Proverbs 6

Сине мой, ако си станал поръчител за ближния си, или си дал гаранция за някой чужд,

Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,

впримчил си се с думите на устата си, уловил си се с думите на устата си,

Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.

тогава, сине мой, направи това и се избави, тъй като си паднал в ръката на ближния си — иди, втурни се и настоявай пред ближния си,

Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;

не давай сън на очите си, нито дрямка на клепачите си,

Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;

избави се като сърна от ръката на ловеца и като птица от ръката на птицеловеца.

Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.

Иди при мравката, ленивецо, виж пътищата й и стани мъдър.

Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.

Тя, без да има началник, надзирател или управител,

Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,

приготвя хляба си през лятото, събира храната си в жетва.

Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.

Докога ще лежиш, ленивецо? Кога ще станеш от съня си?

Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?

Малко спане, малко дрямка, малко сгъване на ръце за сън,

Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

и беднотията ти ще дойде като разбойник и нуждата ти — като въоръжен мъж.

Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

Негоден човек, нечестив човек е онзи, който ходи с лъжлива уста,

Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,

намига с очите си, дава знаци с краката си, сочи с пръстите си.

Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;

Измами са в сърцето му, крои зло по всяко време, сее раздори,

Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.

затова гибелта му ще дойде внезапно, изведнъж ще се съкруши, и то без изцеление.

Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.

Шест неща мрази ГОСПОД, и дори седем са мерзост за душата Му:

Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.

надменни очи, лъжлив език и ръце, които проливат невинна кръв,

Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,

сърце, което крои зли планове, крака, които бързо тичат към зло,

Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,

лъжесвидетел, който говори лъжа, и такъв, който сее раздори между братя.

Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.

Сине мой, пази заповедта на баща си и не отхвърляй закона на майка си.

Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.

Вържи ги завинаги за сърцето си, увий ги около шията си.

Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.

Когато ходиш, ще те води, когато спиш, ще те пази, когато се събудиш, ще разговаря с теб.

Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.

Защото заповедта е светилник и законът — светлина, и поучителните изобличения са път на живот,

Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,

за да те пазят от злата жена, от ласкателния език на чужденката.

Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.

Не пожелавай красотата й в сърцето си и да не те улови с миглите си,

Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.

защото заради блудна жена човек изпада до парче хляб и жена на друг мъж лови скъпоценната душа.

Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.

Може ли някой да вземе огън в пазвата си и дрехите му да не изгорят?

Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?

Може ли някой да ходи по разпалени въглища и краката му да не обгорят?

Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?

Така е и с онзи, който влиза при жената на ближния си — който се докосне до нея, няма да бъде невинен.

Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.

Крадецът не бива презиран, ако краде, за да насити душата си, когато е гладен,

Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;

но ако бъде уловен, трябва да възстанови седмократно, трябва да даде целия имот на къщата си.

Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.

Онзи, който прелюбодейства с жена, е лишен от ум. Който прави това, погубва собствената си душа.

Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;

Рани и срам ще намери и позорът му няма да се изличи,

Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;

защото ревността събужда яростта на мъжа и той няма да пожали в деня на отмъщението.

Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.

Няма да приеме никакъв откуп и няма да се умилостиви, ако и да умножаваш даровете.

Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.