката си, а никой не обърна внимание,

چندین بار شما را صدا کردم ولی نیامدید. دستهای خود را به طرف شما دراز کردم، اعتنا نکردید.

и отхвърлихте всичките ми съвети, и не искахте изобличението ми,

نصایح مرا قبول نکردید و نخواستید که شما را اصلاح کنم.

то аз също ще се смея на вашето нещастие, ще се присмея, когато дойде вашият ужас,

پس وقتی گرفتار شوید، به شما می‌خندم و هنگامی‌که دچار ترس و وحشت شوید، شما را مسخره می‌کنم.

когато дойде вашият ужас като буря и нещастието ви връхлети като вихрушка, когато притеснение и страх дойдат върху вас.

وقتی ترس مثل توفان به شما حمله کند و مصیبت مانند گردباد دور شما را بگیرد، وقتی‌که به تنگدستی و پریشانی دچار شوید.

Тогава те ще ме призоват, но аз няма да отговоря; ревностно ще ме търсят, но няма да ме намерят.

آنگاه مرا صدا خواهید کرد، ولی جواب نخواهم داد. همه‌جا به دنبال من خواهید گشت ولی مرا پیدا نخواهید کرد.

Понеже намразиха знанието и не избраха страха от ГОСПОДА,

زیرا شما هرگز به حکمت توجّه نکردید و از خداوند اطاعت ننمودید.

не приеха съвета ми и презряха цялото ми изобличение,

هرگز با من مشورت نکردید و به نصیحتهای من توجّه ننمودید.

затова ще ядат от плодовете на своя си път и ще се наситят от своите си измислици.

بنابراین، آنچه کاشته‌اید درو خواهید کرد و کارهای شما، شما را گرفتار می‌سازد.

Защото отстъплението на простите ще ги убие и безгрижието на безумните ще ги погуби.

مردم نادان که حکمت را قبول نمی‌کنند، نابود می‌شوند و بی‌توجّهی ایشان، آنها را هلاک خواهد کرد.

Но който ме слуша, ще живее безопасно и ще бъде спокоен, без да се бои от зло.

امّا کسانی‌که به من گوش دهند در آرامش زندگی خواهند کرد و از هیچ چیزی نخواهند ترسید.»