Proverbs 22

По-желателно е добро име отколкото голямо богатство; и добра слава — отколкото сребро и злато.

Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.

Богатият и бедният се срещат — ГОСПОД е Създателят на всички тях.

Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.

Благоразумният вижда злото и се скрива, а простите вървят напред и се наказват.

Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.

Следствието на смирението, на страха от ГОСПОДА е богатства, чест и живот.

Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.

Тръни и примки има в пътя на лъжливия — който пази душата си, ще бъде далеч от тях.

Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.

Възпитавай детето в пътя, по който трябва да върви, и няма да се отклони от него дори когато остарее.

Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.

Богатият властва над сиромасите и който взема назаем, е роб на заемодателя.

Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.

Който сее беззаконие, ще пожъне беда и тоягата ще сложи край на яростта му.

Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.

Който има щедро око, ще бъде благословен, защото дава от хляба си на сиромаха.

Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.

Изгони присмивателя и препирнята ще се махне, също и караниците, и позорът ще престанат.

Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.

Който обича чистота на сърцето и има благодат на устните си, царят му е приятел.

Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.

Очите на ГОСПОДА пазят знание, но Той събаря думите на неверния.

La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.

Ленивият казва: Лъв има навън! Ще бъда убит насред площадите!

Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.

Устата на чужди жени е дълбока яма; онзи, на когото ГОСПОД се гневи, ще падне в нея.

La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.

Безумието е вързано в сърцето на детето, но тоягата на наказанието ще го отдалечи от него.

Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.

Който потиска бедния, за да увеличи богатствата си, и който дава на богатия, непременно ще изпадне в бедност.

Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.

Приклони ухото си и чуй думите на мъдрите, и прилепи сърцето си към моето знание,

Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;

защото е приятно, ако ги пазиш в сърцето си, и нека бъдат винаги готови на устните ти.

Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.

За да бъде упованието ти в ГОСПОДА, аз те уча днес — точно теб.

Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.

Не ти ли писах много пъти със съвети и знание,

Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,

за да те направя да познаеш верността на думите на истината, за да отговаряш с думи на истина на онези, които те пращат?

Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?

Не ограбвай бедния, защото е беден, и не притеснявай страдащия в портата,

Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;

защото ГОСПОД ще защити делото им и ще ограби живота на онези, които ги ограбват.

Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.

Не се сприятелявай с гневлив човек и не ходи с избухлив човек,

Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;

за да не научиш пътеките му и да поставиш примка за душата си.

Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.

Не бъди от тези, които дават ръка, от тези, които стават поръчители за дългове,

Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.

защото, ако нямаш с какво да платиш, защо да вземе постелката ти изпод теб?

Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.

Не премествай старите граници, които бащите ти са определили.

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.

Виждаш ли човек, прилежен в работата си? Той ще стои пред царе, няма да стои пред неизвестни хора.

Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.