Proverbs 1

Притчи на Соломон, син на Давид, цар на Израил,
Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:
за познаване на мъдрост и наставление, за разбиране на думи на разум,
Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;
за приемане на наставление за благоразумие, правда, съд и правота,
Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;
за даване на ум на простите, знание и разсъдливост на младежа.
Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.
Мъдрият нека слуша и ще увеличи знание и разумният ще получи мъдър съвет,
Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,
за да разбира притча и дълбока реч, думите на мъдрите и техните загадки.
Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.
Страхът от ГОСПОДА е началото на познанието, а безумните презират мъдрост и наставление.
La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.
Сине мой, слушай наставлението на баща си и не отхвърляй закона на майка си,
Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;
защото те ще бъдат благодатен венец за главата ти и огърлица за шията ти.
Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.
Сине мой, ако грешниците те примамват, не се съгласявай.
Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.
Ако кажат: Ела с нас, нека направим засада за кръв, нека причакаме без причина невинния,
Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;
нека ги погълнем живи като Шеол и цели, като онези, които слизат в рова;
Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon;
ще намерим всякакви скъпоценни притежания, ще напълним къщите си с плячка;
Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;
хвърли жребия си сред нас, една кесия ще имаме всички!
Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:
Сине мой, не ходи с тях в пътя, възпирай крака си от тяхната пътека,
Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,
защото краката им тичат към зло и бързат да проливат кръв.
Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.
Защото напразно се простира мрежа пред очите на която и да било птица.
Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.
Но тези поставят засада против своята си кръв, причакват своите си души.
Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.
Такива са пътищата на всеки, който ламти за нечестна придобивка — тя отнема живота на своя притежател.
Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.
Мъдростта вика навън, издига гласа си по площадите,
La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;
провиква се на най-шумните места, при входовете на портите, в града говори думите си:
Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.
Докога, пр'ости, ще обичате невежеството и присмивачите ще се наслаждават на присмиванията си, и безумните ще мразят знанието?
Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?
Обърнете се към моето изобличение! Ето, аз ще излея духа си на вас, ще ви известя словата си.
Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.
Понеже аз виках, а вие отказахте, простирах ръката си, а никой не обърна внимание,
Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;
и отхвърлихте всичките ми съвети, и не искахте изобличението ми,
Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:
то аз също ще се смея на вашето нещастие, ще се присмея, когато дойде вашият ужас,
Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.
когато дойде вашият ужас като буря и нещастието ви връхлети като вихрушка, когато притеснение и страх дойдат върху вас.
Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:
Тогава те ще ме призоват, но аз няма да отговоря; ревностно ще ме търсят, но няма да ме намерят.
Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.
Понеже намразиха знанието и не избраха страха от ГОСПОДА,
Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,
не приеха съвета ми и презряха цялото ми изобличение,
Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:
затова ще ядат от плодовете на своя си път и ще се наситят от своите си измислици.
Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.
Защото отстъплението на простите ще ги убие и безгрижието на безумните ще ги погуби.
Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.
Но който ме слуша, ще живее безопасно и ще бъде спокоен, без да се бои от зло.
Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.